1. Iran đặt quân đội vào tình trạng báo động cao trước các mối đe dọa của Hoa Kỳ

Theo báo cáo của Reuters dẫn lời một quan chức Iran, quân đội Iran đã được đặt trong tình trạng báo động cao theo lệnh của Lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei để đáp trả những lời đe dọa gần đây của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đối với Tehran.

Động thái này báo hiệu sự leo thang căng thẳng mạnh mẽ giữa hai quốc gia, với nguy cơ xảy ra xung đột quân sự.

Trong khi sự hiện diện quân sự của Mỹ tiếp tục gia tăng ở Trung Đông, Iran đã đưa ra cảnh báo tới một số quốc gia vùng Vịnh Ba Tư, bao gồm Iraq, Kuwait, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Qatar và Bahrain. Tehran đã nói rõ rằng bất kỳ sự hỗ trợ nào cho một cuộc tấn công quân sự của Hoa Kỳ, bao gồm cả việc sử dụng không phận hoặc lãnh thổ, sẽ được coi là hành động thù địch, gây ra hậu quả nghiêm trọng.

“Một hành động như vậy sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng cho họ”, vị quan chức này tuyên bố. Tuyên bố này nhấn mạnh sự bất ổn ngày càng tăng trong khu vực và sự cân bằng quyền lực ngày càng mong manh.

Iran đã kiên quyết từ chối đàm phán trực tiếp với Hoa Kỳ về chương trình hạt nhân của nước này nhưng vẫn để ngỏ khả năng đàm phán gián tiếp thông qua Oman, một bên trung gian trung lập.

Một viên chức Iran giấu tên nhấn mạnh rằng các cuộc đàm phán như vậy mang lại “cơ hội để đánh giá mức độ nghiêm chỉnh của Washington về một giải pháp chính trị với Iran”. Điều này cho thấy rằng mặc dù con đường giải quyết có thể gập ghềnh, các cuộc thảo luận ngoại giao có thể tiếp tục nếu Hoa Kỳ thể hiện ý định ngoại giao. Iran đã quy định rằng bất kỳ cuộc đàm phán trực tiếp nào cũng sẽ chỉ diễn ra sau khi chính sách “gây áp lực tối đa” của Tổng thống Trump đối với Tehran được dỡ bỏ.

Nga lên án các mối đe dọa tấn công quân sự vào Iran của Hoa Kỳ, gọi chúng là “không thể chấp nhận được” và kêu gọi kiềm chế.

Một quan chức Iran thứ hai tuyên bố rằng trong khi Iran đang tìm kiếm sự hỗ trợ thêm từ Nga, họ vẫn còn hoài nghi về cam kết của Mạc Tư Khoa. Quan chức này nói thêm rằng sự hỗ trợ này phần lớn phụ thuộc vào động lực giữa Tổng thống Trump và Putin.

[Newsweek: Iran Puts Army on High Alert Over US Threats: Report]

2. Trò đùa ám sát Tổng thống Trump gây phản ứng dữ dội ở Iran

Theo truyền thông nhà nước, Ủy ban Giám sát Báo chí Iran đã đưa ra cảnh cáo đối với tờ báo cực đoan Kayhan vì đã đăng một bài viết đe dọa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump.

Diễn biến này báo hiệu một trường hợp hiếm hoi về việc buộc giới truyền thông bảo thủ phải chịu trách nhiệm tại Iran, làm nổi bật căng thẳng giữa phe cải cách và phe cứng rắn của nước này liên quan đến mối quan hệ giữa Tehran với Washington.

Tuyên bố về lời lẽ khiêu khích của Kayhan nhấn mạnh mối lo ngại ngày càng tăng về hướng đi của quan hệ Hoa Kỳ-Iran và tác động của lời lẽ như vậy đối với các cuộc đàm phán tiềm năng trong tương lai.

Bài viết của Kayhan, được viết theo giọng điệu châm biếm, công khai ủng hộ bạo lực chống lại Tổng thống Trump, chế giễu những lời đe dọa trước đây của ông. Bài viết có đoạn, “một vài viên đạn sẽ được bắn vào hộp sọ rỗng của ông ta.” Sau đó, tờ báo nói thêm, “ông ta đưa ra những lời đe dọa rồi lại lùi bước! Kết quả là gì? Tình hình ở Mỹ ngày một tệ hơn.”

Đáp lại, Hội đồng giám sát báo chí đã đưa ra cảnh báo chính thức tới biên tập viên quản lý của Kayhan, nhấn mạnh rằng lập trường chính thức của Iran là tìm cách truy tố pháp lý thông qua các tòa án quốc tế chứ không phải là trả thù bằng bạo lực.

Năm ngoái, Iran đã phủ nhận cáo buộc rằng một người đàn ông Iran có liên quan đến vụ ám sát Tổng thống Trump.

“Kayhan, người đã là tiếng nói chủ chốt của những người theo đường lối cứng rắn trong nhiều thập niên, luôn chỉ trích ngoại giao và sự tham gia với phương Tây. Và bài châm biếm này cũng không ngoại lệ với xu hướng đó”, Negar Mortazavi, Nghiên cứu viên cao cấp tại Trung tâm Chính sách Quốc tế cho biết. “Kayhan đã nói đùa về việc Iran có khả năng ám sát tổng thống Hoa Kỳ, trong khi tổng thống Iran chính thức tuyên bố rằng đây không phải là chính sách của nhà nước”.

