Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Bản Hoa Kỳ (HHS) vừa cho công bố dự thảo Kế Hoạch Chiến Lược cho thời kỳ 2018-2022, và với việc thêm vài từ ngữ nhỏ nhoi, người ta đủ thấy sẽ có sự thay đổi lớn lao.
Thực vậy, trước đây, văn kiện này thường nói như sau trong phần dẫn nhập của nó:
“Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Bản chu toàn sứ mệnh của mình qua các chương trình và sáng kiến bao trùm một phổ hệ các hoạt động phổ quát, nhằm phục vụ người dân Hoa Kỳ ở mọi giai đoạn của đời họ”.
Ấn bản mới nay viết như sau:
“Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Bản chu toàn sứ mệnh của mình qua các chương trình và sáng kiến bao trùm một phổ hệ các oạt động phổ quát, nhằm phục vụ và bảo vệ người dân Hoa Kỳ ở mọi giai đoạn của đời họ, bắt đầu ở lúc thụ thai”.
Sự thay đổi có thể chỉ là 9 chữ được in đậm trên đây, nhưng ý nghĩa của nó thì rất sâu xa. Nó có nghĩa: Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Bản của Hoa Kỳ biết và chấp nhận sự thật này là sự sống bắt đầu ở lúc thụ thai. Các nhà tranh đấu cho sự sống từng nói như thế hàng nhiều thập niên qua, các nhà khoa học từng chứng minh như thế, còn những người ủng hộ phá thai thì bác bỏ nó và hết lòng làm ngơ nó, nhưng nó là sự thật: sự thật là sự sống bắt đầu lúc một sự sống mới được tạo ra, nghĩa là lúc trứng thụ tinh. Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Bản nay cam kết bảo vệ các sự sống này.
Thêm vào đó, mục tiêu chiến lược đầu tiên của Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Bản là “cải tổ, củng cố và hiện đại hóa Việc Chăm Sóc Y Tế Quốc Gia”. Trong đoạn nhập đề, Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Bản nói rõ ràng rằng mình có sứ mệnh cải thiện việc chăm sóc y tế tại HIệp Chúng Quốc cho mọi người Hoa Kỳ, kể cả những người còn trong bụng mẹ. Nó viết:
“Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Bản cam kết cải tổ, củng cố và hiện đại hóa hệ thống chăm sóc y tế quốc gia. Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Bản tìm cách cải thiện kết quả việc chăm sóc y tế cho những người chúng tôi phục vụ, bằng cách cổ vũ việc có thể trả tiền được (affordability)và quân bình hóa chi tiêu lớn hơn, củng cố phẩm chất chăm sóc y tế và an toàn cho bệnh nhân, cải thiện quyền lui tới và mở rộng các lựa chọn, cũng như đầu tư vào lực lượng chăm sóc y tế. Trong khi nói tới những người chúng tôi phục vụ như các người thụ hưởng, ghi danh, bệnh nhân, hay người tiêu thụ, mục tiêu tối hậu của chúng tôi là cải thiện kết quả chăm sóc y tế cho mọi người, kể cả các trẻ em chưa sinh, khắp các khung cảnh chăm sóc y tế”.
Điều đáng lưu ý nữa là mục tiêu chiến lược thứ ba. Mục tiêu này nói rằng: Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Bản sẽ hết sức “củng cố phúc lợi kinh tế và xã hội của người Hoa Kỳ trong suốt cuộc sống của họ”. Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Bản cho biết rõ không những sự sống bắt đầu lúc thụ thai, mà nó chỉ chấm dứt vào lúc “chết tự nhiên”:
“Một thành tố cốt lõi của sứ mệnh Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Bản là sự tận tụy của chúng tôi trong việc phục vụ người Hoa Kỳ từ lúc thụ thai cho tới lúc chết tự nhiên, nhưng đặc biệt các cá nhân và dân số đang gặp nguy cơ cao đối với các thách đố thuộc phúc lợi kinh tế và xã hội, qua các dịch vụ nhân bản hữu hiệu”.
Các thay đổi trên là các động thái được hoan nghênh đối với những ai đang cổ vũ cho việc bảo vệ các trẻ em chưa sinh trong một xứ sở nơi những con chim ưng chưa sinh còn có nhiều quyền lợi hơn các em. Đây là một bước tiến nhỏ, nhưng là một bước tiến đúng hướng, biết nhìn nhận rằng sự sống đang hiện diện trong bụng mẹ.
