1. Đức Tổng Giám Mục Hilarion: Tuyên ngôn “Fiducia supplicans” của Tòa Thánh làm thương tổn quan hệ đại kết

Tuyên ngôn “Fiducia supplicans” không những tạo nên chia rẽ trong nội bộ Giáo Hội Công Giáo, nhưng còn làm thương tổn các quan hệ đại kết.

Đức Tổng Giám Mục Hilarion, từng làm Tổng thư ký Hội đồng Ngoại vụ Tòa Thượng phụ Chính thống Nga trong 13 năm, từ 2009 đến 2022, và hiện là Giám mục Chính thống Nga tại Hung Gia Lợi, từng được mời làm quan sát viên, hoặc đại biểu các Giáo hội Kitô Anh em, tại một số Thượng Hội đồng Giám mục hoặc sinh hoạt của Công Giáo ở Roma. Đức Tổng Giám Mục nhận xét rằng: Tuyên ngôn “Fiducia supplicans” thật là nguy hiểm, làm lạc hướng và thu hẹp cơ may hiệp nhất giữa Giáo Hội Công Giáo và các Giáo hội Chính thống.

Hãng tin EKAI của Công Giáo Ba Lan, truyền đi ngày 12 tháng Giêng vừa qua, đưa tin: Đức Tổng Giám Mục Hilarion cho biết ban đầu ngài bị sốc vì tuyên ngôn vừa nói, “bởi vì chúng tôi luôn tham chiếu Giáo Hội Công Giáo như một dấu chỉ về Kitô giáo truyền thống. Nhưng nay trước tuyên ngôn này, theo ý Đức Tổng Giám Mục, “đó thực là một thay đổi rất bất hạnh vì đó là một cái bẫy, một kẽ hở pháp lý, cho phép giáo sĩ muốn chúc lành cho các cặp đồng tính luyến ái và sẽ đánh lừa các tín hữu. Điều này áp dụng cho “cả những người nhận phép lành của một linh mục và những người chủ ý hoặc vô tình chứng kiến phép lành đó, vì mọi người đều tin rằng nay Giáo Hội Công Giáo cho phép chúc lành cho các cặp đồng tính luyến ái”.

Đức Tổng Giám Mục Hilarion tiên đoán rằng việc chúc lành như thế sẽ sớm trở thành một doanh nghiệp lớn, một ngành công nghệ lớn trong Giáo Hội Công Giáo, vì nó sẽ được ban theo yêu cầu... Những linh mục như vậy sẽ trở nên rất nổi tiếng trong một số giới và họ ban phép lành với phép của Vatican”.

Được hỏi: Đức Tổng Giám Mục có tin rằng Tuyên ngôn vừa nói của Vatican sẽ chấm dứt khả thể hiệp nhất giữa Roma và các Giáo hội Chính thống hay không, Đức Tổng Giám Mục Hilarion đáp: “Tôi nghĩ rằng thực tiễn mà nói, chúng tôi không hy vọng có sự hiệp nhất nào giữa các tín hữu Công Giáo và Chính thống... Chúng tôi chỉ có thể khiêm tốn hy vọng vài cảm thông nào đó, tốt đẹp hơn, đối với nhau. Nhưng dĩ nhiên những bước như vậy chắc chắn sẽ không đưa chúng ta đến gần nhau hơn. Đàng khác, chúng sẽ tạo nên những đường ranh mới, những vấn đề mới và ngày càng khó dấn thân đối thoại thành quả, sau khi công bố những tuyên ngôn như thế”.

2. Tác hại kinh hoàng của Tuyên ngôn Fiducia Supplicans: Không chấp pháp để chỉnh sửa các lạm dụng đáng kể đối với Fiducia Supplicans, có nguy cơ gây ra ly giáo

Ký giả Jonathan Liedl của National Catholic Register có bài tường trình nhan đề “‘Fiducia Supplicans’ Signals Further Divisions Within Catholic Church”, nghĩa là “Tuyên ngôn Fiducia Supplicans báo hiệu những chia rẽ sâu xa hơn trong Giáo Hội Công Giáo”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Túy Vân.