Mặc dù bài viết không có chữ ký, nhưng tổng biên tập của Kayhan, Hossein Shariatmadari, là người theo đường lối cứng rắn lâu năm và có liên hệ với nhóm thân cận của Lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei.

Quan điểm của Shariatmadari, bao gồm lời kêu gọi đóng cửa Eo biển Hormuz và thường xuyên đe dọa Hoa Kỳ và Israel, thường phản ánh những thành phần cứng rắn trong chế độ Iran.

[Newsweek: Tổng thống Trump Assassination Joke Sparks Backlash in Iran]

3. Nga sử dụng du thuyền của các nhà tài phiệt, và các thiết bị gián điệp cho hoạt động tình báo hải quân

Một báo cáo mới cho biết, các siêu du thuyền thuộc sở hữu của các nhà tài phiệt Nga đã thực hiện các nhiệm vụ trinh sát thay mặt cho Điện Cẩm Linh, đánh dấu một phần trong nỗ lực tình báo rộng lớn hơn của Nga nhằm thu thập thông tin tình báo về khả năng răn đe hạt nhân và cơ sở hạ tầng quan trọng dưới biển của Anh.

Anh và Hoa Kỳ là thành viên của một lực lượng đặc nhiệm đa quốc gia được thành lập nhằm gây “áp lực chưa từng có lên những người Nga bị trừng phạt” sau cuộc xâm lược toàn diện của Mạc Tư Khoa vào Ukraine.

Những người ủng hộ phương Tây của Ukraine đã đóng băng khoảng 300 tỷ đô la tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga, cũng như tịch thu và giam giữ các du thuyền do công dân Nga sở hữu theo lệnh trừng phạt. Các nhà tài phiệt Nga thường có mối quan hệ chặt chẽ với Điện Cẩm Linh.

Nga có một hạm đội tàu ngầm cực kỳ tinh vi, được trang bị tàu ngầm tiên tiến và các phương tiện tự hành lướt sâu bên dưới những con sóng. Mạc Tư Khoa đặc biệt thành thạo trong cái gọi là chiến tranh hỗn hợp, và một loạt các chiến thuật có thể bao gồm việc phá hủy các tuyến cáp quan trọng uốn lượn dọc theo đáy biển.

Tờ The Sunday Times của Anh đưa tin vào cuối tuần rằng trước khi Nga xâm lược Ukraine hơn ba năm trước, đã có “tin tức tình báo đáng tin cậy” rằng các siêu du thuyền do nhà tài phiệt sở hữu đã được lực lượng Điện Cẩm Linh sử dụng để tiến hành trinh sát dưới nước gần Vương quốc Anh. Tờ báo này đã trích dẫn ba nguồn tin quốc phòng cao cấp ẩn danh.

Theo báo cáo, một số siêu du thuyền được trang bị “hồ bơi mặt trăng” hoặc các lỗ mở được bảo vệ trong thân tàu dùng để tiếp cận vùng nước bên dưới tàu. Hồ bơi mặt trăng có thể được sử dụng để điều động thiết bị trinh sát biển sâu.

Một cựu bộ trưởng giấu tên nói với tờ báo rằng vào năm 2018, tàu chiến đổ bộ HMS Albion của Hải quân Hoàng gia đã rời cảng ở Síp sớm sau khi một siêu du thuyền thuộc sở hữu của một nhà tài phiệt đến sát bên tàu quân sự này.

Phát ngôn nhân của Bộ Quốc phòng Anh cho biết trong một tuyên bố: “Cùng với các đồng minh NATO và Lực lượng Viễn chinh Liên hợp, chúng tôi đang tăng cường phản ứng để bảo đảm rằng tàu thuyền và máy bay của Nga không thể hoạt động bí mật gần Vương quốc Anh hoặc gần lãnh thổ NATO, khai thác các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo và phối hợp tuần tra với các đồng minh của chúng tôi.”

Lực lượng viễn chinh chung, hay JEF, do Vương quốc Anh lãnh đạo nhưng có sự tham gia của một số quốc gia Bắc Âu và được thiết kế để phản ứng nhanh với các cuộc khủng hoảng. NATO cũng cho biết họ đang sử dụng AI để “phát hiện và giảm thiểu các mối đe dọa đối với cơ sở hạ tầng dưới biển”.

Phát ngôn nhân của Bộ Quốc phòng cho biết: “Chúng tôi cam kết tăng cường an ninh cho cơ sở hạ tầng ngoài khơi quan trọng”.

Tờ Times cũng đưa tin rằng quân đội Anh đã xác định được các cảm biến của Nga ở vùng biển xung quanh Vương quốc Anh, được cho là có nhiệm vụ thu thập thông tin tình báo về hạm đội tàu ngầm hạt nhân của Anh.

Vương quốc Anh đã điều động lực lượng răn đe hạt nhân liên tục trên biển. Bốn tàu ngầm Vanguard của nước này thay phiên nhau được điều động liên tục xung quanh Vương quốc Anh, không bị phát hiện nhưng được trang bị hỏa tiễn hạt nhân.