Các chứng minh khoa học về khởi đầu sự sống
Trên đây chúng tôi nói rằng các nhà khoa học đã chứng minh sự sống bắt đầu từ lúc thụ thai. Thực vậy, trong lần xuất bản mới nhất cuốn The Developing Human: Clinically Oriented Embryology (Con Người Đang Phát Triển: Phôi Thai Học Theo Hướng Lâm Sàng), các giáo sư Keith Moore, TVN Persaud, và Mark Torchia đã cung cấp nhiều ánh sáng mới có ý nghĩa cho việc phát triển của con người nhân bản, và họ không ngại bàn đến việc lúc nào sự sống con người bắt đầu. Đây là sáu trích dẫn có ý nghĩa về sự phát triển của bào thai:
“Sự phát triển của con người là một diễn trình liên tục bắt đầu từ lúc một nõan bào (oocyte) của một người đàn bà được thụ tinh bởi tinh trùng của một người đàn ông”.
“Sự phát triển của con người bắt đầu lúc thụ tinh khi một tinh trùng kết hợp với một noãn bào để tạo nên một tế bào duy nhất, tức hợp tử (zygote)”.
“Mọi cấu trúc chính ở bên ngoài và bên trong đều đã được thiết dựng trong khoảng từ 4 tới 8 tuần lễ”.
“Các nụ bàn tay đã có thể nhận thấy vào ngày 26 hay 27 trông như những chỗ nhỏ phồng lên ở ngoại bì bụng và bên thân thể (ventrolateral body walls)”.
“Các phôi thai 6 tuần đã cho thấy các cử động tự phát, như sự co giật của thân mình và phát triển tứ chi”.
“Đến cuối tuần thứ 8, phôi thai đã có các đặc điểm rõ rệt của người rồi; tuy nhiên, đầu vẫn còn lớn một cách bất cân xứng, chiếm gần một nửa phôi thai”.
Các trích dẫn trên cho thấy mọi con người nhân bản đều là một nhân vị độc đáo, sống động từ những giai đoạn sớm sủa nhất. James Bopp đã mạnh mẽ tóm lược sự bắt đầu của sự sống trong cuốn Human Life and Health Care Ethics, Vol. 2 (Sự Sống Con Người và Đạo Đức Học Chăm Sóc Y Tế, Cuốn 2) như sau:
“Tế bào thứ nhất của sự sống mới và độc đáo của con người bắt đầu hiện hữu ở giây phút thụ thai (thụ tinh) khi một tinh trùng sống động của người cha kết hợp với một trứng sống động của người mẹ. Chính bằng cách này, sự sống nhân bản đã được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ nọ. Nhờ một môi trường và kết cấu di truyền thích hợp, tế bào đơn nhất này sau đó đã phát sinh ra hàng ngàn tỷ các tế bào chuyên biệt và được tích hợp tạo thành các cơ cấu và chức năng của từng cơ thể cá nhân của con người.
“Mọi con người nhân bản hiện sống ngày nay và, như đã nhờ khoa học mà biết được, mọi con người nhân bản từng hiện hữu, đều bắt đầu sự hiện hữu độc đáo của họ theo cách này, nghĩa là như một tế bào. Nếu tế bào thứ nhất này hay bất cứ cấu hình tế bào tiếp sau đó mà mất đi, thì cá nhân sẽ chết, không còn hiện hữu theo lối sinh vật nữa. Đối với định luật này, không hề có trường hợp trừ nào được biết đến xưa nay trong lãnh vực sinh vật học nhân bản”.
Sau đây là một số trích dẫn khác lấy từ các chuyên gia y khoa hay các sách giáo khoa về việc phát triển của bào thai, cho thấy sự sống con người bắt đầu vào lúc thụ tinh.
“Chu kỳ sự sống của loài có vú bắt đầu khi một tinh trùng nhập vào một trứng” [Okada et al., NATURE 463:554 (Jan. 28, 2010)]
“Thụ tinh là diễn trình qua đó, các giao tử đơn bội nam và nữ (tinh trùng và trứng) kết hợp để sản xuất ra một cá nhân khác biệt về di truyền” [Signorelli et al., CELL TISSUE RES. 349(3):765 (Mar. 20, 2012)]
“Ống dẫn trứng hay ống Fallopian là vùng giải phẫu học nơi mọi sự sống mới bắt đầu ở các loài có vú. Sau một hành trình dài, các tinh trùng gặp trứng tại một nơi đặc biệt trong ống dẫn trứng gọi là bóng vòi buồng trứng (ampulla), và việc thụ tinh diễn ra” [Coy et al., REPRODUCTION 144(6):649 (Oct. 1, 2012)]
“Thụ tinh, tức việc kết hợp của các giao tử để sản xuất ra các sinh vật mới, là cao điểm của nhiều diễn trình điều hợp tế bào tinh tế” [Marcello et al., ADV. EXP. BIOL. 757:321 (2013)].