Nếu Vatican thực tâm nghiêm chỉnh về việc ngăn cản hướng dẫn gây tranh cãi gần đây về việc ban phước cho các cặp đồng giới dẫn đến sự nhầm lẫn và chia rẽ hơn nữa trong Giáo Hội Công Giáo, thì các chuyên gia lo ngại rằng một yếu tố quan trọng vẫn còn thiếu trong đường lối của họ: đó là việc chấp pháp.

Kể từ khi Fiducia Supplicans được công bố vào ngày 18 tháng 12, một số linh mục dường như đã bất chấp sự hướng dẫn. Trong khi tuyên bố cho phép khả năng ban phép lành tự phát, phi phụng vụ mà không gây nhầm lẫn về giáo huấn của Giáo hội về tình dục và hôn nhân, một số linh mục đã ban phép lành theo kế hoạch đã định trước và đã được công bố rộng rãi, trong khi những người khác đã ban phép lành cho các cặp đồng giới trong bối cảnh phụng vụ.

Hơn nữa, các nhà lãnh đạo Giáo hội ở Đức đã chỉ ra rằng họ không coi Fiducia Supplicans là một trở ngại cho kế hoạch thúc đẩy những thay đổi về giáo lý cũng như việc ban phước lành chính thức cho các cặp đồng giới.

Tuy nhiên, trong khi giới lãnh đạo Vatican đã đưa ra một “xác minh” chưa từng có về Tuyên ngôn này và tiếp tục đưa ra những lời cảnh báo đối với Đức, thì không có hành động công khai nào được thực hiện nhằm khắc phục những hành vi lạm dụng trắng trợn Tuyên ngôn Fiducia Supplicans.

Và một số nhà quan sát Giáo hội lo ngại rằng nếu Tòa thánh không thực hiện các bước để kiềm chế các ứng dụng có vấn đề và các giải thích quanh co của Fiducia Supplicans, thì những khác biệt trong thực hành có thể dẫn đến những hiểu biết không tương thích về tình dục và hôn nhân, tạo tiền đề cho sự chia rẽ sâu sắc trong Giáo hội.

Hơn thế nữa, nếu không được kiểm soát, những sự chia rẽ đó thậm chí có thể dẫn đến tình trạng ly giáo, có thể dẫn đến việc các giám mục Công Giáo chính thức cắt đứt sự kết hợp với Đức Giáo Hoàng và phần còn lại của Giáo hội vì những khác biệt về giáo lý.

Linh mục Dòng Đa Minh Pius Pietrzyk, giáo sư giáo luật tại Đại học Giáo hoàng Thánh Thomas Aquinas ở Rôma, nói với Register rằng “trừ khi Tòa thánh can thiệp, rất có thể một số giáo phận và thậm chí cả các giám mục sẽ đẩy mạnh hơn nữa một cách lạc giáo các quy định thông thường đã được huấn quyền của Giáo Hội chấp thuận.”

Ám chỉ cụ thể đến các giám mục Đức, nhà giáo luật nói nếu Tòa thánh “tôn trọng trách nhiệm của mình trong việc bảo đảm kỷ luật phù hợp, và các giám mục này phớt lờ điều đó, thì bạn có thể thấy các giáo phận, chủ yếu ở Tây Âu, đang tán tỉnh chủ nghĩa ly giáo.”

Đức Hồng Y Víctor Manuel Fernandez, nhà lãnh đạo Bộ Giáo lý Đức tin của Vatican và là tác giả của Fiducia Supplicans, kể từ đó đã nói rằng hướng dẫn gây tranh cãi không phải là nguyên nhân gây chia rẽ mà là chất xúc tác để tiết lộ những sai sót đã tồn tại.

Ngài nói với tờ báo La Stampa của Ý trong một cuộc phỏng vấn ngày 11 Tháng Giêng: “Không phải những tài liệu này gây ra sự chia rẽ, chúng chỉ đơn giản làm nổi lên, chúng mang lại sự chân thành”.

Nhưng các nhà phê bình cho rằng việc Vatican không sẵn lòng sửa chữa những hành vi lạm dụng Fiducia Supplicans đã góp phần tạo ra sự chia rẽ đó.