Anh dự kiến sẽ thay thế hạm đội Vanguard của mình bằng tàu ngầm lớp Dreadnought trong thập niên tới.

Phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Anh cho biết: “Lực lượng răn đe hạt nhân liên tục trên biển của chúng tôi vẫn tiếp tục tuần tra các đại dương trên thế giới mà không bị phát hiện như đã làm trong suốt 56 năm qua”.

Theo báo cáo, một số cảm biến đã trôi dạt vào bờ biển của đất nước, trong khi nhiều cảm biến khác được tàu dò mìn của hải quân phát hiện.

Tờ Times đưa tin, các phương tiện điều khiển từ xa của Nga được phát hiện riêng rẽ gần các cơ sở hạ tầng quan trọng, chẳng hạn như cáp thông tin liên lạc trải dài dọc theo đáy biển.

NATO ngày càng cảnh báo về khả năng sử dụng chiến thuật chiến tranh hỗn hợp của Nga, bao gồm cả việc phá hoại cơ sở hạ tầng quan trọng như đường ống và cáp.

Bộ trưởng Quốc phòng Anh, John Healey, cho biết vào Tháng Giêng sau khi một tàu do thám của Nga được phát hiện ở vùng biển Anh rằng Mạc Tư Khoa đang sử dụng tàu này để lập bản đồ cơ sở hạ tầng dưới nước quan trọng của nước này.

Con tàu Yantar cũng được phát hiện vào tháng 11. Healey nói với các nhà lập pháp Anh vào Tháng Giêng rằng các lực lượng hải quân và không quân đã nhanh chóng được điều động để theo dõi con tàu.

Trong một thông điệp gửi đến Putin, Healey nói: “Chúng tôi thấy ông. Chúng tôi biết ông đang làm gì. Và chúng tôi sẽ không ngần ngại hành động mạnh mẽ để bảo vệ đất nước này.”

NATO cũng đã điều động những nỗ lực mới để bảo vệ các tuyến cáp ngầm dưới biển ở Biển Baltic, một khu vực do các thành viên liên minh thống trị xung quanh vùng đất Kaliningrad của Nga. Ít nhất 11 tuyến cáp đã bị hư hại ở Biển Baltic trong vòng 15 tháng, liên minh này rất nghi ngờ về ảnh hưởng của Nga.

Phát ngôn nhân của Bộ Quốc phòng chỉ ra cam kết của Vương quốc Anh sẽ đầu tư thêm 5 tỷ bảng Anh, tương đương 6,4 tỷ đô la, vào ngân sách quốc phòng vào năm 2025 và tăng chi tiêu quốc phòng lên 2,5 phần trăm GDP của Vương quốc Anh vào năm 2027.

[Newsweek: Russia Using Oligarchs' Yachts, Spy Devices for Naval Espionage: Report]

4. Trung Quốc giáng đòn vào giấc mơ chiến đấu cơ F-47 của Ông Donald Trump

Các hạn chế xuất khẩu mà Trung Quốc áp dụng đối với hoạt động xuất khẩu nguyên tố đất hiếm sang Hoa Kỳ bao gồm các nguồn tài nguyên quan trọng cho thiết bị điện tử hàng không, có thể gây tổn hại đến kế hoạch sản xuất máy bay phản lực thế hệ thứ sáu của Hoa Kỳ.

Bắc Kinh đã đáp trả động thái áp thuế 34 phần trăm của Tổng thống Trump bằng cách hạn chế xuất khẩu khoáng sản cũng như nam châm vĩnh cửu và các sản phẩm hoàn thiện khác.

Các nguồn tin trong ngành nói với Reuters rằng động thái của Bắc Kinh gây lo ngại cho một số nhà sản xuất hàng không vũ trụ của Hoa Kỳ vì họ chỉ có thể nhập hàng từ Trung Quốc để sử dụng trong lĩnh vực điện tử hàng không.

Động thái trả đũa của Trung Quốc diễn ra chỉ hai tuần sau khi Tổng thống Trump tuyên bố Boeing đã giành được hợp đồng phát triển F-47, được thiết kế để thay thế F-22 Raptor và trở thành xương sống của phi đội thế hệ tiếp theo của Không quân Hoa Kỳ.

Trung Quốc sản xuất khoảng 90 phần trăm lượng đất hiếm trên thế giới, một nhóm gồm 17 nguyên tố được sử dụng trong các ngành công nghiệp quốc phòng, xe điện, năng lượng và điện tử.

Tức giận trước quyết định tăng thuế đối với hầu hết các sản phẩm của Trung Quốc lên 54 phần trăm của Tổng thống Trump, Bắc Kinh đã tuyên bố kiểm soát các nguồn tài nguyên này như một phần của gói thuế quan và hạn chế doanh nghiệp rộng hơn.

Là nhà cung cấp đất hiếm chính của Hoa Kỳ, động thái của Trung Quốc cho thấy nước này đã sẵn sàng vũ khí hóa sự thống trị của mình đối với hoạt động khai thác và chế biến các khoáng sản quan trọng và cách thức đối đầu với Tổng thống Trump có thể gây ra rủi ro cho chương trình Thống trị trên không thế hệ tiếp theo, gọi tắt là NGAD của Hoa Kỳ nhằm phát triển chiến binh trong tương lai.

