Lá thư Canada : Tiếng Việt Tuyệt Vời
Canada đang giữa mùa hè, trời nắng chang chang nhưng không nóng quá như mọi năm. Chắc ông Trời thương dân cả ngày cả đêm phải chôn chân trong nhà vì nạn dịch Tàu Cô Vít nên bớt nóng cho chăng, Chị Ba Biên Hòa bảo tôi như thế. Mà có lẽ đúng vậy, các cụ ạ. Nhưng qua mạng thì tôi biết bên Hoa Kỳ nóng như đổ lửa. Chắc ông Trời cưng Canada hơn Hoa Kỳ, có phải không cơ? Đó là về thời tiết chứ chuyện thời sự thì chẳng mát chút nào vì mở máy ra là ào ào đầy chuyện nóng dịch Cô Vít tràn lan, chuyện nóng Mỹ-Tàu-Nga hầm hè, chuyện nóng Tàu Cộng- Đài Loan hăm he, chuyện nóng Nga-Ukraine hấm hứ, và chuyện dài Do Thái-Palestine là quả bom lớn có thể nổ ra bất cứ lúc nào.
Tôi vừa nhắc tới cuộc chiến Do Thái-Palestine là quả bom lớn. Đầu tháng Năm vừa qua hai bên đánh nhau chí chạp, các cụ còn nhớ chứ, bên Palestine phóng hơn 3 ngàn hỏa tiễn sang đất kẻ thù, kẻ thù Do Thái cũng phóng lên một vòng cung hỏa tiễn chống đỡ và hàng hàng lớp lớp máy bay sang tấn công giải Gaza. May nhờ có Ai Cập đứng ra can và hòa giải. Tạm yên nhưng hai bên vẫn còn ghì súng nhìn nhau. Xưa nay tôi phục nước Ai Cập quá. Nói tới Ai Cập là tôi nhớ tới người hùng Anwar Sadat. Các cụ còn nhớ cuộc chiến đầu thập niên 1970 không? Ông Sadat đã tìm ra một sinh lộ cho cả vùng Trung Đông. Năm 1972 Ai Cập khai chiến với Do Thái. Ngày 20.11.1977 ông bỏ súng và thân hành sang Do Thái làm hòa. Trước quốc hội Do Thái, ông tuyên bố : Nhân danh tổ phụ Abraham của chúng ta, tôi tuyên bố hòa bình…Và ngọn lửa chiến tranh đã tắt từ đó đến nay. Năm 1978 ông Sadat được giải Nobel Hòa Bình. Sadat là người thấy rộng hiểu xa và dám làm. Ông đã đuổi hết các cố vấn Nga về nước. Do Thái đã trả lại miền đất Sinai cho Ai cập. Quốc vương Iran lúc đó là Vua Shah đang lưu vong ở Hoa Kỳ nhưng bị hắt hủi, ông Sadat đã mời vua Shah đến Ai cập và đón tiếp như một quốc khách. Tiếc rằng Tổng Thống Sadat đã bị ám sát chết trong cuộc diễn binh 1981…
Xin lỗi các cụ, tôi đã dài dòng về Ai Cập vì mê tổng thống anh dũng Sadat quá. Giá mà các nước ở Trung Đông nước nào cũng có một Sadat thì cả miền này chắc sẽ hòa bình ngay. Tôi ước mơ như vậy có đúng không cơ?
Xin được trở về chuyện thời sự. Canada miền đất mà tôi coi là thiên đàng hạ giới cũng vừa có chuyện nóng về người Da Đỏ. Ngày 27 tháng Năm vừa qua, chủ tịch bộ lạc Tkemlups ở bang British Columbia miền tây công bố việc tìm thấy 215 hài cốt dưới lòng đất thuộc khuôn viên Trường Nội Trú Da Đỏ Kamlooops. Rồi ngày 24 tháng Sáu ở bang Saskatchewan bên cạnh BC, người ta cũng phát giác ra 761 hài cốt người Da Đỏ, đa số là trẻ em, cũng ở một ngôi trường nội trú cũ. Cái gì thế này? Cả nước hiện đang lên cơn sốt. Các cuộc điều tra đang tiến hành. Đây sẽ là chuyện dài gay cấn, tôi sẽ trình các cụ về sau.
Tin thêm về nạn dịch hiện nay : Trong kỳ họp G7 vừa qua ở Anh, thủ tướng Canada cho biết Canada sẽ đóng góp 100 triệu liều vaccine Cô Vít 19 để giúp các nước nghèo. Hiện Canada được coi là dẫn đầu toàn cầu về chương trình chủng ngừa cho cư dân, và hoàn toàn miễn phí. Dân làng An Lạc của tôi đã được chích ngừa đầy đủ, nên việc họp nhau như xưa chắc cũng sắp được tái nhóm. Hiện nay thì mới chỉ trên mạng, họp ‘ảo’ mà thôi.