Thực vậy, trước đây, văn kiện này thường nói như sau trong phần dẫn nhập của nó:
“Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Bản chu toàn sứ mệnh của mình qua các chương trình và sáng kiến bao trùm một phổ hệ các hoạt động phổ quát, nhằm phục vụ người dân Hoa Kỳ ở mọi giai đoạn của đời họ”.
Ấn bản mới nay viết như sau:
“Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Bản chu toàn sứ mệnh của mình qua các chương trình và sáng kiến bao trùm một phổ hệ các oạt động phổ quát, nhằm phục vụ và bảo vệ người dân Hoa Kỳ ở mọi giai đoạn của đời họ, bắt đầu ở lúc thụ thai”.
Sự thay đổi có thể chỉ là 9 chữ được in đậm trên đây, nhưng ý nghĩa của nó thì rất sâu xa. Nó có nghĩa: Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Bản của Hoa Kỳ biết và chấp nhận sự thật này là sự sống bắt đầu ở lúc thụ thai. Các nhà tranh đấu cho sự sống từng nói như thế hàng nhiều thập niên qua, các nhà khoa học từng chứng minh như thế, còn những người ủng hộ phá thai thì bác bỏ nó và hết lòng làm ngơ nó, nhưng nó là sự thật: sự thật là sự sống bắt đầu lúc một sự sống mới được tạo ra, nghĩa là lúc trứng thụ tinh. Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Bản nay cam kết bảo vệ các sự sống này.
Thêm vào đó, mục tiêu chiến lược đầu tiên của Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Bản là “cải tổ, củng cố và hiện đại hóa Việc Chăm Sóc Y Tế Quốc Gia”. Trong đoạn nhập đề, Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Bản nói rõ ràng rằng mình có sứ mệnh cải thiện việc chăm sóc y tế tại HIệp Chúng Quốc cho mọi người Hoa Kỳ, kể cả những người còn trong bụng mẹ. Nó viết:
“Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Bản cam kết cải tổ, củng cố và hiện đại hóa hệ thống chăm sóc y tế quốc gia. Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Bản tìm cách cải thiện kết quả việc chăm sóc y tế cho những người chúng tôi phục vụ, bằng cách cổ vũ việc có thể trả tiền được (affordability)và quân bình hóa chi tiêu lớn hơn, củng cố phẩm chất chăm sóc y tế và an toàn cho bệnh nhân, cải thiện quyền lui tới và mở rộng các lựa chọn, cũng như đầu tư vào lực lượng chăm sóc y tế. Trong khi nói tới những người chúng tôi phục vụ như các người thụ hưởng, ghi danh, bệnh nhân, hay người tiêu thụ, mục tiêu tối hậu của chúng tôi là cải thiện kết quả chăm sóc y tế cho mọi người, kể cả các trẻ em chưa sinh, khắp các khung cảnh chăm sóc y tế”.
Điều đáng lưu ý nữa là mục tiêu chiến lược thứ ba. Mục tiêu này nói rằng: Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Bản sẽ hết sức “củng cố phúc lợi kinh tế và xã hội của người Hoa Kỳ trong suốt cuộc sống của họ”. Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Bản cho biết rõ không những sự sống bắt đầu lúc thụ thai, mà nó chỉ chấm dứt vào lúc “chết tự nhiên”:
“Một thành tố cốt lõi của sứ mệnh Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Bản là sự tận tụy của chúng tôi trong việc phục vụ người Hoa Kỳ từ lúc thụ thai cho tới lúc chết tự nhiên, nhưng đặc biệt các cá nhân và dân số đang gặp nguy cơ cao đối với các thách đố thuộc phúc lợi kinh tế và xã hội, qua các dịch vụ nhân bản hữu hiệu”.
Các thay đổi trên là các động thái được hoan nghênh đối với những ai đang cổ vũ cho việc bảo vệ các trẻ em chưa sinh trong một xứ sở nơi những con chim ưng chưa sinh còn có nhiều quyền lợi hơn các em. Đây là một bước tiến nhỏ, nhưng là một bước tiến đúng hướng, biết nhìn nhận rằng sự sống đang hiện diện trong bụng mẹ.
