1. Giám mục Georg Bätzing yêu cầu Đức Hồng Y Kurt Koch xin lỗi về một số phát biểu của ngài và phải làm như vậy ngay lập tức.

Một cuộc tranh cãi nghiêm trọng trong Giáo Hội đã nổ ra trên một số tờ báo Công Giáo Đức có thể phải cần đến sự can thiệp của Vatican. Chủ tịch Hội đồng Giám mục Đức, Georg Bätzing, đã lên tiếng chỉ trích Đức Hồng Y người Thụy Sĩ Kurt Koch, Chủ tịch Hội Đồng Giáo Hoàng Cổ Vũ Hiệp nhất Kitô giáo, và đòi ngài ngay lập tức phải đưa ra lời xin lỗi công khai sau khi vị Hồng Y đặt một số vấn đề về Tiến Trình Công Nghị Đức, có liên quan đến một câu chuyện diễn ra vào thời kỳ của chủ nghĩa Quốc xã.

Nếu Đức Hồng Y Koch không xin lỗi, Giám Mục Bätzing sẽ trình bày khiếu nại chính thức lên Đức Thánh Cha Phanxicô. Đức Cha Bätzing, giám mục của Limburg và đồng thời là chủ tịch của Hội Đồng Giám Mục Đức, cho biết như trên vào cuối kỳ họp toàn thể mùa thu của Hội đồng Giám mục ở Fulda.

Trong một cuộc phỏng vấn với tờ Tagespost của Công Giáo Đức, Đức Hồng Y Koch lo ngại về các nguồn mạc khải mới được cho là đang được thảo luận trong Giáo Hội Đức. Cụ thể, vị Hồng Y đã so sánh các cuộc tranh luận hiện nay trong Tiến Trình Công Nghị Đức với một hiện tượng tồn tại dưới thời Quốc Xã, và nhận xét rằng những “Kitô hữu Đức” đã nhìn thấy một mạc khải mới trong sự trỗi dậy của nhà độc tài Adolf Hitler.

“Tiến Trình Công Nghị” của Đức là một quá trình tập hợp giáo dân và giám mục để thảo luận về bốn chủ đề chính: quyền lực được thực thi như thế nào trong Giáo Hội; luân lý tình dục; chức tư tế; và vai trò của phụ nữ. Họ tìm cách giải thích lại mạc khải để thay đổi giáo huấn về đồng tính luyến ái và xa hơn là nhiều vấn đề rộng lớn về tính dục. Chiêu thức này cũng đã từng xảy ra dưới thời Đức Quốc Xã khi Hitler tìm cách thuyết phục các Kitô Hữu Đức phủ nhận phẩm giá của người Do Thái và tán thành các nguyên lý đẫm máu của chủ nghĩa Quốc Xã.

Đức Hồng Y nhấn mạnh rằng, Deutsche Christen, tức là các Kitô Hữu Đức, cần nhớ lại một mục trên Wikipedia nhan đề “Đạo Tin lành và hệ tư tưởng Đức Quốc Xã” trong đó ghi nhận rằng “phong trào Tin lành mạnh nhất trong các hệ phái Tin lành, là phong trào dân tộc chủ nghĩa và bài Do Thái, phát sinh ở Đức Quốc xã sau cuộc bầu cử năm 1932. Việc bảo vệ các nguyên tắc của chủ nghĩa Quốc xã đã dẫn đến một cuộc ly giáo trong 23 trong số 28 Landeskirchen, hay Giáo Hội khu vực, và là nền tảng phát sinh một Giáo Hội đối kháng vào năm 1934.”