Hôm thứ sáu, Trung Quốc đã công bố lệnh hạn chế xuất khẩu khoáng sản khai thác, nam châm vĩnh cửu và các sản phẩm hoàn thiện khác khó có thể thay thế.

Theo Cục Nghiên cứu Chiến lược Kinh tế của Quốc hội Trung Quốc, điều quan trọng là khoảng năm phần trăm lượng đất hiếm nhập cảng vào Hoa Kỳ sử dụng cho mục đích quốc phòng.

Theo Viện Lịch sử Khoa học Trung Quốc, chiến đấu cơ tàng hình F-35 của Lockheed Martin sử dụng 417 kg đất hiếm cho mỗi máy bay trong các hệ thống tác chiến điện tử, radar tấn công và động cơ điện điều khiển bánh lái của máy bay.

Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết bảy loại đất hiếm trung bình và nặng, bao gồm samarium, gadolinium, terbi, dysprosi, luteti, scandi và các mặt hàng liên quan đến yttri sẽ có trong danh sách này.

Tờ báo nhà nước Trung Quốc Hoàn cầu Thời báo cũng công bố lệnh kiểm soát xuất khẩu các mặt hàng liên quan đến vonfram, telua, bismuth, molypden và indium.

Yttrium là nguyên tố thiết yếu cho lớp phủ động cơ phản lực nhiệt độ cao, hệ thống radar tần số cao và laser chính xác, cơ quan truyền thông Cleantechnica.com đưa tin. Nó cũng cho phép lớp phủ rào cản nhiệt trên cánh tua bin ngăn động cơ máy bay tan chảy giữa chuyến bay

Các biện pháp kiểm soát xuất khẩu được công bố vào thứ sáu tuần trước không phải là lệnh cấm hoàn toàn, nhưng Trung Quốc có thể hạn chế số lượng giấy phép xuất khẩu được cấp, điều này có thể gây ra tình trạng tranh giành quyền tiếp cận các nguồn cung thay thế.

Phản ứng của Trung Quốc đối với mức thuế quan của Tổng thống Trump cho thấy ảnh hưởng của nước này đối với ngành công nghiệp quốc phòng Hoa Kỳ và diễn ra sau khi tổng thống công bố quyết định của Ngũ Giác Đài về việc phát triển chiến đấu cơ thế hệ tiếp theo có tên gọi F-47.

Theo công ty tư vấn SFA Oxford, các máy bay tàng hình như F-47 phụ thuộc vào các nguyên tố đất hiếm như neodymium, praseodymium, dysprosi và terbi để tạo ra nam châm, bộ truyền động và hệ thống radar hiệu suất cao.

Chúng cũng cần những kim loại như titan, vonfram và niobi để có được độ bền về mặt cấu trúc, khả năng chịu nhiệt và lớp phủ tàng hình.

[Newsweek: China Deals a Blow to Ông Donald Trump's F-47 Combat Jet Dream]

5. Điện Cẩm Linh hoảng loạn khi giá dầu thô Urals của Nga gần chạm mốc 50 đô la

Điện Cẩm Linh ngày 7 tháng 4 tuyên bố họ đang “theo dõi chặt chẽ” thị trường dầu mỏ sau khi giá loại dầu xuất khẩu chính của họ, dầu thô Ural, giảm xuống mức 50 đô la.

Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov nói với Interfax: “Chúng tôi đang theo dõi rất chặt chẽ tình hình, hiện được mô tả là cực kỳ hỗn loạn, căng thẳng và quá tải về mặt cảm xúc”.

Peskov cho rằng giá giảm là do “quyết định áp thuế đối với hầu hết các quốc gia trên thế giới của Hoa Kỳ”.

Theo dữ liệu của Argus Media được Bloomberg trích dẫn, giá dầu thô Urals đã giảm xuống còn 52,76 Mỹ Kim một thùng tại cảng Primorsk ở vùng Baltic vào hôm thứ sáu.

Con số này thấp hơn nhiều so với mức chuẩn 70 Mỹ Kim/thùng được sử dụng cho kế hoạch ngân sách năm 2025 của Nga.

Theo dữ liệu của chính phủ được Bloomberg trích dẫn, với doanh thu từ dầu khí chiếm gần 30% thu ngân sách trong tháng Giêng-tháng 2, giá dầu giảm gây ra những thách thức đáng kể về mặt tài chính.

Giá dầu giảm có thể gây bất ổn cho ngân sách liên bang của Nga, vì chi tiêu quân sự cho cuộc xung đột ở Ukraine đã khiến chi tiêu của chính phủ tăng mạnh vào đầu năm 2025.

Nếu giá giảm xuống dưới mức 50 đô la, điều này sẽ đẩy kim ngạch xuất khẩu dầu mỏ chủ chốt của Nga xuống mức thấp nhất trong gần hai năm.

