TÀI LIỆU LÀM VIỆC
VÙNG AMAZON: CÁC NẺO ĐƯỜNG MỚI CHO GIÁO HỘI VÀ NỀN SINH THÁI TOÀN DIỆN
THƯỢNG HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC
PHIÊN ĐẶC BIỆT DÀNH CHO VÙNG TOÀN AMAZON
Dẫn Nhập
Thượng Hội Đồng Giám mục ngày càng trở thành một dụng cụ ưu tuyển để lắng nghe dân Chúa: ‘Cho các Nghị phụ Thượng Hội Đồng, trước hết, chúng ta xin Chúa Thánh Thần ban ơn biết lắng nghe: lắng nghe Thiên Chúa, để cùng với Người chúng ta có thể nghe thấy tiếng kêu than của người ta; lắng nghe người ta cho đến khi hít được lòng khao khát mà Thiên Chúa kêu gọi chúng ta tới” (EC 6)
1.Ngày 15 tháng 10 năm 2017, Đức Giáo Hoàng Phanxicô công bố việc triệu tập Thượng Hội Đồng Đặc biệt cho vùng Amazon, khởi diễn một diễn trình lắng nghe của Thượng Hội Đồng bắt đầu tại Vùng Amazon với cuộc viếng thăm của ngài tại Puerto Maldonado (19/01/2018). Tài liệu Làm việc này là thành quả của một diễn trình dài bao gồm việc soạn thảo Tài liệu chuẩn bị cho Thượng Hội Đồng vào tháng 6 năm 2018; và một cuộc thăm dò sâu rộng các cộng đồng Amazon [1].
2. Ngày nay, Giáo hội lại có cơ hội trở thành người lắng nghe, và đặc biệt tại khu vực này, nơi có rất nhiều điều đang gặp khó khăn. Lắng nghe ngụ ý nhìn nhận sự xuất hiện đầy cảm kích của Amazon như một chủ thể mới. Vì nhận được sự xem xét chưa đầy đủ trong bối cảnh quốc gia hoặc thế giới hoặc trong đời sống Giáo hội, chủ thể mới này hiện là một người đối thoại ưu tuyển.
3. Nhưng lắng nghe không phải là chuyện dễ. Một mặt, việc tổng hợp các câu trả lời cho bản câu hỏi của các Hội đồng Giám mục và cộng đồng vẫn luôn có tính tạm thời và không đầy đủ. Mặt khác, sự cấp thiết phải xác nhận các nội dung và đề nghị phải được dung hòa bởi một diễn trình hóan cải sinh thái và mục vụ cho phép nó được thách thức nghiêm túc bởi các khu ngoại vi về địa dư và hiện sinh (xem EG 20). Và diễn trình này phải tiếp tục trong và sau Thượng Hội Đồng như một yếu tố chính của đời sống tương lai của Giáo hội. Amazon đang kêu nài một đáp ứng cụ thể và có tính hòa giải.
4. Tài liệu Làm việc bao gồm ba phần. Phần đầu tiên liên quan đến việc nhìn - nghe và có tựa đề là “Tiếng nói Amazon”; mục đích của nó là trình bày thực tại lãnh thổ và các dân tộc của nó. Phần thứ hai, “Sinh thái toàn diên”: tiếng kêu than của trái đất và của người nghèo”, nêu ra các vấn đề sinh thái và mục vụ, trong khi phần thứ ba, “Một Giáo hội Tiên tri ở Amazon: các thách thức và hy vọng”, được dành cho các vấn đề giáo hội học và mục vụ.
5. Do đó, một Giáo hội được mời gọi ngày một có tính đồng nghị hơn bắt đầu bằng cách lắng nghe các dân tộc và trái đất nhờ việc tiếp xúc với thực tại phong phú của một Amazon đầy sức sống và khôn ngoan nhưng cũng đầy tương phản. Nó tiếp tục với tiếng kêu được kích thích bởi các hoạt động phá rừng và khai khoáng có tính phá hoại và đòi phải có một sự hóan cải sinh thái toàn diện. Và nó kết thúc bằng cuộc gặp gỡ với các nền văn hóa biết linh hứng cho những nẻo đường, thách thức và hy vọng mới của một Giáo hội, khi chủ trương hóan cải mục vụ, ước muốn trở thành người Samaria nhân hậu và có tính tiên tri. Theo đề nghị của Mạng lưới Giáo hội Toàn-Amazon (REPAM), tài liệu này được cấu trúc trên cơ sở ba hóan cải mà Đức Giáo Hoàng Phanxicô mời gọi chúng ta thực hiện: hóan cải mục vụ mà ngài gọi chúng ta trong Tông huấn Evangelii Gaudium (xem - nghe); hóan cải sinh thái mà Thông điệp Laudato si’ thúc giục, thiết lập ra lộ trình (phán đoán - hành động); và hóan cải sang tính đồng nghị Giáo Hội được chi tiết hóa trong Tông hiến Episcopalis Communio, 1 tông hiến hướng dẫn việc cùng nhau bước đi (phán đoán - hành động). Tất cả những điều này diễn ra trong một diễn trình năng động lắng nghe và biện phân những nẻo đường mới, theo đó, Giáo hội tại Amazon sẽ công bố Tin mừng của Chúa Giêsu Kitô trong những năm tới.