Cha Pietrzyk nói: “Việc Tòa Thánh từ chối chấp pháp quan điểm của mình về tài liệu này đã làm trầm trọng thêm tất cả những tranh cãi mà nó đã gây ra”.

Thông cáo báo chí do Hồng Y Fernández ban hành ngày 4 Tháng Giêng không hề làm giảm bớt những lo ngại đó.

Bản xác minh của Hồng Y Fernández, được đưa ra sau khi Bộ Giáo Lý Đức Tin ban đầu khẳng định rằng “sẽ không có phản hồi nào thêm” về cách áp dụng Fiducia Supplicans, đã đồng thời khẳng định rằng các giám mục địa phương có trách nhiệm phân định cách thực hiện hướng dẫn trong phạm vi quyền hạn của các ngài.

Một số hội đồng giám mục ở Phi Châu và Đông Âu đã cấm các phép lành trong giáo phận của các vị, trong khi các hội đồng khác ở Âu Châu, Hoa Kỳ và Mỹ Châu Latinh đã áp đặt các hạn chế bổ sung để tránh tai tiếng, chẳng hạn như yêu cầu các phép lành liên quan phải được thực hiện riêng tư.

Hồng Y Fernández cũng đưa ra hướng dẫn về cách ban phước lành theo cách tránh nhầm lẫn về giáo huấn của Giáo hội, chẳng hạn như giới hạn chúng trong “10 hoặc 15 giây” và không thực hiện chúng “ở một nơi nổi bật trong một tòa nhà linh thiêng”.

Nhưng không nơi nào trong văn bản hơn 2.000 từ này Bộ trưởng Bộ Giáo Lý Đức Tin đề cập đến vấn đề lạm dụng tiềm ẩn hoặc những vấn đề được cho là đã xảy ra.

Khả năng Bộ Giáo Lý Đức Tin thực thi hướng dẫn của riêng mình và sửa chữa các hành vi lạm dụng Fiducia Supplicans vẫn chưa chắc chắn - đặc biệt là dưới sự lãnh đạo của Hồng Y Fernández.

Trong khi bộ này theo truyền thống có vai trò sửa chữa các nhà thần học và giáo sĩ ương ngạnh, Hồng Y Fernández trước đây đã từng nói rằng ngài có kế hoạch lãnh đạo Bộ Giáo Lý Đức Tin “theo cách riêng của mình”, tập trung ít hơn vào việc bảo đảm kỷ luật giáo lý mà tập trung nhiều hơn vào việc khuyến khích “đối thoại thần học”.

Cho đến khi được chứng minh ngược lại, một số nhà bình luận không lạc quan về việc sẽ có biện pháp chấp pháp nào.

“Thông cáo báo chí của Hồng Y Fernández có thể làm rõ tất cả những gì họ muốn về mặt lý thuyết, nhưng không có dấu hiệu nào cho thấy Bộ Giáo Lý Đức Tin có kế hoạch sử dụng sức mạnh của mình và bảo đảm lý thuyết được áp dụng chính xác - hoặc sẽ có hành động chống lại những ứng dụng sai lầm rõ ràng và công khai,” luật sư giáo luật Ed Condon viết cho The Pillar on Ngày 5 tháng Giêng.

Làm sâu sắc thêm sự chia rẽ

Những cảnh báo về khả năng tạo ra sự mất đoàn kết của Fiducia Supplicans đã xuất hiện ngay sau khi Tuyên ngôn được công bố một tuần trước Giáng Sinh. Vài giờ sau khi được phát hành, nhà thần học người Đức Ulrich Lehner của Đại Học Notre-Dame đã mô tả tài liệu này như một “lời mời gọi ly giáo”.

Lưu ý rằng tài liệu dễ bị giải thích sai, nhà thần học và cộng tác viên của Register, Larry Chapp nói rằng, nếu Tòa Thánh không chấp pháp, Fiducia Supplicans sẽ góp phần hơn nữa vào sự chia rẽ của một Giáo hội vốn đã “bị chia rẽ”, với cách giải thích và thực hiện khác nhau giữa các giáo xứ, giáo phận, và giữa các nước.