Hồi cuối tháng 3, giá dầu toàn cầu thực sự đã tăng, do lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ đối với Iran và các cuộc thảo luận đang diễn ra về khả năng ngừng bắn trong cuộc chiến của Nga ở Ukraine, với giá dầu thô Brent đạt 72,52 đô la một thùng, trong khi giá dầu thô West Texas Intermediate của Hoa Kỳ tăng lên 68,68 đô la.

Mặc dù vậy, doanh thu dầu khí của Nga đã giảm 17% so với cùng kỳ năm ngoái vào tháng 3 xuống còn 1,08 ngàn tỷ rúp, hay 12,8 tỷ đô la, do việc giảm giá dầu thô bắt buộc và đồng rúp mạnh hơn đã ảnh hưởng đến dòng tiền thu vào ngân sách, tờ Moscow Times đưa tin vào ngày 3 tháng 4, trích dẫn dữ liệu của Bộ Tài chính Nga.

Bộ này cho biết chính phủ đã mất khoảng 230 tỷ rúp, hay 2,7 tỷ đô la, tiền thuế so với tháng 3 năm 2024, trong đó doanh thu từ dầu khí chiếm một phần ba tổng thu nhập của nhà nước.

Doanh thu từ năng lượng vẫn là nguồn tài chính quan trọng cho cuộc chiến của Điện Cẩm Linh chống lại Ukraine, bất chấp các lệnh trừng phạt của phương Tây và mức giá trần được thiết kế để hạn chế thu nhập của Mạc Tư Khoa từ xuất khẩu dầu.

[Kyiv Independent: Kremlin panics as Russian Urals crude oil price nears crucial $50 mark]

6. Khi Putin thoát khỏi mối lo bị bắt, nhà lập pháp hàng đầu của Đức cảnh báo học sinh phải được đào tạo để ứng phó với ‘tình huống thảm họa’

Nhà lập pháp bảo thủ cao cấp Roderich Kiesewetter cho biết hôm thứ Hai rằng học sinh tại các trường học ở Đức nên được đào tạo về khủng hoảng, khi bóng ma chiến tranh đang ám ảnh Âu Châu.

Kiesewetter, phó chủ tịch ủy ban giám sát tình báo của Bundestag, chia sẻ với tờ báo kinh doanh Đức Handelsblatt rằng: “Việc thực hành các tình huống khẩn cấp là hoàn toàn cần thiết, vì học sinh và sinh viên là đối tượng dễ bị tổn thương và bị ảnh hưởng nhiều nhất trong những tình huống như vậy”.

“Cũng nên có đào tạo cơ bản về cách ứng xử trong các tình huống thảm họa. Đây cũng là điều khôn ngoan và có tính hướng tới tương lai liên quan đến dịch vụ quốc gia có thể có”, ông nói, đồng thời cho biết thêm rằng loại hình đào tạo này đã có ở Phần Lan.

Kiesewetter cho rằng trước đây người ta hy vọng rằng trùm mafia Vladimir Putin sẽ sớm bị bắt và bị đưa ra Tòa án Hình sự Quốc tế, gọi tắt là ICC. Tuy nhiên, ngày nay với chính sách ve vãn Nga của Tổng thống Trump, hy vọng này đang dần phai nhạt, và người ta đang phải chứng kiến một nước Nga đang ngày càng tỏ ra mạnh mẽ và hung hăng hơn.

Những nhận xét của Kiesewetter, người đến từ Liên minh Dân chủ Kitô giáo trung hữu đang chuẩn bị lên nắm quyền tại Berlin, được đưa ra ngay sau khi Ủy ban Âu Châu công bố chiến lược chuẩn bị của riêng mình dành cho người dân khi Nga đe dọa lục địa này và duy trì cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine.

Bộ Nội vụ Đức cũng kêu gọi tăng cường giáo dục phòng thủ dân sự trong các trường học, lưu ý rằng trong khi nội dung giáo dục là trách nhiệm của các tiểu bang liên bang, thì chính quyền quốc gia sẵn sàng hỗ trợ tài liệu cho những người trẻ tuổi.

Phát ngôn nhân của Bộ này nói với tờ Handelsblatt rằng: “Trước những diễn biến gần đây về tình hình an ninh, cần tập trung mạnh mẽ hơn vào bảo vệ dân sự, bao gồm cả giáo dục trong trường học”.

[Politico: As Putin looms, top German lawmaker warns schoolkids must train for ‘disaster situations’]

7. Lực lượng biên phòng Lithuania điều động trực thăng để theo dõi các chuyến tàu quá cảnh của Nga

Đài truyền hình quốc gia LRT đưa tin vào ngày 7 tháng 4 rằng lực lượng biên phòng Lithuania sẽ bắt đầu sử dụng trực thăng để hộ tống các chuyến tàu Nga quá cảnh giữa Belarus và vùng đất tách biệt Kaliningrad.

Bộ trưởng Nội vụ Lithuania Vladislav Kondratovic cho biết động thái này nhằm mục đích thắt chặt giám sát các chuyến tàu đi và đến Tỉnh Kaliningrad, một thành trì quân sự của Nga giáp với Lithuania và Ba Lan.

Kondratovic cho biết: “Chúng tôi hiện đang tập trung vào hai ưu tiên: cải thiện việc quản lý biên giới quốc gia và biên giới bên ngoài Liên Hiệp Âu Châu, và thực hiện Hiệp ước di cư và tị nạn”.

