1. Những gì Hoa Kỳ muốn từ Ukraine: Rời khỏi Donbas, bằng cách này hay cách khác
Các cuộc đàm phán hòa bình giữa Hoa Kỳ và Ukraine đã vấp phải một vấn đề chính: làm thế nào để buộc Ukraine từ bỏ toàn bộ khu vực Donbas là những gì Điện Cẩm Linh đã không chiếm được trong chiến tranh.
Một quan chức cao cấp của Âu Châu am hiểu về quá trình đàm phán chia sẻ với POLITICO với điều kiện giấu tên để thảo luận về một vấn đề nhạy cảm: “Về vấn đề lãnh thổ, người Mỹ rất đơn giản: Nga yêu cầu Ukraine từ bỏ lãnh thổ, và người Mỹ vẫn đang suy nghĩ cách thực hiện điều đó”.
“Người Mỹ khăng khăng rằng Ukraine phải rời khỏi Donbas… bằng cách này hay cách khác”, vị quan chức này nói thêm.
Ukraine khẳng định bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào cũng phải bao gồm việc đóng băng chiến tranh trên các đường ranh giới hiện tại. Hiện tại, khoảng 30% Donbass vẫn nằm trong tay Ukraine.
“Nhìn chung, lựa chọn thực tế nhất là giữ nguyên lập trường của chúng ta. Nhưng Nga đang gây áp lực buộc Kyiv phải từ bỏ lãnh thổ”, vị quan chức Âu Châu nói.
Và Hoa Kỳ tiếp tục thúc đẩy Ukraine nhanh chóng đồng ý thỏa thuận, trong khi Tổng thống Trump một lần nữa tỏ ra thất vọng rõ ràng với Kyiv.
“Tôi đoán Nga muốn có cả đất nước này hơn. Nhưng tôi tin rằng Nga đồng ý với [kế hoạch của Hoa Kỳ], nhưng tôi không chắc Tổng thống Zelenskiy có đồng ý không. Người dân của ông ấy thích nó, nhưng ông ấy chưa đọc nó “, Tổng thống Trump phát biểu trên thảm đỏ lễ trao giải Trung tâm Kennedy ở Washington hôm Chúa Nhật.
Tổng thống Zelenskiy chưa bình luận về những phát biểu mới nhất của Tổng thống Trump, nhưng ông nói với Bloomberg rằng Mỹ và Ukraine chưa đạt được thỏa thuận về vấn đề miền Đông Ukraine. Kyiv đã cố gắng giải thích với Mỹ rằng việc trao cho Vladimir Putin những gì ông ta chưa giành được trong hơn ba năm chiến tranh sẽ chỉ càng khuyến khích ông ta giành thêm lợi ích. Kyiv cũng cảm thấy áp lực trước tốc độ mà người Mỹ muốn tiến hành.
“Có thể Tổng thống Trump cũng muốn điều này diễn ra nhanh chóng, vì vậy nhóm của ông ấy buộc phải giải thích với ông ấy rằng họ không phải là người đáng trách vì sao điều này không diễn ra nhanh như ông ấy mong muốn”, một quan chức Âu Châu cho biết.
Tuần trước, Putin tuyên bố Nga sẽ vẫn chiếm Donbas. Tuy nhiên, Ukraine tin rằng việc từ bỏ 30% diện tích còn lại của vùng Donetsk, bao gồm các thành phố Kramatorsk và Sloviansk, với tổng dân số hơn 100.000 người, sẽ cho phép Putin xâm chiếm các vùng Dnipropetrovsk, Zaporizhzhia và Kharkiv, theo lời Tổng thống Zelenskiy hồi đầu năm nay.
Vào tháng 8, Tổng thống Zelenskiy cho biết Nga sẽ mất khoảng bốn năm để xâm lược hoàn toàn Donbas.
“Do đó, điều quan trọng là Hoa Kỳ sẽ hành xử như thế nào với tư cách là người trung gian hay sẽ nghiêng về phía Nga?”, một quan chức Âu Châu cho biết, đồng thời nói thêm rằng Ukraine cũng đang chờ đợi sự rõ ràng về những bảo đảm an ninh mà Hoa Kỳ sẵn sàng cung cấp.