Ông nói với Register: “Tài liệu này không hàn gắn được bất kỳ sự chia rẽ nào trong số đó,” và mô tả nó là cố ý gây mơ hồ. Nó chắc chắn sẽ làm tăng những rạn nứt.”

Đặc biệt, một số người bày tỏ lo ngại rằng việc tài liệu khẳng định khả năng ban phước cho “các cặp đồng giới”, trái với việc ban phước cho những cá nhân có thể là một phần của một cặp đồng giới, đang ngầm dung túng hoạt động tình dục khiến hai người trở thành một cặp. Những cách giải thích khác nhau về những gì “cặp đôi” đề cập đến - con người hoặc hoạt động tình dục của họ - có thể dẫn đến những nhấn mạnh khác nhau về đạo đức tình dục trên thực tế.

Chẳng hạn, Giám mục người Peru Rafael Escudero López-Brea cho biết vào ngày 2 Tháng Giêng rằng Fiducia Supplicans đã gây ra “sự nhầm lẫn chưa từng có” và điều đó “gây tổn hại đến sự hiệp thông của Giáo hội” bằng cách “gây nhầm lẫn” gợi ý rằng việc ban phước cho một cặp đồng giới, trái ngược với việc chúc lành cho từng cá nhân, vốn không phải là dấu hiệu cho thấy các mục tử chấp thuận quan hệ tình dục.

Hồng Y Fernández đã không đề cập đến mối quan ngại này trong lời giải thích của mình. Cha Pietrzyk cho biết ngài không thể hiểu tại sao Bộ Giáo Lý Đức Tin “từ chối chấp nhận rằng kiểu phê bình này là có thể thực hiện được và đáng để họ xem xét một cách nghiêm chỉnh”.

Ngài nói với Register: “Họ dường như chỉ đơn giản gạt sang một bên những câu hỏi hợp lý được đặt ra bởi hàng chục giám mục và thậm chí cả các Hồng Y, hàng trăm linh mục, thần học gia và hàng triệu giáo dân”.

Cha Robert Gahl của Opus Dei, một triết gia đạo đức và phó giáo sư tại Trường Kinh doanh Busch thuộc Đại học Công Giáo Hoa Kỳ, nhấn mạnh rằng nếu đọc Fiducia Supplicans trong sự tiếp nối với giáo huấn đã được thiết lập của Giáo hội về hôn nhân và tính dục, thì “tài liệu này không có trong chính nó con đường đến ly giáo, và đó là một sự giải thích trung thực về truyền thống.”

Tuy nhiên, Cha Gahl cũng cảnh báo rằng nếu một Giáo hội địa phương hoặc thậm chí một hội đồng giám mục cho phép tổ chức các lễ kỷ niệm “dường như đang tôn vinh các cặp đồng giới theo một cách nào đó,” trong khi những người khác lại giữ đúng cách giải thích của Fiducia Supplicans phù hợp với giáo huấn của Giáo hội, thì “đó chắc chắn sẽ là một bước quan trọng hướng tới sự mất đoàn kết lớn hơn trong Giáo hội”.

Và trong khi linh mục Opus Dei hoan nghênh việc làm sáng tỏ của Hồng Y Fernández về Fiducia Supplicans, đặc biệt là lời khẳng định rằng các giám mục có thể đưa ra hướng dẫn để bảo đảm việc thực hiện theo cách tránh nhầm lẫn, ngài thừa nhận rằng có khả năng thực tế là hướng dẫn phù hợp với giáo huấn của Giáo hội có thể không được thực hiện nghiêm chỉnh bởi tất cả mọi người nếu không có hành động chấp pháp phù hợp.

“Một số người tiếp tục hỏi, 'Nếu không có sự thay đổi trong tín lý, thì tại sao Bộ Giáo Lý Đức Tin tiếp tục kiềm chế không tố cáo những người đang sử dụng tuyên bố để thúc đẩy các phước lành phạm thượng được thiết kế để tha thứ và chấp thuận các tình huống bất thường?'“

Lạm dụng rõ ràng

Cha Gahl có thể đã nghĩ đến một sự việc cụ thể: Cha James Martin Dòng Tên ban phép lành cho hai người đàn ông “kết hôn” dân sự một ngày sau khi Fiducia Supplicans được công bố - với tờ The New York Times có mặt để ghi lại sự kiện này.