Nạn dịch còn làm thay đổi nếp sống của mọi người, như công tư chức phải làm việc ở nhà thay vì đến sở đã gây ra nhiều biến đổi bất ngờ : theo các cuộc điều tra mới nhất thì mai này khi hết hạn ly cách thì chỉ 20% công tư chức muốn đến sở mà thôi, 80% muốn làm việc ở nhà. Hà hà vui ha ! Tôi cho việc này cũng dễ hiểu thôi, vì làm ở nhà thì các ngài muốn ăn mặc làm sao cũng được, các bà các cô không phải mất công trang điểm, đi đứng nằm ngồi thoải mái, ăn uống chuyện trò thoải mái…
Nhưng cái tin thay đổi nếp sống trên đây không làm tôi sửng sốt bằng cái tin về tình già sấm sét này : Hai cụ rất rất già cưới nhau, cụ ông John Shults 95 tuổi và cụ bà Jay Morrow-Nulton cũng 95 tuổi. Cả hai cụ đã góa hai lần. Hai cụ già 95 tuổi còn âu yếm cầm tay nhau đến nhà thờ xin cha sở làm lễ cưới, còn trao nhẫn cưới cho nhau và thều thào thề yêu nhau cho đến hết đời. Trong ảnh chụp ngày lễ cưới trong tháng Sáu vừa qua, hai cụ 95 mặt mũi tươi cười, cụ ông ve áo có cài hoa chú rể, cụ bà tay cầm bó hoa cô dâu, trông hạnh phúc quá sức. Hai cụ đều cư ngụ ở New York. Ôi đất Hoa Kỳ sao mà tạo ra được những người hạnh phúc như thế này ! Ai cũng nghĩ tình yêu chỉ mãnh liệt ở tuổi thanh xuân, ai ngờ tình yêu vẫn còn mãnh liệt ở tuổi cao niên cực già này !
Ngày xưa đọc báo nghe tin tài tử siêu sao Lý Lệ Hoa của Thượng Hải khi đã 70 tuổi còn bước đi bước nữa thì ai cũng kinh ngạc và bái phục. Tôi cứ tưởng đó là kỷ lục, ai ngờ ngày nay, hai cụ ở New York bên Hoa Kỳ, tuổi đã 95 còn bước đi bước nữa, đây mới là kỷ lục, là hai siêu sao về hạnh phúc lứa đôi. Đúng y như một lời thơ VN : Yêu nhau ai kể tuổi bao giờ !
Tin 2 cụ già 95 trên đây lấy nhau làm tôi nhớ sang chuyện ông Ziona Chana bên Ấn Độ vừa qua đời. Ông Chana không nổi tiếng về sống thọ mà nổi tiếng về việc có nhiều vợ : những 38 vợ, 89 con và 36 cháu. Ông Chana là lãnh đạo một giáo phái bên Ấn Độ. Giáo phái này cho phép các vị liền ông lấy nhiều vợ. Tuy ông Chana có nhiều vợ nhiều con nhiều cháu nhưng đại gia đình này rất có kỷ luật, tất cả đều sống chung trong 1 tòa nhà. Trông hình chụp bức ảnh đại gia đình này trên mạng, tôi có cảm tưởng đây là một nhà dòng mà ông Chana là giám đốc. Theo tin từ ông thủ hiến bang Mizoram nơi cư trú của đại gia đình này thì ông Chana đã vừa viên tịch với tuổi thọ 76 tuổi. Ông chết vì bệnh tim. Cả làng tôi nghe xong tin này thì đều ồ lên một tiếng nhưng không ai ngạc nhiên cả vì ai cũng hiểu ông chết là do ông đã yêu nhiều qúa nên hết xí quách, vỡ tim là phải. Ông lấy vợ thứ nhất năm 17 tuổi, phục vụ 38 vợ mà sống được tới 76 thì phải kể là đại đại thọ. Ông Ấn Độ này có thuốc tiên, phải không cơ. Ông Từ Hòe trong làng tôi nghe đến đây thì cười hề hề : Tôi mà là ông Chana thì tôi đã tịch từ lâu rồi chứ làm sao mà sống nổi đến 76 !
Ông Từ Hòe thấy Cụ B.95 không cười về chuyện mình đang kể thì biết cụ không thích loại tin thời sự này, bèn đổi đề tài. Trong lúc ông còn đang phân vân thì Chị Ba Biên Hòa góp ý : Bác đừng nói về chuyện lấy vợ lấy chồng nữa, xin bác nói sang chuyện khác, như chuyện con nít cho trong sạch, hay chuyện ăn nhậu cho hấp dẫn. Ông gật đầu rồi nói ngay. Dễ thôi. Tôi xin kể 2 chuyện về con nít nha.
Chuyện 1 : Hai cậu bé khoảng 7 tuổi gì đó nói chuyện với nhau, Cậu A kể : Bà nội tao chắc già lắm rồi, hôm qua tao vẽ hình con mèo rồi đem cho bà tao xem, bà tao xem một lúc mà vẫn không biết đó là hình con gì.
Chuyện 2 : Cậu B kể : Hôm qua tao đi học về, trên đường tao gặp Cụ Năm là bạn thân với ông nội tao, tao khoanh tay chào thì Cụ ấy gật đầu rồi hỏi ông nội tao có khỏe không, tao trả lời rằng khỏe, và tao hỏi lại : Còn ông nội của cụ có khỏe không, thì tao thấy cụ ấy cười hà hà và không nói gì cả.