[Politico: What the US wants from Ukraine: Leave Donbas, one way or another]
2. Kyiv chuyển trọng tâm sang huấn luyện và bảo đảm an toàn cho binh lính trong bối cảnh Nga tiếp tục tấn công, Syrskyi cho biết
Tổng tư lệnh Oleksandr Syrskyi cho biết vào ngày 8 tháng 12, sau cuộc họp gần đây với các quân nhân, Ukraine sẽ tập trung vào việc tăng cường quân đội thông qua việc huy động, tuyển dụng và huấn luyện phẩm chất cao hơn để tiếp tục chống lại cuộc xâm lược toàn diện của Nga.
Những thay đổi này diễn ra trong bối cảnh giới lãnh đạo quân sự Ukraine ngày càng bị giám sát chặt chẽ trong cuộc tấn công đang diễn ra của Nga, khi nước này cũng đang phải vật lộn với việc huy động quân và thiếu hụt nhân sự ở tuyến đầu trong năm thứ tư của cuộc chiến tranh toàn diện.
“Kẻ thù vẫn tiếp tục tiến công, vì vậy chúng ta không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tăng cường phòng thủ và củng cố quân đội để tiếp tục đẩy lùi cuộc xâm lược toàn diện của Nga”, Syrskyi viết trên Facebook.
Những nỗ lực mới này nhằm mục đích cải thiện việc chuẩn bị cho quân nhân bằng cách cải thiện cả cơ cấu và điều kiện huấn luyện quân sự.
Trong số những thay đổi quan trọng, quân đội đang kéo dài thời gian Huấn luyện Quân sự Cơ bản Chung, gọi tắt là BGMT lên 51 ngày và đưa ra hướng dẫn chuyên biệt cùng thời gian thích nghi trong các đơn vị chiến đấu.
Các biện pháp bổ sung bao gồm cải thiện việc lựa chọn và đào tạo giảng viên, hiện đại hóa cơ sở hạ tầng trung tâm đào tạo và cung cấp hỗ trợ thích nghi về mặt tâm lý và chiến thuật cho nhân viên mới được huy động.
Một cuộc kiểm tra các trung tâm huấn luyện trên khắp Ukraine đã xác định được những cơ sở có hiệu suất cao nhất, sẽ được dùng làm chuẩn mực cho các đơn vị khác. Để tăng cường an toàn và bảo đảm huấn luyện nhất quán, quân đội đang di dời các chương trình ra khỏi khu vực tiền tuyến, phân bổ các quân đoàn đến các bãi huấn luyện ở miền trung và miền tây Ukraine.
Syrskyi cũng kêu gọi cải thiện khẩn cấp cơ sở hạ tầng bảo vệ, nêu ra tình trạng không đạt yêu cầu ở một số trung tâm đào tạo.
“Chúng ta không có quyền lơ là với sự an toàn của quân nhân. Tôi đã ban hành các lệnh cần thiết để giải quyết những vấn đề đã được xác định”, Tướng Syrskyi nói.
[Kyiv Independent: Kyiv shifts focus to soldier training and safety amid continued Russian offensive, Syrskyi says]
3. Thủ tướng Đức Merz ‘hoài nghi’ về đề xuất hòa bình của Hoa Kỳ dành cho Ukraine
Thủ tướng Đức Friedrich Merz nêu lên nghi ngờ về các kế hoạch hòa bình do Hoa Kỳ dẫn đầu dành cho Ukraine trước cuộc họp quan trọng về tương lai của Kyiv tại Luân Đôn vào thứ Hai.
Thủ tướng Anh Keir Starmer đã tiếp đón Merz, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy tại Phố Downing sau khi Hoa Kỳ đàm phán với cả Mạc Tư Khoa và Kyiv về việc chấm dứt chiến tranh, gần bốn năm kể từ khi Nga phát động cuộc xâm lược toàn diện.
“Tôi nghi ngờ một số chi tiết mà chúng tôi thấy trong các tài liệu từ phía Hoa Kỳ. Đó là lý do tại sao chúng tôi ở đây,” ông nói.