Mặc dù vị linh mục đã sử dụng phép lành chung, nhưng một ngày trước đó ông đã bày tỏ sự phấn khích của mình khi công khai chúc phúc cho “những người bạn của mình trong hôn nhân đồng giới”.

Cha Gahl cho biết lời chúc phúc trong đó hai người đàn ông nắm tay nhau rõ ràng là nhằm mục đích “khẳng định và tha thứ cho những người đàn ông có quan hệ tình dục đồng giới”.

Cha Gahl nói: “Ý nghĩa ở đây là Cha James Martin đang chúc lành cho mối quan hệ của họ chứ không chỉ riêng từng người trong số họ”, đồng thời lưu ý rằng trong bối cảnh hiện tại của Mỹ, một cặp đồng giới hàm ý đến hoạt động tình dục.

Trên thực tế, một trong hai người đàn ông đã nhận được phép lành, Jason Steidl Jack, đã đăng một bài viết về trải nghiệm trên trang web “Outreach” của Cha Martin vài ngày sau đó, ban đầu nói về “phước lành cho các kết hiệp đồng giới same sex unions”. Bài báo sau đó đã được chỉnh sửa để đề cập đến “các cặp đồng giới same sex couples”.

Cha Pietrzyk dường như đang đề cập đến Cha Martin khi nói về một linh mục ở Hoa Kỳ đã áp dụng hướng dẫn “một cách trực tiếp chống lại những lời lẽ rõ ràng” của tài liệu và “được biết đến là bạn thân của Đức Thánh Cha. Cha Martin và Đức Thánh Cha Phanxicô đã trao đổi thư từ cá nhân, và Đức Thánh Cha đã tiếp kiến người đồng môn Dòng Tên của mình trong nhiều cuộc tiếp kiến riêng.

Với mối liên hệ được nhận thấy giữa hai bên, Cha Pietrzyk cho biết đấng bản quyền địa phương có thể do dự trong việc can thiệp, vì điều đó có thể bị coi là một cuộc tấn công gián tiếp vào Đức Giáo Hoàng. Vì vậy, vị tu sĩ Đa Minh cho biết, Tòa Thánh là cơ quan duy nhất có thể công khai sửa sai vị linh mục đang bị nghi vấn.

Cha Pietrzyk nói: “Việc họ tiếp tục từ chối làm như vậy cho phép thông điệp bị bóp méo của Cha Martin vẫn là cách giải thích được đón nhận rộng rãi, đặc biệt là khi sử dụng các đồng minh của cha ấy trong giới báo chí thế tục”. “Điều này khiến nhiều người kết luận rằng Bộ Giáo Lý Đức Tin trên thực tế không quan tâm đến việc bảo đảm cách giải thích chính xác, vì hành động của họ khác xa với lời nói.”

Viết trong First Things, nhà bình luận Công Giáo George Weigel cũng đưa ra lời phê bình tương tự.

“Nếu vị Hồng Y thực sự không hài lòng với cách tài liệu của ngài được đón nhận, tại sao ngài không tái bối cảnh hóa Fiducia Supplicans (có thể nói như thế) bằng cách chỉ trích các giáo sĩ đã nhanh chóng tiến hành 'phúc lành' đồng giới theo cách rõ ràng là trước đó đã được lên kế hoạch (ít nhất là để thu hút sự chú ý của giới truyền thông), và các cử chỉ đó gần như mang tính phụng vụ, và điều đó đã làm mờ đi một cách rõ ràng các đường lối giáo lý và đạo đức mà vị Hồng Y cho rằng tài liệu của ngài đã rút ra?”

Thúc Đẩy từ Đức

Tác động của Fiducia Supplicans đối với sự đoàn kết của Giáo hội không phải là điều được cân nhắc kỹ khi xuất bản của nó. Trên thực tế, Hồng Y Fernández kể từ đó đã mô tả tuyên bố này như một nỗ lực nhằm đưa ra một con đường chung cho Giáo hội hoàn vũ về một vấn đề có nguy cơ gây chia rẽ.

