Đức Thánh Cha tổ chức lại Giáo phận Rome để tích hợp tốt hơn giữa trung tâm và ngoại vi

Trong một động thái nhằm thúc đẩy sự hiệp thông lớn hơn trong Giáo hội, Đức Thánh Cha Phanxicô đã ban hành một Tông thư “Motu Proprio” có tựa đề 'La vera bellezza' (Vẻ đẹp đích thực), tái cấu trúc lại Giáo phận Rome bằng cách sáp nhập năm quận trung tâm với các khu vực ngoại vi xung quanh, để biến Rome thành 'một ngôi nhà lớn cho tất cả mọi người'.

(Tin Vatican - Antonella Palermo)

Vào ngày 1 tháng 10, Đức Thánh Cha Phanxicô đã ký một Tông thư (Motu Proprio) xác định lại ranh giới của các quận huyện thuộc về Giáo phận Rome vì sự hài hòa cho các giáo xứ và bối cảnh xung quanh của địa bàn.

Năm quận trung tâm hiện tại sẽ được tích hợp vào các khu vực khác, tổ chức lại Giáo phận theo bốn hướng chính.

Thúc đẩy sự hiệp thông lớn hơn trong Giáo hội

Trong tài liệu, Đức Thánh Cha giải thích rằng, khi Năm Thánh Hy vọng 2025 đang đến gần, việc đánh giá lại vai trò mục vụ của Giáo phận Rome đã trở nên "cần thiết và cấp bách".

Đánh giá lại này, Ngài lưu ý, được thúc đẩy bởi những thay đổi về văn hóa của thời đại chúng ta và nhu cầu tạo ra mối quan hệ năng động hơn giữa trung tâm thành phố và các vùng ngoại vi.

Đức Thánh Cha nhấn mạnh rằng mục đích đằng sau sự thay đổi này, sẽ mất vài tháng để thực hiện, là thúc đẩy "tinh thần hiệp thông Giáo hội ngày càng lớn mạnh".

Trung tâm và vùng ngoại vi

Tài liệu bắt đầu bằng cách lưu ý cách phát triển đô thị hóa của Rome đã dần tạo ra sự chia cắt giữa trung tâm thành phố và vùng ngoại ô.

Đức Thánh Cha nhận xét rằng trung tâm lịch sử "ngày càng trở nên biệt lập, có nguy cơ trở thành điểm đến du lịch hơn là biểu hiện sống động của tất cả sự thánh thiện của Rome".

Trong khi đó, các vùng ngoại vi thường bị chính quyền địa phương bỏ bê và bị coi là không được phục vụ đầy đủ.

Một mặt, Đức Thánh Cha Phanxicô gợi ý rằng trung tâm đang trải qua tình trạng di cư; dân di cư, chủ yếu là người đi làm, khách du lịch và thương nhân, trong khi hoạt động mục vụ của trung tâm giảm sút, mặc dù vẫn giữ được một số khía cạnh tích cực.

Mặt khác, Đức Thánh Cha nói thêm, các vùng ngoại vi đã tìm thấy nền tảng vững chắc và thiết yếu trong các giáo xứ, đóng vai trò là trung tâm cộng đồng quan trọng.

"Tiềm năng này đã ngủ yên quá lâu", Đức Thánh Cha viết, "và bây giờ nó phải được khơi lại và phục vụ cho dân Chúa".

Phá bỏ rào cản: Xây dựng cầu nối thay vì tường thành

Tài liệu tiếp tục: "Trong tầm nhìn này, không còn một trung tâm biệt lập và một vùng ngoại vi bị chia cắt, mà là một góc nhìn năng động không tìm kiếm tường thành mà là cầu nối.

Giáo phận Rome sẽ được coi là một thực thể trung tâm mở rộng ra bên ngoài thông qua bốn hướng chính". Đức Thánh Cha làm rõ rằng việc xóa bỏ ranh giới của khu vực trung tâm "không có nghĩa là đóng cửa mà là mở rộng".

Mục tiêu là khuyến khích "sự hợp tác và thống nhất mục đích lớn hơn trong Hội đồng Giám mục, đặc biệt là ở một khu vực quan trọng như vậy của thành phố".

ĐTC nói thêm rằng hy vọng là có thể vượt qua được "căng thẳng lưỡng cực" phát triển theo thời gian giữa nhận thức xã hội và tôn giáo của trung tâm lịch sử và vùng ngoại vi.

Điều chỉnh nhịp điệu mục vụ theo nhu cầu của tín hữu

Motu proprio được lấy cảm hứng từ bốn nguyên tắc của Học thuyết xã hội của Giáo hội, được nêu trong Evangelii Gaudium, mà Đức Thánh Cha Phanxicô đã nhắc lại trong nhiều bối cảnh khác nhau, bao gồm cả các chuyến tông du gần đây của ngài tới Luxembourg và Bỉ.

"Nếu các mục tử không nhận ra rằng những thay đổi trong thời đại của chúng ta cũng đòi hỏi phải điều chỉnh nhịp điệu bí tích và mục vụ, thì nguy cơ là vô sinh", Đức Thánh Cha cảnh báo.

Ngài nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xem xét nhịp điệu của dân Chúa trong các giáo xứ cụ thể và điều chỉnh lịch trình để phù hợp hơn với cuộc sống của các gia đình.

Việc tích hợp khu vực trung tâm vào các khu vực khác cũng có nghĩa là đảm bảo rằng các khu vực này tham gia vào di sản Kitô giáo phong phú của Rome.