Nghe xong thì cả làng gật đầu khen 2 chuyện con nít hay vì trong sạch và thơm tho. Ông ODP nói tiếp: nhưng hai chuyện này không say đắm vì thiếu chất rượu. Ông Từ Hòe đáp liền : Vậy xin có chuyện rượu ngay. Rằng có một ông nghiện rượu kia đi thăm một người bạn thân ở xa mà không báo trước, nên không biết người bạn đã đi vắng lâu ngày. Vợ ông bạn bèn làm cơm đãi khách và mời ngủ lại đêm vì ông đã đi đường xa. Đêm đó vì nhớ rượu nên ông không ngủ được. Khoảng nửa đêm bà chủ nhà mót đái quá mà không dám ra ngoài vì sợ gây tiếng động. Bà phải thót bụng đái vào cái chậu sành có sẵn trong buồng. Ông bạn không ngủ được khi nghe tiếng tồ tồ thì nghĩ vợ người bạn đang rót rượu cho ngày mai thì thích quá, bèn nói : Ừ có thế chứ, mình từ xa tới mà chẳng lẽ không có rượu sao ! Bà chủ nghe thấy thế bèn thót bụng lại và đái khe khẽ. Ông nghiện rượu lại nói : Chắc là rượu ngon nên bà ta đang chiết vào cái be, phải cẩn thận như vậy mới được kẻo đổ ra ngoài thì phí của. Bà chủ nhà nghe thấy thế thì không nhịn cười được nữa, không thót bụng nín được nữa mà buột ra tồ tồ. Ông nghiện rượu bèn vỗ đùi đánh đét : Thôi bỏ mẹ, vỡ mất bình rượu rồi, khổ quá, mai lấy gì uống hở trời !
Cả làng vỗ tay râm ran. Anh John cũng xin góp một chuyện cười, chuyện đi mua giày. Rằng có một bà cụ già kia đi chợ thấy có người bày bán bên ven đường một mớ giày cũ. Bà nghĩ đến ông chồng gìa ở nhà lâu nay vẫn mang đôi giày rách nên bà liền mua cho ông một đôi. Bà ôm đôi giày bước đi nhưng thấy nó cồng kềnh, bà bèn ghé vào tiệm thuốc tây xin họ một cái hộp cũ. Cô bán hàng bèn đưa cho bà một cái hộp giấy. Bà bỏ đôi giày cũ vào và thấy nó vừa khít, bà thích quá. Rồi bà đến bến bus chờ xe về nhà. Cùng ở bến đợi xe là một đám sinh viên vừa tan học. Nhóm này nhìn bà cụ ôm cái hộp có chữ đề ‘ 500 bao cao su ngừa thai’ thì bấm nhau cười. Một nữ sinh tò mò hỏi cụ :
- Cụ mua cái này cho ai vậy?
- Tôi mua cho ông già nhà tôi.
- Cụ ông bao nhiêu tuổi rồi mà còn dùng cái này?
- Chả giấu gì cô, ông nhà tôi đã ngoài 80 !
-Thế còn cụ thì năm nay bao nhiêu cơ?
-Tôi cũng thế.
Cả nhóm sinh viên òa ra cười. Có cô hỏi tiếp :
-Thế hai cụ dùng bao lâu thì hết hộp này?
Bà cụ đáp tỉnh bơ :
- Chả biết nữa, cái đó thì tùy ông già nhà tôi.
Một nam sinh viên cúi đầu chắp tay nói với bà già : Con lạy hai cụ ạ!
Cả làng cười như vỡ chợ. Bài học rút ra từ chuyện này là : Chúng ta phải thận trọng trong việc gói đồ nha.
Lúc này cụ B.95 mới lên tiếng : xin các bác đừng chế nhạo tuổi già của chúng tôi nữa. Anh John đâu, anh đổi đề tài khác cho vui đi. Anh chả phải tìm kiếm gì xa xôi, anh cứ kể chuyện về việc anh học tiếng Việt là vui lắm rồi. Anh John liền chiều ý cụ ngay vì chuyện học tiếng VN luôn có sẵn trong bụng. Anh chỉ vào mấy cô Huế rồi nói : Cái tên Chợ Đông Ba ngoài Huế xưa là Đông Hoa, nhưng từ khi Vua Minh Mạng cưới bà Hồ Thị Hoa làm vợ, thì cái tên Hoa trở thành tên húy, chợ Đông Hoa được đổi ra Đông Ba. Bà Hồ thị Hoa vợ vua sinh ở Biên Hòa, quê vợ tôi đó nghe. Chị Ba Biên Hòa nghe đến đây thì mặt đỏ lên, trông dễ thương hết sức. Chị âu yếm bảo anh chuyển sang chuyện khác, anh vâng lời vợ ngay. Rằng trong tiếng VN, nhiều tiếng Bắc khác tiếng Nam, nhưng có nhiều từ lẫn lộn, như chữ Chính chẳng hạn. Ngoài Bắc nói Chính, trong Nam nói Chánh. Thế nhưng cả miền Bắc đều nói Chánh văn phòng, Chánh án, Chánh tổng, Chánh chủ khảo, không ai nói chính văn phòng, chính án bao giờ. Rõ ràng ngoài Bắc có nói tiếng Nam. Còn trong Nam có bánh Da Lợn, người Nam gọi con ủn ỉn là con heo nhưng đồng bánh thì mang tên Lợn. Rõ ràng trong Nam có nói tiếng Bắc. Lạ ha. Chị Ba biên Hòa lên tiếng ngay : Thì rõ ràng Nam Bắc một nhà mà ! Và ngôn ngữ bao giờ cũng biến hóa, có thêm tiếng mới. Sau 1975 ta có chữ THUYỀN nhân, vừa đây do biến cố 39 người VN chết giá trong xe thùng vận tải từ Pháp sang Anh nên ta có chữ THÙNG nhân. Tôi thấy hay quá. Xưa ta tỵ nạn bằng thuyền nên báo tiếng Anh gọi ta là Boat People, và do đó ta có chữ Thuyền Nhân. Nay báo tiếng Anh gọi 39 người tỵ nạn trên là Truck People, do đó ta có từ mới là Thùng Nhân.