Phát biểu với các phóng viên sau khi đến Phố Downing và trước các cuộc thảo luận riêng, Merz đã nhắc lại sức mạnh hỗ trợ của Âu Châu đối với Ukraine “vì chúng ta đều biết rằng vận mệnh của đất nước này chính là vận mệnh của Âu Châu”.
Macron cho biết các quốc gia Âu Châu “có rất nhiều quân bài trong tay”, bao gồm “thực tế là Ukraine đang kháng cự trong cuộc chiến này và thực tế là nền kinh tế Nga đang bắt đầu gặp khó khăn”.
Ông nói thêm rằng người Âu Châu, người Ukraine và người Mỹ cần thống nhất lập trường chung để mang lại kết quả tốt nhất cho “an ninh tập thể”.
Tổng thống Zelenskiy cho biết sự thống nhất giữa ba khối là rất quan trọng vì có những điều “chúng ta không thể quản lý nếu không có người Mỹ [và] những điều chúng ta không thể quản lý nếu không có Âu Châu”.
Ba nhà lãnh đạo đã được Starmer đón tiếp trên thảm đỏ vào chiều thứ Hai. Thủ tướng Anh cho biết cần phải có “một lệnh ngừng bắn công bằng và lâu dài”.
Sau cuộc gặp với các nhà lãnh đạo Pháp, Đức và Ukraine, thủ tướng đã triệu tập cuộc gọi với các đồng minh Âu Châu khác cùng với Tổng thống Zelenskiy.
Phát ngôn nhân của Phố Downing cho biết về lời kêu gọi rộng rãi hơn: “Các nhà lãnh đạo đều đồng ý rằng bây giờ là thời điểm quan trọng và chúng ta phải tiếp tục tăng cường hỗ trợ cho Ukraine và gây áp lực kinh tế lên Putin để chấm dứt cuộc chiến tàn bạo này.”
Trước cuộc họp, một quan chức Anh không được phép phát biểu chính thức cho biết Thủ tướng Anh hy vọng sẽ sớm có động thái về việc sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga để hỗ trợ nỗ lực chiến tranh ở Ukraine, quốc gia đang phải đối mặt với tình trạng thâm hụt ngân sách 71,7 tỷ euro vào năm tới.
Theo các quan chức, Tổng thống Zelenskiy và ba nhà lãnh đạo Âu Châu đã thảo luận về việc sử dụng tài sản bị đóng băng trong cuộc họp của họ, những người này cho biết Vương quốc Anh sẽ không hành động đơn phương và sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với các đối tác Liên Hiệp Âu Châu.
Vương quốc Anh đang cân nhắc cách sử dụng tài sản nhà nước của Nga tại Anh để cung cấp các khoản vay mới cho Ukraine - tương tự như kế hoạch do Liên minh Âu Châu đưa ra. Kế hoạch của chính khối này đã gặp phải trở ngại, khi Thủ tướng Bỉ Bart De Wever lo ngại rằng nước ông có thể bị yêu cầu trả lại tiền cho Mạc Tư Khoa.
Các cuộc đàm phán hòa bình giữa Hoa Kỳ và Nga tại Mạc Tư Khoa tuần trước đã kết thúc mà không có kết quả, và các cuộc thảo luận giữa Kyiv và Washington vào cuối tuần cũng không mang lại đột phá.
Vẫn còn những chia rẽ đáng kể giữa hai bên về việc phương Tây bảo đảm an ninh cho Ukraine trong bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào, và về các yêu sách lãnh thổ của Nga.
Tổng thống Zelenskiy nói với Bloomberg hôm thứ Hai rằng các kế hoạch hòa bình do Hoa Kỳ dẫn đầu cần phải thảo luận thêm về “các vấn đề nhạy cảm”. Ông cho biết không có “quan điểm thống nhất” nào về Donbas, khu vực phía đông Ukraine.
“Có một câu hỏi mà tôi - và tất cả người dân Ukraine - muốn có câu trả lời: nếu Nga lại bắt đầu chiến tranh, các đối tác của chúng tôi sẽ làm gì?”, ông nói thêm.