Các chứng minh khoa học về khởi đầu sự sống
Trên đây chúng tôi nói rằng các nhà khoa học đã chứng minh sự sống bắt đầu từ lúc thụ thai. Thực vậy, trong lần xuất bản mới nhất cuốn The Developing Human: Clinically Oriented Embryology (Con Người Đang Phát Triển: Phôi Thai Học Theo Hướng Lâm Sàng), các giáo sư Keith Moore, TVN Persaud, và Mark Torchia đã cung cấp nhiều ánh sáng mới có ý nghĩa cho việc phát triển của con người nhân bản, và họ không ngại bàn đến việc lúc nào sự sống con người bắt đầu. Đây là sáu trích dẫn có ý nghĩa về sự phát triển của bào thai:
“Sự phát triển của con người là một diễn trình liên tục bắt đầu từ lúc một nõan bào (oocyte) của một người đàn bà được thụ tinh bởi tinh trùng của một người đàn ông”.
“Sự phát triển của con người bắt đầu lúc thụ tinh khi một tinh trùng kết hợp với một noãn bào để tạo nên một tế bào duy nhất, tức hợp tử (zygote)”.
“Mọi cấu trúc chính ở bên ngoài và bên trong đều đã được thiết dựng trong khoảng từ 4 tới 8 tuần lễ”.
“Các nụ bàn tay đã có thể nhận thấy vào ngày 26 hay 27 trông như những chỗ nhỏ phồng lên ở ngoại bì bụng và bên thân thể (ventrolateral body walls)”.
“Các phôi thai 6 tuần đã cho thấy các cử động tự phát, như sự co giật của thân mình và phát triển tứ chi”.
“Đến cuối tuần thứ 8, phôi thai đã có các đặc điểm rõ rệt của người rồi; tuy nhiên, đầu vẫn còn lớn một cách bất cân xứng, chiếm gần một nửa phôi thai”.
Các trích dẫn trên cho thấy mọi con người nhân bản đều là một nhân vị độc đáo, sống động từ những giai đoạn sớm sủa nhất. James Bopp đã mạnh mẽ tóm lược sự bắt đầu của sự sống trong cuốn Human Life and Health Care Ethics, Vol. 2 (Sự Sống Con Người và Đạo Đức Học Chăm Sóc Y Tế, Cuốn 2) như sau:
“Tế bào thứ nhất của sự sống mới và độc đáo của con người bắt đầu hiện hữu ở giây phút thụ thai (thụ tinh) khi một tinh trùng sống động của người cha kết hợp với một trứng sống động của người mẹ. Chính bằng cách này, sự sống nhân bản đã được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ nọ. Nhờ một môi trường và kết cấu di truyền thích hợp, tế bào đơn nhất này sau đó đã phát sinh ra hàng ngàn tỷ các tế bào chuyên biệt và được tích hợp tạo thành các cơ cấu và chức năng của từng cơ thể cá nhân của con người.
“Mọi con người nhân bản hiện sống ngày nay và, như đã nhờ khoa học mà biết được, mọi con người nhân bản từng hiện hữu, đều bắt đầu sự hiện hữu độc đáo của họ theo cách này, nghĩa là như một tế bào. Nếu tế bào thứ nhất này hay bất cứ cấu hình tế bào tiếp sau đó mà mất đi, thì cá nhân sẽ chết, không còn hiện hữu theo lối sinh vật nữa. Đối với định luật này, không hề có trường hợp trừ nào được biết đến xưa nay trong lãnh vực sinh vật học nhân bản”.
Sau đây là một số trích dẫn khác lấy từ các chuyên gia y khoa hay các sách giáo khoa về việc phát triển của bào thai, cho thấy sự sống con người bắt đầu vào lúc thụ tinh.
“Chu kỳ sự sống của loài có vú bắt đầu khi một tinh trùng nhập vào một trứng” [Okada et al., NATURE 463:554 (Jan. 28, 2010)]
“Thụ tinh là diễn trình qua đó, các giao tử đơn bội nam và nữ (tinh trùng và trứng) kết hợp để sản xuất ra một cá nhân khác biệt về di truyền” [Signorelli et al., CELL TISSUE RES. 349(3):765 (Mar. 20, 2012)]
“Ống dẫn trứng hay ống Fallopian là vùng giải phẫu học nơi mọi sự sống mới bắt đầu ở các loài có vú. Sau một hành trình dài, các tinh trùng gặp trứng tại một nơi đặc biệt trong ống dẫn trứng gọi là bóng vòi buồng trứng (ampulla), và việc thụ tinh diễn ra” [Coy et al., REPRODUCTION 144(6):649 (Oct. 1, 2012)]
“Thụ tinh, tức việc kết hợp của các giao tử để sản xuất ra các sinh vật mới, là cao điểm của nhiều diễn trình điều hợp tế bào tinh tế” [Marcello et al., ADV. EXP. BIOL. 757:321 (2013)].