Các cụ đã thấy Anh John và cả Chị Ba vợ của anh giỏi về ngôn ngữ chưa? Ông Từ Hòe cười ha ha rồi luận : Cứ đà này, các ngài CSVN và con cháu họ đang chạy sang Mỹ sang Canada tỵ nạn sẽ được gọi là VẸM Nhân. Các bác có biết VẸM nghĩa là gì không? Thưa hồi CSVN mới cướp chính quyền, tên họ là Việt Minh. Những người ghét Việt Minh đã gọi họ bằng tên viết tắt VM, đánh vần là ‘vờ em vem nặng Vẹm.
Và ông Từ Hòe kết : Thôi, tôi không nói chuyện về CSVN nữa kẻo cả làng nhức đầu. Xin trả diễn đàn lại cho anh John.
Anh John vui vẻ bàn tiếp về tiếng Việt. Rằng tôi chưa hề thấy có tiếng nước nào mà hay như tiếng Việt. Các chuyện tôi nói xưa nay toàn là những cái hay. Bây giờ tôi xin nói về các câu đối VN. Câu ngắn câu dài đều đối chọi nhau chan chát, cả về âm cả về ý. Câu ngắn mà ai cũng biết như : Vôi tôi,tôi tôi / Trứng bác,bác bác, Ruồi đậu mâm xôi đậu / Kiến bò đĩa thịt bò, Da trắng vỗ bì bạch / Trời xanh màu thiên thanh… Những câu đối dài thì tôi còn thích và nể hơn nữa, như những câu này. Nói xong anh kéo cái iPad trong túi ra, anh bấm mấy cái rồi đọc :
Đây là lời cụ Tam Nguyên Yên Đổ khóc vợ :
- Nhà chỉn cũng nghèo thay, may được bà hay lam hay làm, thắt lưng bó que, xắn váy quai còng, tất tưởi chân nam chân chiêu, vì tớ đỡ đần trong mọi việc.
- Bà đi đâu vội mấy, để cho lão vất va vất vưởng, búi tóc củ hành, buông quần lá tọa, gật gù tay đũa tay chén, cùng ai kể lể chuyện trăm năm.
Lời Cụ Yên Đổ làm tôi nhớ ngay tới lời Cụ Hương Sơn Cư Sĩ viết dán chỗ ngồi chơi. Đây là lời đối đáp giữa hai vợ chồng già. Bà nói trước :
- Ông nói thực là hươu
Kiếp nhân sinh cái dại chẳng chừa thôi
Giàu chẳng bằng ai, sang chẳng bằng ai
Nào cờ, nào bạc, nào rượu, nào chè
Nào thói đa tình
Người đã già đời còn dại mãi
- Ông cụ đáp ngay :
Bà mày có biết cóc
Cuộc nhân thế chơi đâu là lãi đó
Ai khen cũng mặc, ai chê cũng mặc
Còn nước còn non, còn trăng còn gió
Còn kho vô tận
Trời cho khỏe sức cứ chơi tràn.