Đặc biệt, ngài mô tả hướng dẫn này là một “thông điệp rõ ràng” để các giám mục Đức “giác ngộ” rằng mặc dù việc chúc phúc không chính thức cho các cặp vợ chồng được cho phép, nhưng việc họ thúc đẩy thay đổi giáo huấn của Giáo hội về tình dục và ban phép lành chính thức cho các cặp vợ chồng là không khả thi.

“Đó không phải là câu trả lời mà người dân ở hai hoặc ba quốc gia mong muốn”, Hồng Y Fernández nói với tờ báo Công Giáo Đức Die Tagespost vào ngày 3 Tháng Giêng. “Đúng hơn, đó là một câu trả lời mục vụ mà mọi người đều có thể chấp nhận, mặc dù gặp khó khăn. “

Nhưng cho dù Hồng Y Fernández đã nói rằng các giám mục Đức “nên sửa đổi lại đề xuất của các ngài” liên quan đến các phép lành được nghi thức hóa, có vẻ như nếu không có các hành động khác đi kèm thì các vị ở Đức sẽ coi đó không hơn gì là một góp ý.

Vào ngày 4 Tháng Giêng, Giám mục người Đức Herwig Gössl, người mà Đức Thánh Cha Phanxicô mới bổ nhiệm làm lãnh đạo Tổng giáo phận Bamberg, nói rằng ngài nghĩ rằng việc Vatican cho phép ban phước cho các cặp đồng giới sẽ đi kèm với một sự thay đổi về mặt giáo lý về tội lỗi của các hành vi đồng tính luyến ái, đồng thời nói thêm rằng “đây không phải là kết thúc của cuộc tranh luận.”

Gregor Podschun, nhà lãnh đạo một liên đoàn được Giáo hội công nhận dành cho giới trẻ Công Giáo Đức và có vai trò lãnh đạo trong Tiến trình Công Nghị, còn đi xa hơn, gọi Giáo hoàng và Vatican là “ đối phương ghét con người và phân biệt đối xử” vì không chấp thuận quan hệ tình dục đồng giới trong Fiducia Supplicans.

Những bình luận này theo sau tuyên bố ngày 20 tháng 12 của người lãnh đạo một tổ chức giáo dân hùng mạnh của Đức rằng Fiducia Supplicans sẽ không dừng các kế hoạch phát triển và phân phối các văn bản chính thức để ban phước cho các mối quan hệ đồng giới ở Đức.

Birgit Mock, phó chủ tịch Ủy ban Trung ương Công Giáo Đức, cũng nói thêm rằng việc ban phép lành cho các cặp đồng giới cuối cùng có thể dẫn đến một sự thay đổi trong giáo huấn của Giáo hội.

Mock nói: “Chúng ta sẽ phải chờ xem. “Trong những năm gần đây, chúng ta đã thấy rằng Vatican luôn thích hợp cho những điều bất ngờ.”

Hành động sắp tới?

Liên quan đến tình hình ở Đức, Hồng Y Fernández nói rằng lãnh đạo Vatican “sẽ đưa ra tất cả những giải thích cần thiết” trong các cuộc họp đang diễn ra với các đại diện của Hội đồng Giám mục Đức, cuộc họp tiếp theo dự kiến diễn ra trong tháng này.

Và trong cuộc phỏng vấn ngày 3 Tháng Giêng với Die Tagespost, vị Giám Mục người Á Căn Đình nói rằng điều kiện của cuộc đối thoại đang diễn ra với các giám mục Đức là “chúng tôi không tiếp tục đưa ra những quyết định. Những quyết định đó sẽ được thảo luận tại các cuộc họp tiếp theo” - ám chỉ Vatican sẽ đưa ra một đường lối cứng rắn về việc cấm các loại phép lành theo nghi thức được Tiến trình Công Nghị Đức thông qua.

Hồng Y Fernández cho biết ngài cũng đang “lên kế hoạch cho một chuyến đi đến Đức để có một số cuộc trò chuyện mà tôi tin là quan trọng”.