Trên thực tế, Đức Thánh Cha thừa nhận rằng điều này sẽ cho phép các cuộc họp, lễ kỷ niệm và các cuộc họp của khu vực được tổ chức tại các không gian lịch sử, đưa nguồn gốc sâu xa của bản sắc Công Giáo La Mã lên hàng đầu.

Vượt qua những con số: Chiều sâu của trải nghiệm tâm linh

Như Đức Thánh Cha Phanxicô đã nhấn mạnh, "thời gian lớn hơn không gian", nghĩa là việc chuẩn bị cho Năm Thánh không nên chỉ tập trung vào số lượng người hành hương mà còn phải nuôi dưỡng ý thức sâu sắc hơn về lịch sử, vẻ đẹp và sự hiệp nhất.

Đức Thánh Cha thúc giục rằng "cánh cửa của Năm Thánh, trước hết là cơ hội chào đón những người hành hương từ khắp nơi trên thế giới, phải là điểm đến hành hương của chính người La Mã".

Ngài đưa ra những ví dụ về các cuộc hành hương trong thành phố, chẳng hạn như "Mũ triều thiên của Đức Mẹ" hoặc "Con đường sủa đền thờ Bảy thương khó Đức Mẹ" theo con đường của Thánh Philip Neri, các chuyến viếng thăm các hầm mộ, Nghĩa trang Verano vào tháng 11, Quảng trường Piazza di Spagna trong Lễ trọng kính Đức Mẹ Vô nhiễm Nguyên tội, Nôi Thánh tại Đền Thờ Đức Bà Cả (Santa Maria Maggiore) trong dịp Giáng sinh, các Nhà thờ Mùa Chay, Cầu thang Thánh và Santa Croce ở Gerusalemme trong Tuần Thánh, cũng như nhiều biểu tượng Đức Mẹ Maria sẽ được khám phá vào tháng 5 và tháng 10.

"Chúng ta càng quan tâm đến những người dễ bị tổn thương, chúng ta càng trở nên xinh đẹp hơn"

Đức Thánh Cha Phanxicô cũng suy tư về khái niệm cái đẹp, khẳng định rằng "cái đẹp sẽ cứu thế giới chỉ khi Giáo hội có thể cứu cái đẹp", và cảnh báo về sự thao túng ý thức hệ đối với cái đẹp nhân danh sự tiến bộ giả tạo hoặc sự giản lược cái đẹp thành một thứ hàng tiêu dùng.

Quay trở lại với ẩn dụ về người mẹ, Đức Thánh Cha nói rằng toàn bộ thành phố Rome, không chỉ là trung tâm lịch sử của thành phố, là biểu hiện của sự chăm sóc của người mẹ Giáo hội.

"Sự dễ bị tổn thương là một biểu hiện khác của cái đẹp đòi hỏi sự chú ý của chúng ta", ngài viết. "Chúng ta càng quan tâm đến những người dễ bị tổn thương, chúng ta càng trở nên xinh đẹp hơn".

Đức Thánh Cha đã nhân cơ hội này để cảm ơn nhiều tình nguyện viên và công nhân, những người đã thực sự truyền bá tinh thần Phúc âm, biến Rome thành một thành phố đáp ứng nhu cầu của những người kém may mắn, đặc biệt là ở trung tâm lịch sử.

Ngài ca ngợi các tổ chức và hội đoàn khác nhau tận tụy phục vụ những người dễ bị tổn thương nhất, đồng thời khuyến khích giáo phận "công nhận, mở rộng và hỗ trợ" những nỗ lực của họ.

"Lãnh địa" trong Giáo hội là tội chống lại sự hiệp thông

Cuối cùng, Đức Thánh Cha giải quyết vấn đề chia rẽ trong Giáo hội, tuyên bố rằng "ngày nay, việc nhân rộng các mối liên hệ với các nền văn hóa phụ, thay vì củng cố sự hiệp nhất của giáo phận, thường gây ra xung đột là vô nghĩa".

Ngài nhấn mạnh, "Không thể có lãnh địa trong sự phân chia lãnh thổ của giáo hội".

Theo quan điểm của ngài, việc thu hẹp các giáo xứ thành các tiểu vũ trụ biệt lập hoặc cho phép các cộng đồng hoạt động như các nền văn hóa phụ riêng biệt là một tội chống lại sự hiệp thông của Giáo hội. Điều này cũng áp dụng cho các phong trào giáo hội dành năng lượng của họ để nhấn mạnh vào sự khác biệt thay vì thúc đẩy sự hiệp nhất của giáo phận.

ĐTC nhấn mạnh rằng Rome là "một ngôi nhà lớn, nơi tất cả mọi người-người La Mã và không phải người La Mã-đều cảm thấy 'như ở nhà', được chào đón như những người hành hương".

Đức Giám Mục Rome kết thúc bằng lời kêu gọi rằng "chủ nghĩa năng động theo công đồng" của Giáo hội phải được chấp nhận và nuôi dưỡng trong giáo phận, thúc đẩy tinh thần hiệp nhất và từ chối sự thôi thúc ích kỷ và theo chủ nghĩa tinh hoa là "xây dựng những bức tường ngăn cách và xung đột".

Thay vào đó, Đức Thánh Cha Phanxicô đề xuất, "giáo phận của chúng ta phải mở rộng những cây cầu" để củng cố sự hiệp thông trong Giáo hội, để tất cả mọi người, cả cá nhân và tập thể, đều chỉ thuộc về Chúa Kitô và Giáo hội của Người.