Nghe đến đây thì Cụ Chánh tiên chỉ làng gật gù khen hay rồi nói : những câu anh vừa đọc làm tôi nhớ ngày xưa ở quê tôi quá. Hồi đó cái thú của các cụ là lâu lâu họp nhau. Lúc họp các cụ ngồi trên sập gụ, uống trà mạn sen, ăn bánh đậu xanh, và nói các chuyện tiếu lâm, hay đọc các câu đối tếu như anh vừa đọc. Cụ nào cũng hứng chí, vỗ đùi mình, vỗ sập gụ, vỗ vai cụ bạn bên cạnh, cười hề hề, hi hi, hố hố, khà khà. Có cụ cười tít mắt sướng quá ngã lăn xuống đất. Hình ảnh đẹp tuyệt vời. Xin chuyền những chuyện này lại cho con cháu…
TRÀ LŨ
Canada đang giữa mùa hè, trời nắng chang chang nhưng không nóng quá như mọi năm. Chắc ông Trời thương dân cả ngày cả đêm phải chôn chân trong nhà vì nạn dịch Tàu Cô Vít nên bớt nóng cho chăng, Chị Ba Biên Hòa bảo tôi như thế. Mà có lẽ đúng vậy, các cụ ạ. Nhưng qua mạng thì tôi biết bên Hoa Kỳ nóng như đổ lửa. Chắc ông Trời cưng Canada hơn Hoa Kỳ, có phải không cơ? Đó là về thời tiết chứ chuyện thời sự thì chẳng mát chút nào vì mở máy ra là ào ào đầy chuyện nóng dịch Cô Vít tràn lan, chuyện nóng Mỹ-Tàu-Nga hầm hè, chuyện nóng Tàu Cộng- Đài Loan hăm he, chuyện nóng Nga-Ukraine hấm hứ, và chuyện dài Do Thái-Palestine là quả bom lớn có thể nổ ra bất cứ lúc nào.
Tôi vừa nhắc tới cuộc chiến Do Thái-Palestine là quả bom lớn. Đầu tháng Năm vừa qua hai bên đánh nhau chí chạp, các cụ còn nhớ chứ, bên Palestine phóng hơn 3 ngàn hỏa tiễn sang đất kẻ thù, kẻ thù Do Thái cũng phóng lên một vòng cung hỏa tiễn chống đỡ và hàng hàng lớp lớp máy bay sang tấn công giải Gaza. May nhờ có Ai Cập đứng ra can và hòa giải. Tạm yên nhưng hai bên vẫn còn ghì súng nhìn nhau. Xưa nay tôi phục nước Ai Cập quá. Nói tới Ai Cập là tôi nhớ tới người hùng Anwar Sadat. Các cụ còn nhớ cuộc chiến đầu thập niên 1970 không? Ông Sadat đã tìm ra một sinh lộ cho cả vùng Trung Đông. Năm 1972 Ai Cập khai chiến với Do Thái. Ngày 20.11.1977 ông bỏ súng và thân hành sang Do Thái làm hòa. Trước quốc hội Do Thái, ông tuyên bố : Nhân danh tổ phụ Abraham của chúng ta, tôi tuyên bố hòa bình…Và ngọn lửa chiến tranh đã tắt từ đó đến nay. Năm 1978 ông Sadat được giải Nobel Hòa Bình. Sadat là người thấy rộng hiểu xa và dám làm. Ông đã đuổi hết các cố vấn Nga về nước. Do Thái đã trả lại miền đất Sinai cho Ai cập. Quốc vương Iran lúc đó là Vua Shah đang lưu vong ở Hoa Kỳ nhưng bị hắt hủi, ông Sadat đã mời vua Shah đến Ai cập và đón tiếp như một quốc khách. Tiếc rằng Tổng Thống Sadat đã bị ám sát chết trong cuộc diễn binh 1981…
Xin lỗi các cụ, tôi đã dài dòng về Ai Cập vì mê tổng thống anh dũng Sadat quá. Giá mà các nước ở Trung Đông nước nào cũng có một Sadat thì cả miền này chắc sẽ hòa bình ngay. Tôi ước mơ như vậy có đúng không cơ?
Xin được trở về chuyện thời sự. Canada miền đất mà tôi coi là thiên đàng hạ giới cũng vừa có chuyện nóng về người Da Đỏ. Ngày 27 tháng Năm vừa qua, chủ tịch bộ lạc Tkemlups ở bang British Columbia miền tây công bố việc tìm thấy 215 hài cốt dưới lòng đất thuộc khuôn viên Trường Nội Trú Da Đỏ Kamlooops. Rồi ngày 24 tháng Sáu ở bang Saskatchewan bên cạnh BC, người ta cũng phát giác ra 761 hài cốt người Da Đỏ, đa số là trẻ em, cũng ở một ngôi trường nội trú cũ. Cái gì thế này? Cả nước hiện đang lên cơn sốt. Các cuộc điều tra đang tiến hành. Đây sẽ là chuyện dài gay cấn, tôi sẽ trình các cụ về sau.
Tin thêm về nạn dịch hiện nay : Trong kỳ họp G7 vừa qua ở Anh, thủ tướng Canada cho biết Canada sẽ đóng góp 100 triệu liều vaccine Cô Vít 19 để giúp các nước nghèo. Hiện Canada được coi là dẫn đầu toàn cầu về chương trình chủng ngừa cho cư dân, và hoàn toàn miễn phí. Dân làng An Lạc của tôi đã được chích ngừa đầy đủ, nên việc họp nhau như xưa chắc cũng sắp được tái nhóm. Hiện nay thì mới chỉ trên mạng, họp ‘ảo’ mà thôi.