Bộ trưởng trích dẫn bối cảnh an ninh thay đổi của khu vực và các mối đe dọa mới là những yếu tố thúc đẩy sự thay đổi. “Lực lượng biên phòng vẫn cảnh giác và bảo vệ biên giới của tiểu bang một cách đáng tin cậy, vì vậy một trong những ưu tiên của chúng tôi là cung cấp đầy đủ cho dịch vụ và nhân viên các phương tiện cần thiết”, ông nói thêm.

Ủy ban Âu Châu đã phân bổ 25 triệu euro, hay 27,4 triệu đô la, theo Chương trình Vận chuyển Đặc biệt để hỗ trợ nỗ lực này. Cục Biên phòng Nhà nước Lithuania đã sử dụng số tiền này để mua một máy bay trực thăng hiện đại, các phương tiện đặc biệt và thiết bị giám sát.

Chiếc trực thăng mới được trang bị hệ thống video, công cụ treo hàng hóa, khả năng tìm kiếm và cứu nạn, tính năng chữa cháy và các thiết bị y tế trên máy bay.

Chương trình vận chuyển đặc biệt cho phép Nga vận chuyển người và hàng hóa trên bộ giữa Kaliningrad và đất liền Nga qua Lithuania. Tuyến đường này đã được giám sát chặt chẽ hơn khi các đồng minh NATO tăng cường các biện pháp phòng thủ dọc theo sườn phía đông của liên minh.

Lithuania có chung đường biên giới với cả Belarus và Nga, bao gồm một đoạn dài 227 km dọc theo Kaliningrad, một vùng đất tách biệt được quân sự hóa mạnh mẽ nằm giữa Lithuania và Ba Lan.

[Kyiv Independent: Lithuanian border guards deploy helicopter to monitor Russian transit trains]

8. Tổng thống Zelenskiy chấp thuận bổ nhiệm các đại sứ mới, trong đó có cựu Tổng công tố Ukraine

Hôm Thứ Ba, 08 Tháng Tư, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, đã công bố các sắc lệnh đã bổ nhiệm các tân đại sứ Ukraine tại bảy quốc gia.

Trong số những người được bổ nhiệm có ông Andriy Kostin, cựu Tổng công tố Ukraine, người đã từ chức vào tháng 10 năm 2024 trong bối cảnh xảy ra vụ bê bối tham nhũng lớn liên quan đến hàng trăm công tố viên đã nhận trợ cấp khuyết tật.

Trước đó, một nguồn tin thân cận với việc ra quyết định tại Văn phòng Tổng thống đã nói với tờ Kyiv Independent rằng Kostin muốn được bổ nhiệm làm đại sứ tại Hòa Lan.

Kostin cũng được bổ nhiệm làm Đại diện thường trực của Ukraine tại Tổ chức Cấm vũ khí hóa học, gọi tắt là OPCW.

Nhiều đại sứ đã được bổ nhiệm để đại diện cho Ukraine tại Á Căn Đình, Trung Quốc, Phần Lan, Kazakhstan, Li Băng, Hòa Lan và Na Uy.

Andriy Melnyk được chính thức bổ nhiệm làm Đại diện thường trực của Ukraine tại Liên Hiệp Quốc, gọi tắt là LHQ. Ông đã bị sa thải khỏi vai trò đại sứ tại Brazil.

[Kyiv Independent: Zelensky approves appointments of new ambassadors, ex-Prosecutor General among them]

9. Tàu ngầm Liên Xô thời Thế chiến II được phát hiện ngoài khơi bờ biển Thái Bình Dương của Nga

Hạm đội Thái Bình Dương của Nga cho biết hôm thứ Hai rằng một chiếc tàu ngầm bị chìm trong Thế chiến II đã được phát hiện ngoài khơi bờ biển Thái Bình Dương.

Tàu ngầm lớp Malyutka mất tích trong chiến tranh ở Vịnh Peter Đại đế, nằm ở bờ biển phía nam của Primorsky Krai, Nga.

Phát hiện này đã khép lại cuộc tìm kiếm kéo dài hai thập niên về con tàu bị chìm cùng 22 thành viên thủy thủ đoàn.

Các thủy thủ Nga đã tìm thấy tàu ngầm M-49 của Liên Xô, được cho là đã chìm vào ngày 16 tháng 8 năm 1941, và “biến mất không dấu vết”, hãng thông tấn nhà nước RIA Novosti đưa tin.

Hãng thông tấn này cho biết một tàu ngầm M-63 cũng bị chìm trong cùng tháng khi đang thực hiện nhiệm vụ chiến đấu ở khu vực phía tây nam của vịnh.

Cuộc tìm kiếm cả hai tàu ngầm này bắt đầu cách đây 20 năm.

Tàu cấp cứu Igor Belousov của Hạm đội Thái Bình Dương đã tìm thấy tàu ngầm M-49 bằng các phương tiện dưới nước điều khiển từ xa. Các thủy thủ xác định rằng kích thước, hình dạng và vũ khí của tàu chìm trùng khớp với tàu ngầm lớp Malyutka.

Các quan chức cho biết, một số tàu khác của Hạm đội Thái Bình Dương cũng đã tham gia vào các hoạt động tìm kiếm trong hai thập niên qua.