Hôm Chúa Nhật, Ông Donald Trump cho biết ông “hơi thất vọng vì Tổng thống Zelenskiy vẫn chưa đọc đề xuất”, khẳng định “người dân của ông ấy rất thích đề xuất này”. Tổng thống Hoa Kỳ cũng ám chỉ rằng Nga “không có vấn đề gì với đề xuất này”.
Con trai cả của ông, Ông Donald Trump Jr., cũng nói vào Chúa Nhật rằng cha ông có thể rời khỏi Ukraine nếu nước này không đạt được hòa bình với Nga.
Sau cuộc họp, phát ngôn nhân của Điện Elysée cho biết các nhà lãnh đạo E3 sẽ tiếp tục làm việc cùng nhau “với mục đích thảo luận giữa người Âu Châu, người Mỹ và người Ukraine, điều này sẽ giúp đạt được sự hội tụ lớn hơn trong những ngày tới”.
Họ nói thêm rằng đồng thời, Âu Châu sẽ “tăng cường” công tác cung cấp bảo đảm an ninh và lập kế hoạch tái thiết.
[Politico: Germany’s Merz ‘skeptical’ of US peace proposals for Ukraine]
4. Chính quyền Tổng thống Trump cáo buộc Âu Châu ‘tấn công tất cả’ người Mỹ
Ngoại trưởng Marco Rubio hôm thứ sáu đã lên án khoản tiền phạt 140 triệu đô la của Ủy ban Âu Châu đối với nền tảng truyền thông xã hội X của Elon Musk, gọi đây là một cuộc tấn công vào các công ty công nghệ Mỹ và “người dân Mỹ”.
Rubio nói: “Khoản tiền phạt 140 triệu đô la của Ủy ban Âu Châu không chỉ là một đòn tấn công vào @X, mà còn là một đòn tấn công vào tất cả các nền tảng công nghệ Mỹ và người dân Mỹ từ các chính phủ nước ngoài. Thời kỳ kiểm duyệt người Mỹ trực tuyến đã qua rồi.”
Ủy ban, cơ quan điều hành của Liên minh Âu Châu, cho biết họ đã phạt X vì ba hành vi vi phạm các quy tắc minh bạch của Đạo luật Dịch vụ Kỹ thuật số.
Mặc dù Ủy ban lập luận rằng họ không tìm cách bịt miệng các công ty công nghệ lớn, nhưng quan điểm về quyền tự do ngôn luận và vai trò của các công ty trong việc giám sát bài đăng của người dùng lại rất khác nhau giữa Hoa Kỳ và nhiều nước Âu Châu.
Chủ sở hữu hiện tại của X, Elon Musk, đã hứa sẽ chấm dứt kiểm duyệt trên nền tảng này khi ông mua lại nó dưới tên Twitter vào năm 2022, gây ra một số lo ngại về ngôn từ kích động thù địch, an toàn và bảo mật.
Bình luận của Rubio phản ánh quan điểm của nhiều người khác trong chính quyền Tổng thống Trump, bao gồm Phó Tổng thống JD Vance, người cũng đăng trên nền tảng mạng xã hội rằng Ủy ban đang trừng phạt X vì không tham gia kiểm duyệt.
Ông viết: “Liên Hiệp Âu Châu nên ủng hộ quyền tự do ngôn luận chứ không phải tấn công các công ty Mỹ vì rác thải”.
Ủy ban Âu Châu đã ban hành quyết định này sau cuộc điều tra được mở cách đây hai năm về X theo Đạo luật Dịch vụ Kỹ thuật số của khối 27 quốc gia, còn được gọi là DSA.
Đây là lần đầu tiên Liên Hiệp Âu Châu đưa ra quyết định không tuân thủ kể từ khi điều động DSA. Bộ quy tắc toàn diện này yêu cầu các nền tảng phải chịu trách nhiệm lớn hơn trong việc bảo vệ người dùng Âu Châu và xóa nội dung và sản phẩm độc hại hoặc bất hợp pháp khỏi trang web của họ, nếu không sẽ bị phạt nặng.