Nạn dịch còn làm thay đổi nếp sống của mọi người, như công tư chức phải làm việc ở nhà thay vì đến sở đã gây ra nhiều biến đổi bất ngờ : theo các cuộc điều tra mới nhất thì mai này khi hết hạn ly cách thì chỉ 20% công tư chức muốn đến sở mà thôi, 80% muốn làm việc ở nhà. Hà hà vui ha ! Tôi cho việc này cũng dễ hiểu thôi, vì làm ở nhà thì các ngài muốn ăn mặc làm sao cũng được, các bà các cô không phải mất công trang điểm, đi đứng nằm ngồi thoải mái, ăn uống chuyện trò thoải mái…
Nhưng cái tin thay đổi nếp sống trên đây không làm tôi sửng sốt bằng cái tin về tình già sấm sét này : Hai cụ rất rất già cưới nhau, cụ ông John Shults 95 tuổi và cụ bà Jay Morrow-Nulton cũng 95 tuổi. Cả hai cụ đã góa hai lần. Hai cụ già 95 tuổi còn âu yếm cầm tay nhau đến nhà thờ xin cha sở làm lễ cưới, còn trao nhẫn cưới cho nhau và thều thào thề yêu nhau cho đến hết đời. Trong ảnh chụp ngày lễ cưới trong tháng Sáu vừa qua, hai cụ 95 mặt mũi tươi cười, cụ ông ve áo có cài hoa chú rể, cụ bà tay cầm bó hoa cô dâu, trông hạnh phúc quá sức. Hai cụ đều cư ngụ ở New York. Ôi đất Hoa Kỳ sao mà tạo ra được những người hạnh phúc như thế này ! Ai cũng nghĩ tình yêu chỉ mãnh liệt ở tuổi thanh xuân, ai ngờ tình yêu vẫn còn mãnh liệt ở tuổi cao niên cực già này !
Ngày xưa đọc báo nghe tin tài tử siêu sao Lý Lệ Hoa của Thượng Hải khi đã 70 tuổi còn bước đi bước nữa thì ai cũng kinh ngạc và bái phục. Tôi cứ tưởng đó là kỷ lục, ai ngờ ngày nay, hai cụ ở New York bên Hoa Kỳ, tuổi đã 95 còn bước đi bước nữa, đây mới là kỷ lục, là hai siêu sao về hạnh phúc lứa đôi. Đúng y như một lời thơ VN : Yêu nhau ai kể tuổi bao giờ !
Tin 2 cụ già 95 trên đây lấy nhau làm tôi nhớ sang chuyện ông Ziona Chana bên Ấn Độ vừa qua đời. Ông Chana không nổi tiếng về sống thọ mà nổi tiếng về việc có nhiều vợ : những 38 vợ, 89 con và 36 cháu. Ông Chana là lãnh đạo một giáo phái bên Ấn Độ. Giáo phái này cho phép các vị liền ông lấy nhiều vợ. Tuy ông Chana có nhiều vợ nhiều con nhiều cháu nhưng đại gia đình này rất có kỷ luật, tất cả đều sống chung trong 1 tòa nhà. Trông hình chụp bức ảnh đại gia đình này trên mạng, tôi có cảm tưởng đây là một nhà dòng mà ông Chana là giám đốc. Theo tin từ ông thủ hiến bang Mizoram nơi cư trú của đại gia đình này thì ông Chana đã vừa viên tịch với tuổi thọ 76 tuổi. Ông chết vì bệnh tim. Cả làng tôi nghe xong tin này thì đều ồ lên một tiếng nhưng không ai ngạc nhiên cả vì ai cũng hiểu ông chết là do ông đã yêu nhiều qúa nên hết xí quách, vỡ tim là phải. Ông lấy vợ thứ nhất năm 17 tuổi, phục vụ 38 vợ mà sống được tới 76 thì phải kể là đại đại thọ. Ông Ấn Độ này có thuốc tiên, phải không cơ. Ông Từ Hòe trong làng tôi nghe đến đây thì cười hề hề : Tôi mà là ông Chana thì tôi đã tịch từ lâu rồi chứ làm sao mà sống nổi đến 76 !
Ông Từ Hòe thấy Cụ B.95 không cười về chuyện mình đang kể thì biết cụ không thích loại tin thời sự này, bèn đổi đề tài. Trong lúc ông còn đang phân vân thì Chị Ba Biên Hòa góp ý : Bác đừng nói về chuyện lấy vợ lấy chồng nữa, xin bác nói sang chuyện khác, như chuyện con nít cho trong sạch, hay chuyện ăn nhậu cho hấp dẫn. Ông gật đầu rồi nói ngay. Dễ thôi. Tôi xin kể 2 chuyện về con nít nha.
Chuyện 1 : Hai cậu bé khoảng 7 tuổi gì đó nói chuyện với nhau, Cậu A kể : Bà nội tao chắc già lắm rồi, hôm qua tao vẽ hình con mèo rồi đem cho bà tao xem, bà tao xem một lúc mà vẫn không biết đó là hình con gì.
Chuyện 2 : Cậu B kể : Hôm qua tao đi học về, trên đường tao gặp Cụ Năm là bạn thân với ông nội tao, tao khoanh tay chào thì Cụ ấy gật đầu rồi hỏi ông nội tao có khỏe không, tao trả lời rằng khỏe, và tao hỏi lại : Còn ông nội của cụ có khỏe không, thì tao thấy cụ ấy cười hà hà và không nói gì cả.