Kỳ tới: PHẦN I. TIẾNG NÓI AMAZON
VÙNG AMAZON: CÁC NẺO ĐƯỜNG MỚI CHO GIÁO HỘI VÀ NỀN SINH THÁI TOÀN DIỆN
THƯỢNG HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC
PHIÊN ĐẶC BIỆT DÀNH CHO VÙNG TOÀN AMAZON
| Các chữ viết tắt | |
| AG | Sắc lệnh Ad Gentes, Vatican Council II, 1965. |
| AL | Tông huấn Hậu Thượng Hội Đồng Amoris Laetitia, Francis, 016. |
| CIMI | Hội đồng Truyền Giáo Bản địa, Hội Đồng Giám Mục Ba Tây |
| CNBB | Hội Đồng Giám Mục Ba Tây |
| CV | Thông điệp Caritas in Veritate, Benedict XVI, 2009. |
| DAp. | Tài liệu của Hội Nghị Toàn thể Thứ V của Hội Đồng Giám Mục Châu Mỹ Latinh và Vùng Caribbean (CELAM), Aparecida, Brazil, 2007. |
| DM | Tài liệu Hội Nghị Toàn Thể thứ II của CELAM, Medellín, Colombia, 1968. |
| Doc. Bolivia | Tài liệu Bolivia: Informe país: consulta pre-sinodal, Bolivia 2019. |
| Doc. Eje de Fronteras | Tài liệu Eje de Fronteras, Preparação ao Sinodo para a Amazônia. Tabatinga, Brasil, 11 a 13 de fevereiro de 2019 |
| Doc. Manaus | Documento da Assembleia dos Regionais Norte 1 e 2 da CNBB, “A Igreja e faz carne e arma sua tenda na Amazônia”, Manaus, 1997, en: CONFERÊNCIA NACIONAL DOS BISPOS DO BRASIL, Desafio missionário, Documentos da Igreja na Amazônia, Coletânea, Ed. CNBB, Brasília, 2014, 67-84. |
| Doc. Preparatorio. | Tài liệu Chuẩn bị cho Thượng Hội Đồng về Vùng Amazon: Những nẻo đường mới cho Giáo Hội và Nền Dinh thái Tòan diện, Văn phòng Tổng thư ký Thượng Hội Đồng giám mục, 2018. |
| Doc. Venezuela | Tài liệu Venezuela. CEV. Respuestas asambleas (2019). |
| DP | Tài liệu của Hội Nghị Toàn thể Thứ III của Hội Đồng Giám Mục Châu Mỹ Latinh và Vùng Caribbean (CELAM), Puebla, Mexico, 1979. |
| DSD | Tài liệu của Hội Nghị Toàn thể Thứ IV của Hội Đồng Giám Mục Châu Mỹ Latinh và Vùng Caribbean (CELAM), Santo Domingo, Dominican Republic, 1992. |
| DV | Hiến chế Tín lý Dei Verbum, Vatican Council II, 1965. |
| EC | Tông hiến Episcopalis Communio, Francis, 2018. |
| EG | Tông huấn Evangelii Gaudium, Francis, 2013. |
| Fr.PM | Đức Phanxicô, Diễn văn với “Cuộc Gặp gỡ của Người vùng Amazon”, Coliseo Regional Madre de Dios (Puerto Maldonado), 19 tháng Giêng 2018. |
| IBGE | Viện Địa dư và Thống ke Ba Tây |
| LS | Thông điệp Laudato Si’, Francis, 2015. |
| NMI | Tông thư Novo Millennio Ineunte, John Paul II, 2001. |
| OA | Tông thư Octogesima Adveniens, Paul VI, 1971. |
| PIAV | Các Dân tộc Bản địa Tự nguyện Cô lập |
| RM | Thông điệp Redemptoris Missio, John Paul II, 1990. |
| RP | Tông huấn Hậu Thượng Hội Đồng Reconciliatio et Paenitentia, John Paul II, 1984. |
| SC | Hiến chế Sacrosanctum Concilium, Vatican Council II, 1963. |
| Sint. REPAM | AA.VV., “Sistematización de aportes esenciales desde las voces de los actores territoriales”, en: REPAM, Amazonía: Nuevos Caminos para la Iglesia y para la Ecología Integral. Síntesis general de la Red Eclesial Panamazónica – REPAM – Asambleas Territoriales, Foros Temáticos, Contribuciones especiales y escuchas sobre el Sínodo,Secretaría Ejecutiva de la REPAM, Quito, 2019. |
| SRS | Thông điệp Sollicitudo Rei Socialis, John Paul II, 1987. |
| VG | Tông hiến Veritatis Gaudium, Francis, 2017. |
 |
Dẫn Nhập
Thượng Hội Đồng Giám mục ngày càng trở thành một dụng cụ ưu tuyển để lắng nghe dân Chúa: ‘Cho các Nghị phụ Thượng Hội Đồng, trước hết, chúng ta xin Chúa Thánh Thần ban ơn biết lắng nghe: lắng nghe Thiên Chúa, để cùng với Người chúng ta có thể nghe thấy tiếng kêu than của người ta; lắng nghe người ta cho đến khi hít được lòng khao khát mà Thiên Chúa kêu gọi chúng ta tới” (EC 6)
1.Ngày 15 tháng 10 năm 2017, Đức Giáo Hoàng Phanxicô công bố việc triệu tập Thượng Hội Đồng Đặc biệt cho vùng Amazon, khởi diễn một diễn trình lắng nghe của Thượng Hội Đồng bắt đầu tại Vùng Amazon với cuộc viếng thăm của ngài tại Puerto Maldonado (19/01/2018). Tài liệu Làm việc này là thành quả của một diễn trình dài bao gồm việc soạn thảo Tài liệu chuẩn bị cho Thượng Hội Đồng vào tháng 6 năm 2018; và một cuộc thăm dò sâu rộng các cộng đồng Amazon [1].