Các cơ quan quản lý Liên Hiệp Âu Châu đã nêu rõ cáo buộc của họ vào giữa năm 2024, khi họ công bố những phát hiện sơ bộ trong cuộc điều tra về X, bao gồm tuyên bố rằng dấu kiểm màu xanh của X đã vi phạm các quy tắc do “thực hành thiết kế lừa đảo” và có thể khiến người dùng gặp phải lừa đảo và thao túng.
Trước khi Musk mua lại X, khi đó nó còn được gọi là Twitter, các dấu kiểm này phản ánh huy hiệu xác minh phổ biến trên mạng xã hội và chủ yếu dành riêng cho những người nổi tiếng, chính trị gia, tổ chức truyền thông và các tài khoản có ảnh hưởng khác.
Sau khi mua lại vào năm 2022, trang web này bắt đầu cấp huy hiệu cho bất kỳ ai trả 8 đô la mỗi tháng, thay vì yêu cầu quy trình xác minh nghiêm ngặt để xác định ai là người đứng sau tài khoản.
Các cơ quan quản lý cho biết X cũng không đáp ứng được các yêu cầu về tính minh bạch đối với cơ sở dữ liệu quảng cáo của mình.
Các nền tảng tại Liên Hiệp Âu Châu được yêu cầu cung cấp cơ sở dữ liệu về tất cả các quảng cáo kỹ thuật số mà họ đã đăng tải, bao gồm các thông tin chi tiết như ai đã trả tiền cho quảng cáo và đối tượng mục tiêu, để giúp các nhà nghiên cứu phát hiện lừa đảo, quảng cáo giả mạo và các chiến dịch gây ảnh hưởng được phối hợp. Tuy nhiên, Ủy ban cho biết cơ sở dữ liệu của X bị ảnh hưởng bởi các đặc điểm thiết kế và rào cản truy cập, chẳng hạn như “sự chậm trễ quá mức trong quá trình giải quyết”.
Các cơ quan quản lý cũng cho biết X tạo ra “những rào cản không cần thiết” đối với các nhà nghiên cứu đang cố gắng truy cập dữ liệu công khai, cản trở việc nghiên cứu về những rủi ro hệ thống mà người dùng Âu Châu phải đối mặt.
[Newsweek: Trump Administration Accuses Europe of ‘Attack on All’ Americans]
5. Tổng thống Zelenskiy tiết lộ các ứng cử viên cho vị trí nhà lãnh đạo Văn phòng Tổng thống Ukraine
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy ngày 8 tháng 12 đã nêu tên các ứng cử viên cho vị trí nhà lãnh đạo Văn phòng Tổng thống, sau khi cựu chánh văn phòng của ông là Andriy Yermak bị sa thải.
Những người này bao gồm Denys Shmyhal, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine và trước đây là thủ tướng tại vị lâu nhất, Bộ trưởng Chuyển đổi số Mykhailo Fedorov, giám đốc tình báo quân sự Kyrylo Budanov, Phó Chánh Văn phòng Tổng thống và cựu chỉ huy Pavlo Palisa, và Sergiy Kyslytsya, Thứ trưởng Ngoại giao thứ nhất và là một trong những nhà đàm phán chủ chốt của Ukraine.
Tin tức này xuất hiện hơn một tuần sau khi Yermak từ chức vào ngày 28 tháng 11 trong bối cảnh xảy ra vụ bê bối tham nhũng lớn nhất Ukraine, ảnh hưởng đến chính những người thân cận của tổng thống.
Tổng thống Zelenskiy đã công bố việc tái khởi động Văn phòng Tổng thống sau cuộc điều tra. Trong tuần qua, ông đã gặp gỡ các quan chức được xem xét là ứng cử viên tiềm năng kế nhiệm Yermak.
“Chúng tôi đã thảo luận về hình thức làm việc của Văn phòng (Tổng thống), cũng như sự tương tác với các cơ quan nhà nước khác... Quyết định về nhà lãnh đạo mới của văn phòng sẽ được đưa ra trong tương lai gần”, Tổng thống Zelenskiy cho biết vào ngày 4 tháng 12.