Nghe xong thì cả làng gật đầu khen 2 chuyện con nít hay vì trong sạch và thơm tho. Ông ODP nói tiếp: nhưng hai chuyện này không say đắm vì thiếu chất rượu. Ông Từ Hòe đáp liền : Vậy xin có chuyện rượu ngay. Rằng có một ông nghiện rượu kia đi thăm một người bạn thân ở xa mà không báo trước, nên không biết người bạn đã đi vắng lâu ngày. Vợ ông bạn bèn làm cơm đãi khách và mời ngủ lại đêm vì ông đã đi đường xa. Đêm đó vì nhớ rượu nên ông không ngủ được. Khoảng nửa đêm bà chủ nhà mót đái quá mà không dám ra ngoài vì sợ gây tiếng động. Bà phải thót bụng đái vào cái chậu sành có sẵn trong buồng. Ông bạn không ngủ được khi nghe tiếng tồ tồ thì nghĩ vợ người bạn đang rót rượu cho ngày mai thì thích quá, bèn nói : Ừ có thế chứ, mình từ xa tới mà chẳng lẽ không có rượu sao ! Bà chủ nghe thấy thế bèn thót bụng lại và đái khe khẽ. Ông nghiện rượu lại nói : Chắc là rượu ngon nên bà ta đang chiết vào cái be, phải cẩn thận như vậy mới được kẻo đổ ra ngoài thì phí của. Bà chủ nhà nghe thấy thế thì không nhịn cười được nữa, không thót bụng nín được nữa mà buột ra tồ tồ. Ông nghiện rượu bèn vỗ đùi đánh đét : Thôi bỏ mẹ, vỡ mất bình rượu rồi, khổ quá, mai lấy gì uống hở trời !
Cả làng vỗ tay râm ran. Anh John cũng xin góp một chuyện cười, chuyện đi mua giày. Rằng có một bà cụ già kia đi chợ thấy có người bày bán bên ven đường một mớ giày cũ. Bà nghĩ đến ông chồng gìa ở nhà lâu nay vẫn mang đôi giày rách nên bà liền mua cho ông một đôi. Bà ôm đôi giày bước đi nhưng thấy nó cồng kềnh, bà bèn ghé vào tiệm thuốc tây xin họ một cái hộp cũ. Cô bán hàng bèn đưa cho bà một cái hộp giấy. Bà bỏ đôi giày cũ vào và thấy nó vừa khít, bà thích quá. Rồi bà đến bến bus chờ xe về nhà. Cùng ở bến đợi xe là một đám sinh viên vừa tan học. Nhóm này nhìn bà cụ ôm cái hộp có chữ đề ‘ 500 bao cao su ngừa thai’ thì bấm nhau cười. Một nữ sinh tò mò hỏi cụ :
- Cụ mua cái này cho ai vậy?
- Tôi mua cho ông già nhà tôi.
- Cụ ông bao nhiêu tuổi rồi mà còn dùng cái này?
- Chả giấu gì cô, ông nhà tôi đã ngoài 80 !
-Thế còn cụ thì năm nay bao nhiêu cơ?
-Tôi cũng thế.
Cả nhóm sinh viên òa ra cười. Có cô hỏi tiếp :
-Thế hai cụ dùng bao lâu thì hết hộp này?
Bà cụ đáp tỉnh bơ :
- Chả biết nữa, cái đó thì tùy ông già nhà tôi.
Một nam sinh viên cúi đầu chắp tay nói với bà già : Con lạy hai cụ ạ!
Cả làng cười như vỡ chợ. Bài học rút ra từ chuyện này là : Chúng ta phải thận trọng trong việc gói đồ nha.
Lúc này cụ B.95 mới lên tiếng : xin các bác đừng chế nhạo tuổi già của chúng tôi nữa. Anh John đâu, anh đổi đề tài khác cho vui đi. Anh chả phải tìm kiếm gì xa xôi, anh cứ kể chuyện về việc anh học tiếng Việt là vui lắm rồi. Anh John liền chiều ý cụ ngay vì chuyện học tiếng VN luôn có sẵn trong bụng. Anh chỉ vào mấy cô Huế rồi nói : Cái tên Chợ Đông Ba ngoài Huế xưa là Đông Hoa, nhưng từ khi Vua Minh Mạng cưới bà Hồ Thị Hoa làm vợ, thì cái tên Hoa trở thành tên húy, chợ Đông Hoa được đổi ra Đông Ba. Bà Hồ thị Hoa vợ vua sinh ở Biên Hòa, quê vợ tôi đó nghe. Chị Ba Biên Hòa nghe đến đây thì mặt đỏ lên, trông dễ thương hết sức. Chị âu yếm bảo anh chuyển sang chuyện khác, anh vâng lời vợ ngay. Rằng trong tiếng VN, nhiều tiếng Bắc khác tiếng Nam, nhưng có nhiều từ lẫn lộn, như chữ Chính chẳng hạn. Ngoài Bắc nói Chính, trong Nam nói Chánh. Thế nhưng cả miền Bắc đều nói Chánh văn phòng, Chánh án, Chánh tổng, Chánh chủ khảo, không ai nói chính văn phòng, chính án bao giờ. Rõ ràng ngoài Bắc có nói tiếng Nam. Còn trong Nam có bánh Da Lợn, người Nam gọi con ủn ỉn là con heo nhưng đồng bánh thì mang tên Lợn. Rõ ràng trong Nam có nói tiếng Bắc. Lạ ha. Chị Ba biên Hòa lên tiếng ngay : Thì rõ ràng Nam Bắc một nhà mà ! Và ngôn ngữ bao giờ cũng biến hóa, có thêm tiếng mới. Sau 1975 ta có chữ THUYỀN nhân, vừa đây do biến cố 39 người VN chết giá trong xe thùng vận tải từ Pháp sang Anh nên ta có chữ THÙNG nhân. Tôi thấy hay quá. Xưa ta tỵ nạn bằng thuyền nên báo tiếng Anh gọi ta là Boat People, và do đó ta có chữ Thuyền Nhân. Nay báo tiếng Anh gọi 39 người tỵ nạn trên là Truck People, do đó ta có từ mới là Thùng Nhân.