2. Ngày nay, Giáo hội lại có cơ hội trở thành người lắng nghe, và đặc biệt tại khu vực này, nơi có rất nhiều điều đang gặp khó khăn. Lắng nghe ngụ ý nhìn nhận sự xuất hiện đầy cảm kích của Amazon như một chủ thể mới. Vì nhận được sự xem xét chưa đầy đủ trong bối cảnh quốc gia hoặc thế giới hoặc trong đời sống Giáo hội, chủ thể mới này hiện là một người đối thoại ưu tuyển.
3. Nhưng lắng nghe không phải là chuyện dễ. Một mặt, việc tổng hợp các câu trả lời cho bản câu hỏi của các Hội đồng Giám mục và cộng đồng vẫn luôn có tính tạm thời và không đầy đủ. Mặt khác, sự cấp thiết phải xác nhận các nội dung và đề nghị phải được dung hòa bởi một diễn trình hóan cải sinh thái và mục vụ cho phép nó được thách thức nghiêm túc bởi các khu ngoại vi về địa dư và hiện sinh (xem EG 20). Và diễn trình này phải tiếp tục trong và sau Thượng Hội Đồng như một yếu tố chính của đời sống tương lai của Giáo hội. Amazon đang kêu nài một đáp ứng cụ thể và có tính hòa giải.
4. Tài liệu Làm việc bao gồm ba phần. Phần đầu tiên liên quan đến việc nhìn - nghe và có tựa đề là “Tiếng nói Amazon”; mục đích của nó là trình bày thực tại lãnh thổ và các dân tộc của nó. Phần thứ hai, “Sinh thái toàn diên”: tiếng kêu than của trái đất và của người nghèo”, nêu ra các vấn đề sinh thái và mục vụ, trong khi phần thứ ba, “Một Giáo hội Tiên tri ở Amazon: các thách thức và hy vọng”, được dành cho các vấn đề giáo hội học và mục vụ.
5. Do đó, một Giáo hội được mời gọi ngày một có tính đồng nghị hơn bắt đầu bằng cách lắng nghe các dân tộc và trái đất nhờ việc tiếp xúc với thực tại phong phú của một Amazon đầy sức sống và khôn ngoan nhưng cũng đầy tương phản. Nó tiếp tục với tiếng kêu được kích thích bởi các hoạt động phá rừng và khai khoáng có tính phá hoại và đòi phải có một sự hóan cải sinh thái toàn diện. Và nó kết thúc bằng cuộc gặp gỡ với các nền văn hóa biết linh hứng cho những nẻo đường, thách thức và hy vọng mới của một Giáo hội, khi chủ trương hóan cải mục vụ, ước muốn trở thành người Samaria nhân hậu và có tính tiên tri. Theo đề nghị của Mạng lưới Giáo hội Toàn-Amazon (REPAM), tài liệu này được cấu trúc trên cơ sở ba hóan cải mà Đức Giáo Hoàng Phanxicô mời gọi chúng ta thực hiện: hóan cải mục vụ mà ngài gọi chúng ta trong Tông huấn Evangelii Gaudium (xem - nghe); hóan cải sinh thái mà Thông điệp Laudato si’ thúc giục, thiết lập ra lộ trình (phán đoán - hành động); và hóan cải sang tính đồng nghị Giáo Hội được chi tiết hóa trong Tông hiến Episcopalis Communio, 1 tông hiến hướng dẫn việc cùng nhau bước đi (phán đoán - hành động). Tất cả những điều này diễn ra trong một diễn trình năng động lắng nghe và biện phân những nẻo đường mới, theo đó, Giáo hội tại Amazon sẽ công bố Tin mừng của Chúa Giêsu Kitô trong những năm tới.
Kỳ tới: PHẦN I. TIẾNG NÓI AMAZON