 |
ĐTC Phanxicô nhấn mạnh các quy định này là cần thiết trong tiến trình cải tổ hệ thống tư pháp của Tòa thánh, được thực hiện dưới giáo triều của Ngài. Việc cải tổ này được vận dụng đặc biệt trong các hồ sơ kinh tế tài chính và hình sự, trong bối cảnh hệ thống tư pháp của Tòa thánh gia nhập nhiều thỏa ước quốc tế. Việc cải tổ tuân thủ luật số LVVI ngày 01/10/2008 ‘‘công nhận giáo luật là quy phạm đầu tiên và là tiêu chuẩn bắt buộc cho việc quy chiếu’’.
Trong buổi lễ khai mạc năm tư pháp của Tòa thánh, ĐTC Phanxicô nhắc nhở các thẩm phán ‘‘tinh thần trách nhiệm, dấn thân phục vụ công lý’’. Một trong những nguyên tắc vừa được ban hành là sự độc lập của các thẩm phán (indépendance des magistrats) như vừa nói.
Áp dụng nguyên tắc này, tuy các thẩm phán vâng phục Đức Giáo Hoàng, nhưng việc xét xử chỉ tuân theo các nguyên tắc pháp luật, luật pháp bất vị thân (impartialité).
Các vị giáo sư đại học luật khoa tại chức hoặc đã về hưu, các luật gia có uy tín được Tòa thánh bổ nhiệm vào các chức vụ thẩm pháp sơ thẩm, chung thẩm và Tòa án tối cao của Tòa thánh.
Các thẩm phán công tố có thẩm quyền tách biệt với thẩm phán xử án để đảm bảo nguyên tắc độc lập.
Ngoài ra, quyền biện hộ cũng được bộ luật tố tụng hình sự ban hành năam 2013 minh thị, căn cứ vào nguyên tắc suy đoán vô tội (présomption d'innocence) trong suốt tiến trình xét xử.
Lê Đình Thông