Tuy nhiên, các nhà phê bình tiếp tục cảnh báo rằng lời nói sẽ không đủ để ngăn chặn sự lạm dụng và mối đe dọa ly giáo.

Cha Pietrzyk nói rằng nếu Bộ Giáo Lý Đức Tin không thể sửa chữa những hành vi lạm dụng Fiducia Supplicans và hỗ trợ các giám mục trấn áp những ứng dụng sai của nó, thì điều đó “sẽ biểu thị rằng đây không chỉ đơn giản là một khái niệm mở rộng về ý nghĩa của 'phước lành' mà là một ý định có chủ tâm nhằm thay đổi sự hiểu biết của Giáo hội về hôn nhân và tội lỗi.”

Vị linh mục Dòng Đa Minh nói: “Việc chấp pháp sẽ cho thấy liệu vị tổng trưởng có thực sự nghiêm chỉnh về những gì ngài khẳng định trong tài liệu này hay không”.

3. Chủ tịch Hội đồng Giám mục Nigeria: Nạn tham nhũng lan tràn

Chủ tịch Hội đồng Giám mục Nigeria bên Phi châu, Đức Cha Lucius Iwejuru Ugorji, Tổng giám mục Giáo phận Oweri, tố giác rằng: “Nạn tham ô hối lộ là một tệ đoan đáng lo âu trong đời sống công cộng và đang vượt quá vòng kiểm soát”.

Hãng tin Fides của Bộ Truyền giảng Tin mừng cho biết: Đức Tổng Giám Mục Ugorji bày tỏ lập trường trên đây, hôm 15 tháng Giêng vừa qua, trong bài giảng thánh lễ nhân Ngày Tưởng Niệm quân đội Nigeria.

Theo Đức Tổng Giám Mục, “tệ nạn tham ô lan tràn rất rộng: hối lộ, chiếm hữu bất công, lạm dụng chức vụ, con ông cháu cha, lấy của công làm của tư, bè phái, ăn trộm căn cước, tuyên bố giả dối, giả mạo, thay đổi ngày sinh, làm ma, lang băm và lèo lái”. Nạn tham nhũng thực là làm tiêu hao, gây ô nhiễm, hạ giá và hay lây lan. Đời sống của phần lớn dân chúng, cả già lẫn trẻ, bị ảnh hưởng nặng nề vì tệ nạn này”.

Các tệ đoan mà Đức Tổng Giám Mục Ugorji tố giác là những điều có những bằng chứng rõ ràng và đầy đủ ở Nigeria. Một cuộc điều tra hồi năm 2020, do Thống đốc bang Borno cho thực hiện, để kiểm soát các giáo chức các trường tiểu học và công chức tại bang này, cho thấy có 22.556 công chức ma ở trong sổ lương của chính phủ. Trong số các nhân viên ma này, 14.762 người bị khám phá ở cấp độ chính quyền địa phương, trong khi 7.794 người khác là nhân viên các trường tiểu học công lập, nhưng không phải là giáo viên. Sự lường gạt chính quyền như thế gây thiệt hại 420 triệu Mỹ kim mỗi tháng.

Ngoài ra, các nhà chính trị và quan chức chính phủ Nigeria, ngoài việc lãnh lậu tiền hưu bổng của các công nhân viên đã qua đời, họ ghi danh những người di dân để bỏ phiếu, và bù lại, những người nhập cư này được ghi vào sổ lương của chính phủ. Một tệ nạn khác rất phổ biến tại Nigeria, nhất là trong hai thập niên gần đây, đó là nạn “mua bài thi”, đặc biệt trong các trường trung học phổ thông, với tình trạng học sinh, giáo viên và phụ huynh ngày càng lơ là trong các kỳ thi. Mỗi khóa thi đều thấy hiện tượng những cách thức gian lận mới và tinh vi.

Hôm mùng 08 tháng Giêng vừa qua, Tổng thống Nigeria đã ngưng chức bà Betta Edu, Bộ trưởng Bộ Nhân đạo và chống nghèo đói, vì bà bị nghi ngờ đã biển thủ tiền từ tài khoản ngân hàng dành cho các giao dịch tài chính của bộ trong chương trình trợ giúp xã hội.