Phát biểu với các nhà báo tại Luân Đôn vào ngày 8 tháng 12, Tổng thống Zelenskiy cho biết quyết định này trở nên phức tạp do cần phải cân nhắc xem ai sẽ tiếp quản các vị trí hiện tại của các ứng cử viên.
“Trong mọi trường hợp, trong một thời gian, tôi sẽ có thể tự mình quản lý mà không cần nhà lãnh đạo văn phòng”, tổng thống nói thêm.
Được bổ nhiệm vào năm 2020, Yermak đã thu hút được ảnh hưởng chưa từng có trong chính phủ Ukraine. Bất chấp những chỉ trích từ lâu, Tổng thống Zelenskiy trước đây từng tuyên bố ông tin tưởng Yermak và bác bỏ những cáo buộc cho rằng ông này nắm giữ quá nhiều quyền lực.
Các nhà lập pháp và chuyên gia mà tờ Kyiv Independent đã trao đổi cho rằng vấn đề quan trọng nhất không phải là ai sẽ trở thành nhà lãnh đạo Văn phòng Tổng thống tiếp theo, mà là liệu văn phòng này có tiếp tục duy trì được ảnh hưởng như thời Yermak hay không.
Olexiy Haran, giáo sư chính trị tại Học viện Kyiv Mohyla và cố vấn nghiên cứu tại Quỹ Sáng kiến Dân chủ, phát biểu với tờ Kyiv Independent rằng: “Vấn đề chính là chức năng của Văn phòng Tổng thống sẽ như thế nào”.
[Kyiv Independent: Zelensky reveals candidates for new head of Ukraine's Presidential Office]
6. Bảy nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu lên tiếng ủng hộ khoản vay cho Ukraine được bảo đảm bằng tài sản của Nga
Bảy nhà lãnh đạo Âu Châu đã ủng hộ một đề xuất có thể giải ngân tới 210 tỷ euro (245 tỷ đô la) cho Ukraine, trong một bức thư gửi tới ban lãnh đạo Liên minh Âu Châu được Interfax công bố.
Các nhà lãnh đạo Estonia, Phần Lan, Ireland, Latvia, Lithuania, Ba Lan và Thụy Điển cho biết họ “ủng hộ mạnh mẽ” khoản vay bồi thường và “thời gian là yếu tố quan trọng” để đưa ra quyết định, khi hội nghị thượng đỉnh quan trọng sẽ diễn ra sau mười ngày nữa.
Bảy mươi chính trị gia và quan chức Âu Châu đã kêu gọi các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu đưa ra quyết định về khoản vay bồi thường “không chậm trễ”, trong một bức thư khác chia sẻ với tờ Kyiv Independent vào ngày 8 tháng 12.
Ursula von der Leyen chính thức đề xuất khoản vay bồi thường vào ngày 3 tháng 12, có thể cho Ukraine vay tới 210 tỷ euro (245 tỷ đô la) được bảo đảm bằng dự trữ của Ngân hàng Trung ương Nga bị đóng băng do lệnh trừng phạt.
Ukraine sẽ cạn tiền vào giữa năm 2026 nếu không có thêm sự hỗ trợ từ nước ngoài và cần 135 tỷ euro (160 tỷ đô la) tiền hỗ trợ quân sự và tài chính trong hai năm tới.
Trong thư, bảy nhà lãnh đạo gọi khoản vay bồi thường là “giải pháp khả thi nhất về mặt tài chính và thực tế nhất về mặt chính trị” và cho biết kế hoạch này cũng “đề cập đến nguyên tắc cơ bản về quyền được bồi thường thiệt hại do hành vi xâm lược gây ra của Ukraine”.
Cố vấn pháp lý hàng đầu của Tổng thống Zelenskiy, Iryna Mudra, phát biểu với tờ Kyiv Independent vào ngày 4 tháng 12 rằng khoản vay bồi thường là “con đường nhanh nhất để bảo đảm hòa bình công bằng và lâu dài ở Ukraine” và khẳng định rằng “khoản vay bồi thường là một công cụ hoàn toàn hợp pháp, lành mạnh về mặt kinh tế và cần thiết về mặt chính trị”.