Tàu M-49 được hạ thủy vào đầu năm 1939 và gia nhập Hạm đội Thái Bình Dương vào tháng 11 năm đó.

“Vào tháng 8 năm 1941, [tàu ngầm] đã đi tuần tra ở khu vực Vladivostok. Tàu ngầm có thể đã va chạm với một quả mìn của rào chắn phòng thủ Liên Xô trong một hoạt động”, hãng tin Nga RBC đưa tin.

Hãng thông tấn nhà nước Nga Tass mô tả Hạm đội Thái Bình Dương của Nga là “một trong những đơn vị chiến lược và hoạt động lớn nhất của Hải quân Nga”, “bảo vệ lợi ích nhà nước của Nga”.

“Nhiệm vụ chính của Hạm đội Thái Bình Dương là duy trì lực lượng hạt nhân chiến lược của hải quân luôn sẵn sàng răn đe hạt nhân, bảo vệ hoạt động kinh tế hàng hải, bảo đảm an toàn cho hoạt động vận chuyển và treo cờ Nga trong các cuộc tập trận chung với hải quân nước ngoài và các chuyến thăm kinh doanh tới cảng của họ “, Tass cho biết trong một báo cáo bằng tiếng Anh vào tháng 5 năm 2024.

[Newsweek: Soviet World War II-Era Submarine Discovered Off Russia's Pacific Coast]

10. Na Uy sẽ phân bổ khoảng 454 triệu đô la cho đạn pháo cho Ukraine

Chính phủ Na Uy thông báo vào ngày 7 tháng 4 rằng Oslo sẽ phân bổ khoảng 454 triệu đô la để mua đạn pháo cho Ukraine.

Khoảng 363 triệu đô la sẽ được dành cho sáng kiến do Tiệp dẫn đầu nhằm cung cấp đạn pháo cho Kyiv. 91 triệu đô la khác sẽ được phân bổ cho Quỹ Hòa bình Âu Châu, gọi tắt là EPF, từ đó các quỹ được phân bổ để mua vũ khí cho Ukraine.

Vào năm 2024, sáng kiến của Tiệp đã cung cấp cho Kyiv 1,5 triệu viên đạn, bao gồm 500.000 viên đạn cỡ lớn 155ly và 152ly. Ngoại trưởng Tiệp Jan Lipavsky cho biết sáng kiến này đã bảo đảm được nguồn tài chính để tiếp tục giao hàng hàng tháng cho đến tháng 9 năm 2025.

Thủ tướng Na Uy Jonas Gahr Store cho biết: “Chúng tôi hiện đang tăng cường hợp tác với Liên Hiệp Âu Châu để cung cấp cho Ukraine, trong số những thứ khác, nhiều đạn pháo hơn”.

“Âu Châu phải có trách nhiệm lớn hơn trong việc hỗ trợ Ukraine trong cuộc đấu tranh giành tự do.”

Quỹ của Na Uy là một phần trong quyết định gần đây của quốc gia này nhằm tăng viện trợ cho Ukraine lên 7,8 tỷ đô la vào năm 2025.

Oslo là một trong những nước ủng hộ Ukraine tích cực nhất tại Âu Châu, cung cấp viện trợ quân sự, hỗ trợ nhân đạo và hỗ trợ tài chính.

Quốc gia này cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định ngành năng lượng của Ukraine và tiếp nhận người tị nạn Ukraine.

[Kyiv Independent: Norway to allocate around $454 million for artillery ammunition for Ukraine]

11. Netanyahu cam kết với Tổng thống Trump về thuế quan đối với Israel

Thủ tướng Benjamin Netanyahu cam kết xóa bỏ thâm hụt thương mại của Israel với Hoa Kỳ sau khi chính quyền Tổng thống Trump áp đặt mức thuế 17 phần trăm đối với hàng hóa của Israel vào tuần trước.

Trong cuộc họp hôm thứ Hai với Tổng thống Trump tại Phòng Bầu dục, Netanyahu cho biết Israel sẽ hành động nhanh chóng để thu hẹp khoảng cách thương mại và giảm rào cản thương mại với Hoa Kỳ

Ông cho biết: “Israel có thể trở thành hình mẫu cho nhiều quốc gia khác làm theo”, đồng thời nói thêm, “Tôi là người ủng hộ thương mại tự do và thương mại tự do phải là thương mại công bằng”.

Cuộc gặp giữa Netanyahu và Tổng thống Trump diễn ra hai ngày trước khi mức thuế mới đối với hàng nhập khẩu từ Israel và các quốc gia khác trên thế giới có hiệu lực.

Tổng thống Trump đã nói rằng ông có kế hoạch tiếp tục áp dụng thuế quan bất chấp những lo ngại về hậu quả kinh tế. Khi được một phóng viên hỏi vào thứ Hai rằng liệu ông có cân nhắc tạm dừng kế hoạch hay không, ông nói, “Vâng, chúng tôi không xem xét điều đó.”

Ông nói thêm: “Có rất nhiều quốc gia đến đàm phán các thỏa thuận với chúng tôi và đó sẽ là những thỏa thuận công bằng”.