Đáp lại, Đức Cha Bätzing nói rằng những bình luận của Đức Hồng Y Koch là một “sai lầm hoàn toàn không thể chấp nhận được”, đồng thời nói thêm rằng “Phiên khoáng đại của Hội Đồng Giám Mục Đức đã phản ứng kinh hoàng với tuyên bố này, và Đức Hồng Y Koch đã tự loại mình ra khỏi cuộc tranh luận thần học. Những tuyên bố của Đức Hồng Y Koch phản ánh ‘nỗi sợ hãi thuần túy’ rằng một điều gì đó sắp thay đổi trong Giáo Hội Công Giáo. Nhưng điều gì đó sẽ thay đổi.” Tuyên bố của Đức Cha Bätzing có phần phóng đại vì nhiều Giám Mục Đức đồng ý với Đức Hồng Y Koch, như Đức Cha Rudolf Voderholzer của Regensburg và nhiều Giám Mục khác.

Đức Hồng Y Kurt Koch, đã chỉ trích đường lối của Tiến Trình Công Nghị Đức “bởi vì các nguồn mạc khải mới do Tiến Trình Công Nghị Đức được chấp nhận ngoài những nguồn mạc khải của Kinh Thánh và truyền thống”. Trong một cuộc phỏng vấn với Die Tagespost, Đức Hồng Y Chủ tịch Hội Đồng Tòa Thánh Cổ Vũ Hiệp nhất Kitô giáo cho biết ngài đã bị sốc bởi thực tế là ở Đức có những cuộc nói chuyện về các nguồn mạc khải mới. Ngài nói “Hiện tượng này đã tồn tại trong chế độ độc tài Quốc Xã, khi những người được gọi là Kitô hữu Đức nhìn thấy mạc khải mới của Chúa trong máu và trong sự trỗi dậy của Hitler”.

Đức Hồng Y Koch nói thêm rằng trong các tuyên bố của mình như Tuyên ngôn Thần học năm 1934 ở Barmen, Giáo Hội đã cực lực phản đối đặc biệt luận điểm nguy hiểm nhất cho rằng: “Giáo Hội, cùng với và ngoài những mạc khải của Kinh Thánh và Truyền Thống, có thể và nên sử dụng các sự kiện và lực lượng, số liệu và sự thật khác làm nền tảng cho việc rao giảng, nhận biết nơi chúng các đặc tính mạc khải của Thiên Chúa.”

Đức Hồng Y nhấn mạnh rằng đúng là “các dấu chỉ của thời đại phải được quan sát cẩn thận và xem xét một cách nghiêm túc. Nhưng chúng không phải là nguồn mạc khải mới. Trong ba giai đoạn của sự tin tưởng tri thức - nhìn thấy, phán đoán và hành động - các dấu chỉ của thời đại thuộc về việc nhìn thấy và không thể xem là các nguồn mạc khải.”

Ngài giải thích rằng có một mối nguy hiểm “rằng sự thật và tự do không còn được nhìn thấy cùng nhau nữa mà bị xé nát. Trong thần học Đức ngày nay có một khuynh hướng mạnh mẽ coi tự do là giá trị cao nhất của con người và từ đó phán xét điều gì vẫn có thể được coi là chân lý của đức tin và điều gì sẽ bị ném xuống biển”.

Đức Cha Bätzing thường được các phương tiện truyền thông và giới Công Giáo cấp tiến Đức gọi là “Neuer Papst” hay “Tân Giáo Hoàng”. Không biết ngài có tự huyễn hoặc mình để tin như vậy hay không. Nhưng trong chuyện bắt một vị Hồng Y xin lỗi vì những nhận xét thần học của ngài, người ta thấy Bätzing có vẻ đang hành động như một “Tân Giáo Hoàng”.

Âu lo thực tế của nhiều người là tất cả các đề xuất trong Tiến Trình Công Nghị Đức như chúc lành và công nhận các kết hiệp đồng tính, phong chức linh mục cho phụ nữ, bãi bỏ luật độc thân linh mục, thay đổi giáo huấn về tính dục, giải thích lại Kinh Thánh về đồng tính luyến ái đều là những vấn đề đã được anh em Tin lành chấp nhận nhưng tỷ lệ bỏ đạo còn cao hơn.