Các cụ đã thấy Anh John và cả Chị Ba vợ của anh giỏi về ngôn ngữ chưa? Ông Từ Hòe cười ha ha rồi luận : Cứ đà này, các ngài CSVN và con cháu họ đang chạy sang Mỹ sang Canada tỵ nạn sẽ được gọi là VẸM Nhân. Các bác có biết VẸM nghĩa là gì không? Thưa hồi CSVN mới cướp chính quyền, tên họ là Việt Minh. Những người ghét Việt Minh đã gọi họ bằng tên viết tắt VM, đánh vần là ‘vờ em vem nặng Vẹm.
Và ông Từ Hòe kết : Thôi, tôi không nói chuyện về CSVN nữa kẻo cả làng nhức đầu. Xin trả diễn đàn lại cho anh John.
Anh John vui vẻ bàn tiếp về tiếng Việt. Rằng tôi chưa hề thấy có tiếng nước nào mà hay như tiếng Việt. Các chuyện tôi nói xưa nay toàn là những cái hay. Bây giờ tôi xin nói về các câu đối VN. Câu ngắn câu dài đều đối chọi nhau chan chát, cả về âm cả về ý. Câu ngắn mà ai cũng biết như : Vôi tôi,tôi tôi / Trứng bác,bác bác, Ruồi đậu mâm xôi đậu / Kiến bò đĩa thịt bò, Da trắng vỗ bì bạch / Trời xanh màu thiên thanh… Những câu đối dài thì tôi còn thích và nể hơn nữa, như những câu này. Nói xong anh kéo cái iPad trong túi ra, anh bấm mấy cái rồi đọc :
Đây là lời cụ Tam Nguyên Yên Đổ khóc vợ :
- Nhà chỉn cũng nghèo thay, may được bà hay lam hay làm, thắt lưng bó que, xắn váy quai còng, tất tưởi chân nam chân chiêu, vì tớ đỡ đần trong mọi việc.
- Bà đi đâu vội mấy, để cho lão vất va vất vưởng, búi tóc củ hành, buông quần lá tọa, gật gù tay đũa tay chén, cùng ai kể lể chuyện trăm năm.
Lời Cụ Yên Đổ làm tôi nhớ ngay tới lời Cụ Hương Sơn Cư Sĩ viết dán chỗ ngồi chơi. Đây là lời đối đáp giữa hai vợ chồng già. Bà nói trước :
- Ông nói thực là hươu
Kiếp nhân sinh cái dại chẳng chừa thôi
Giàu chẳng bằng ai, sang chẳng bằng ai
Nào cờ, nào bạc, nào rượu, nào chè
Nào thói đa tình
Người đã già đời còn dại mãi
- Ông cụ đáp ngay :
Bà mày có biết cóc
Cuộc nhân thế chơi đâu là lãi đó
Ai khen cũng mặc, ai chê cũng mặc
Còn nước còn non, còn trăng còn gió
Còn kho vô tận
Trời cho khỏe sức cứ chơi tràn.
Nghe đến đây thì Cụ Chánh tiên chỉ làng gật gù khen hay rồi nói : những câu anh vừa đọc làm tôi nhớ ngày xưa ở quê tôi quá. Hồi đó cái thú của các cụ là lâu lâu họp nhau. Lúc họp các cụ ngồi trên sập gụ, uống trà mạn sen, ăn bánh đậu xanh, và nói các chuyện tiếu lâm, hay đọc các câu đối tếu như anh vừa đọc. Cụ nào cũng hứng chí, vỗ đùi mình, vỗ sập gụ, vỗ vai cụ bạn bên cạnh, cười hề hề, hi hi, hố hố, khà khà. Có cụ cười tít mắt sướng quá ngã lăn xuống đất. Hình ảnh đẹp tuyệt vời. Xin chuyền những chuyện này lại cho con cháu…
TRÀ LŨ