Một số quốc gia chỉ phải đối mặt với mức thuế quan chung là 10 phần trăm, trong khi những quốc gia khác sẽ phải đối mặt với mức thuế “có đi có lại” cao hơn.

“Điều đó có nghĩa là họ làm điều đó với chúng ta và chúng ta làm điều đó với họ,” Tổng thống Trump nói khi công bố mức thuế quan vào tuần trước.

Tổng thống Trump cho biết ông đã ăn trưa và họp với Netanyahu. Hai người đã nói về thương mại và Iran.

“Tôi nghĩ chúng tôi đã đưa ra một số giải pháp và kết luận khá tốt”, Tổng thống Trump nói.

Netanyahu cho biết ông có ý định xóa bỏ thâm hụt thương mại của Israel với Hoa Kỳ “rất nhanh chóng”.

“Chúng tôi nghĩ đây là điều đúng đắn cần làm”, Netanyahu nói.

Tổng thống Trump cũng tuyên bố rằng Hoa Kỳ sẽ trực tiếp đàm phán với Iran bắt đầu từ thứ Bảy.

“Chúng tôi có một cuộc họp rất quan trọng và chúng ta hãy xem điều gì có thể xảy ra”, Tổng thống Trump nói.

Đây là chuyến thăm Tòa Bạch Ốc thứ hai của Netanyahu kể từ khi Tổng thống Trump nhậm chức vào tháng Giêng.

Trước chuyến thăm của Netanyahu, Tổng thống Trump đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Tổng thống Ai Cập Fattah al-Sisi và Quốc vương Abdullah của Jordan.

[Newsweek: Netanyahu Makes Vow to Tổng thống Trump Over Tariffs on Israel]

12. Đặc phái viên Liên Hiệp Âu Châu cho biết vẫn chưa có cuộc đàm phán nào với chính quyền Tổng thống Trump về việc nới lỏng lệnh trừng phạt Nga

Trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg TV được công bố hôm Thứ Ba, 08 Tháng Tư, David O'Sullivan, đặc phái viên về lệnh trừng phạt của khối, cho biết Liên minh Âu Châu vẫn chưa thảo luận với Hoa Kỳ về việc nới lỏng lệnh trừng phạt đối với Nga như một phần của thỏa thuận ngừng bắn tiềm năng.

Hoa Kỳ, Liên Hiệp Âu Châu và các đối tác quốc tế khác đã áp đặt các lệnh trừng phạt nghiêm ngặt đối với Nga kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện bắt đầu vào năm 2022, nhằm mục đích cắt ngắn khả năng tiến hành chiến tranh của nước này.

Theo O'Sullivan, Washington vẫn chưa liên lạc với Liên Hiệp Âu Châu về các cuộc đàm phán về yêu cầu nới lỏng lệnh trừng phạt của Nga, một trong những điều kiện tiên quyết của Mạc Tư Khoa đối với đề xuất ngừng bắn của Hoa Kỳ tại Hắc Hải.

Sau hai ngày đàm phán tại Saudi Arabia, Nga, Ukraine và Hoa Kỳ vào ngày 25 tháng 3 đã đồng ý ngừng bắn ở Hắc Hải và lệnh cấm các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng. Tuy nhiên, Mạc Tư Khoa khẳng định rằng lệnh ngừng bắn ở Hắc Hải sẽ chỉ có hiệu lực nếu phương Tây dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với Rosselkhozbank và các tổ chức tài chính khác có liên quan đến thương mại thực phẩm, khôi phục quyền truy cập vào hệ thống thanh toán SWIFT.

Washington đồng ý giúp tạo điều kiện cho việc xuất khẩu thực phẩm và phân bón của Nga. Nhưng bước đi như vậy sẽ đòi hỏi sự bỏ phiếu đồng ý của các quốc gia thành viên Liên Hiệp Âu Châu.

O'Sullivan mô tả lệnh trừng phạt là “một điểm then chốt trong bất kỳ cuộc đàm phán nào với Nga”.

“Nó cần được sử dụng, nhưng phải thận trọng, chậm rãi và chỉ trong bối cảnh đạt được giải pháp mang lại hòa bình lâu dài và bền vững”, ông nói thêm.

Bất chấp những yêu cầu của Mạc Tư Khoa, Liên Hiệp Âu Châu được cho là đã bắt đầu chuẩn bị gói trừng phạt thứ 17 đối với Nga.

Theo phát ngôn nhân của Liên Hiệp Âu Châu về Chính sách đối ngoại và an ninh Anitta Hipper, việc Nga “rút quân vô điều kiện” khỏi Ukraine là một trong những điều kiện tiên quyết chính để thay đổi hoặc dỡ bỏ lệnh trừng phạt của Liên Hiệp Âu Châu.

Ukraine đã đồng ý với lệnh ngừng bắn toàn diện trong 30 ngày do Hoa Kỳ đề xuất, tuyên bố vào ngày 11 tháng 3 rằng Kyiv sẵn sàng thực hiện bước đi như vậy nếu Nga cũng đồng ý với các điều khoản. Cho đến nay, Nga đã từ chối.

[Kyiv Independent: No talks yet with Trump administration on Russian sanctions relief, EU envoy says]