Hơn thế nữa, các đề xuất của các Giám Mục Đức hiện nay sẽ tạo ra những kỳ vọng nào đó đối với một số thành phần giáo dân Đức. Một khi những kỳ vọng này trở thành thất vọng, mà chắc chắn sẽ là như thế, người ta sẽ chứng kiến một làn sóng lũ lượt rời bỏ Giáo Hội.

2. Rắc rối to tại San Salvador sau những bình luận của Đức Tổng Giám Mục liên quan đến việc tái ứng cử của tổng thống

Tờ Crux có bài tường trình nhan đề “San Salvador archbishop under fire for presidential reelection comments”, nghĩa là “Đức Tổng Giám Mục San Salvador bị chỉ trích vì những bình luận của ngài liên quan đến việc tái ứng cử của tổng thống.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Túy Vân

Đức Tổng Giám Mục của San Salvador thấy mình đang trong một cuộc tranh luận vì dường như ngài ủng hộ các nỗ lực tái tranh cử của tổng thống Salvador, mặc dù hiến pháp của đất nước giới hạn chức vụ này trong một nhiệm kỳ duy nhất mà thôi.

Đức Tổng Giám Mục José Luis Escobar Alas cho biết: “Mọi người đã thất vọng, và bây giờ họ nhìn thấy ánh sáng ở con đường phía trước,” đó là lý do tại sao nhiều người muốn tổng thống tái tranh cử, Đức Tổng Giám Mục José Luis Escobar Alas cho biết trong một cuộc họp báo ngày 25 tháng 9, trong đó các bình luận của ngài được đưa ra như một sự ủng hộ ngầm dành cho Tổng thống Nayib Bukele.

Chính quyền của Bukele đã nhanh chóng phổ biến các bình luận của Đức Tổng Giám Mục qua mạng xã hội, đăng chúng vào ngày hôm sau trên trang nhất của một tờ báo do chính phủ điều hành với ảnh và dòng chữ của Đức Tổng Giám Mục trong trang nhất.

Phản ứng nhanh chóng.

Mọi người “muốn” nhiều thứ, nhưng nếu họ đi ngược lại những gì hiến pháp quy định, thì điều đó không hợp pháp, Paulita Pike, một người Công Giáo hoạt động tại Tổng giáo phận San Salvador, lập luận. Cô đã hỏi tổng giáo phận trên Twitter rằng liệu điều đó có áp dụng cho mọi thứ, bao gồm cả việc phá thai, mà Hiến pháp Salvador cấm hay không.

Đức Cha Escobar Alas cũng bình luận về tính hợp pháp của việc Bukele tìm kiếm nhiệm kỳ thứ hai, nói rằng Tòa án tối cao của đất nước đã đưa ra phán quyết “giải thích hiến pháp theo cách có thể tái đắc cử.”

Tuy nhiên, vào năm 2021, chính quyền của Bukele đã sa thải Bộ trưởng Tư pháp và một nhóm thẩm phán hàng đầu tạo nên Tòa án tối cao, đưa vào một nhóm thẩm phán khác là những người đưa ra cách giải thích có lợi cho tổng thống trong việc tìm kiếm một nhiệm kỳ thứ hai.

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ và các nhà lập pháp như Dân biểu Massachusetts Jim McGovern đã bày tỏ lo ngại về nền dân chủ đang bị rạn nứt của El Salvador, nói rằng sự nổi tiếng cao ngất trời của Bukele đối với người dân Salvador không biện minh cho sự xói mòn nhân quyền. McGovern cho biết Mỹ muốn trở thành đối tác và cung cấp viện trợ kinh tế để giúp đỡ đất nước, nhưng các nhân quyền cơ bản và các nguyên tắc dân chủ phải được tuân thủ, McGovern cho biết trong phiên điều trần Quốc hội ngày 12 tháng 9.

“Đối với những người phản đối lại những lời chỉ trích đối với chính phủ Salvador bằng cách nói rằng hành động của Tổng thống Bukele được dân chúng ủng hộ và xếp hạng chấp thuận của ông ấy rất cao, chúng tôi muốn nói rằng sự ưa chuộng đó không biện minh được những hành vi bất hợp hiến,” McGovern nói.

Trong một chương trình buổi sáng tại Salvador ngày 26 tháng 9, người dẫn chương trình Julio Villagran đã phỏng vấn Cha Juan Vicente Chopin về nhận xét của Đức Tổng Giám Mục. Người dẫn chương trình cho biết tổng giám mục dường như đang bất chấp hiến pháp khi nêu bật “những gì mọi người muốn” thay vì những gì hiến pháp quy định.

Cha Chopin cho biết có một câu nói phổ biến ở El Salvador: “Một người trở thành bậc thầy của những gì người ta giữ cho riêng mình và nô lệ của những gì người ta nói ra.”

“Khi Đức Tổng Giám Mục bày tỏ ý kiến với những lời như thế, ủng hộ việc tái đắc cử, ngài đã xen vào lịch sử”.

Cha Chopin nói rằng “với tư cách là mục tử... chúng ta được kêu gọi phải thận trọng.”

Ngày hôm sau cuộc họp báo, vị tổng giám mục đã phát hành một đoạn video ghi lại cảnh ngài đang đọc một “lời giải thích”, nói rằng “Tôi không hề phát biểu” chấp thuận hoặc không chấp thuận sự tái đắc cử của Bukele, “bởi vì tôi không có trách nhiệm làm như vậy.” Ngài nói rằng ngài đang nói rõ sự thật: rằng đa số người dân Salvador muốn Bukele tái tranh cử và tòa án tối cao đã dọn đường cho việc tái đắc cử.

Những lời chỉ trích liên tục ập đến và bị cộng thêm bởi những bình luận công khai từ một nhóm biểu tình bên ngoài nhà thờ chính tòa San Salvador. Những người biểu tình đã yêu cầu Đức Tổng Giám Mục tố cáo việc giam giữ hàng loạt do chính phủ Bukele thực hiện.

Những cuộc bắt giữ đã bắt đầu vào cuối tháng Ba sau khi xảy ra 62 vụ giết người liên quan đến các nhóm băng đảng trong một ngày cuối tuần. Chính phủ đã tuyên bố một cuộc trấn áp, trong khoảng thời gian 30 ngày, với các vụ bắt giữ hàng loạt và đình chỉ các quyền tự do cá nhân, từ chối tiếp cận với cố vấn pháp lý, và nói rằng cần phải kiểm soát bạo lực. Chính phủ cho biết chỉ những thành viên băng đảng mới bị bắt.

Các biện pháp đã được thực hiện ròng rã trong sáu tháng và kết quả là, theo thống kê của chính phủ, cho đến nay là 53,465 trường hợp bị giam giữ.

Chính phủ gọi những người bị bắt giữ là “những kẻ khủng bố”, nhưng thừa nhận rằng có lẽ “1%” những người bị bắt có thể vô tội. Những người chỉ trích nói rằng các nhà chức trách đang bắt ngẫu nhiên những người họ nghi ngờ.

Đức Tổng Giám Mục Escobar Alas đã gọi các trại giam là “liều thuốc đắng”, được coi là cần thiết để ngăn chặn mức độ bạo lực.

Sau các cuộc biểu tình, Đức Tổng Giám Mục vẫn không bình luận gì về việc giam giữ. Thay vào đó, tổng giáo phận đã công bố một thông cáo báo chí về chuyến thăm sắp tới của phái đoàn Salvador triều yết Đức Giáo Hoàng Phanxicô vào ngày 14 tháng 10 tại Vatican, để tạ ơn về việc phong chân phước vào tháng Giêng cho Cha Rutilio Grande và hai người bạn đồng hành của ngài, cũng như việc phong chân phước cho Cha Cosme Spessotto.