Các nhà lãnh đạo Âu Châu sẽ họp tại Brussels vào ngày 18–19 tháng 12 để tranh luận về đề xuất này.
Tuy nhiên, Bỉ, quốc gia nắm giữ phần lớn tài sản bị đóng băng, đã bày tỏ sự phản đối mạnh mẽ kế hoạch này. Ngoài ra, Hung Gia Lợi đã phủ quyết phương án thay thế hỗ trợ Ukraine vào ngày 5 tháng 12, vốn sẽ làm tăng nợ chung của Âu Châu.
Thủ tướng Bỉ Bart De Wever lo ngại rằng đất nước sẽ phải chịu thiệt hại một phần ba tổng sản phẩm quốc nội nếu thỏa thuận không thành công và muốn các nước Âu Châu khác ký kết để chia sẻ rủi ro.
Theo đề xuất, các nước Âu Châu sẽ phải cam kết trả hàng tỷ euro để bảo đảm khoản vay bồi thường, tương ứng với tổng thu nhập quốc dân của họ.
Trong khi đề xuất của von der Leyen cho rằng tất cả các quốc gia nắm giữ tài sản bất động sản nên tham gia vào chương trình này, tờ Financial Times đưa tin vào ngày 8 tháng 12 rằng Pháp đã che giấu danh tính của các ngân hàng Pháp nắm giữ tài sản.
EUobserver cũng đưa tin vào ngày 8 tháng 12 rằng một nhân viên ngân hàng người Pháp tên là Olivier Huby làm việc tại Euroclear, ngân hàng Bỉ nắm giữ phần lớn tài sản bị đóng băng, đã cố gắng tổ chức một cuộc họp giữa CEO của công ty và các cơ quan tình báo Nga, và đe dọa CEO khi bà từ chối.
Khoảng 300 tỷ đô la dự trữ của ngân hàng trung ương Nga đã bị ngừng trệ sau khi Nga xâm lược Ukraine vào tháng 2 năm 2022. Khoảng hai phần ba được lưu giữ tại Euroclear ở Bỉ.
[Politico: Seven EU leaders voice support for loan to Ukraine backed by Russian assets]
7. Ukraine không có quyền từ bỏ lãnh thổ — Tổng thống Zelenskiy bình luận về nỗ lực hòa bình do Hoa Kỳ dẫn đầu sau các cuộc đàm phán với các nhà lãnh đạo Âu Châu
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã gặp Thủ tướng Anh Keir Starmer và các nhà lãnh đạo Âu Châu khác để hội đàm tại Luân Đôn vào ngày 8 tháng 12 trong bối cảnh các nỗ lực mới nhằm giải quyết cuộc chiến Nga-Ukraine.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Đức Friedrich Merz đã cùng Tổng thống Zelenskiy và Starmer có mặt tại Số 10 Phố Downing khi các đối tác Âu Châu của Kyiv tìm cách phối hợp chiến lược trước động thái mới nhất của Hoa Kỳ nhằm đạt được thỏa thuận hòa bình.
“Bảo đảm an ninh thực sự luôn là một thách thức và nỗ lực chung. Cảm ơn sự ủng hộ của các bạn!”, Tổng thống Zelenskiy phát biểu trên X sau cuộc họp.
Ông nói thêm rằng các nhà lãnh đạo “đã có cuộc thảo luận chi tiết về công tác ngoại giao chung của chúng tôi với phía Hoa Kỳ, thống nhất lập trường chung về tầm quan trọng của việc bảo đảm an ninh và tái thiết, cũng như thống nhất các bước tiếp theo”.
Các nhà lãnh đạo Âu Châu đã bày tỏ lo ngại riêng tư rằng họ đang bị gạt ra ngoài các cuộc đàm phán, vì kế hoạch hòa bình 28 điểm ban đầu do Nga và Hoa Kỳ soạn thảo và công bố vào tháng trước đã áp đặt các điều kiện khắc nghiệt đối với Ukraine.
Trong khi đề xuất ban đầu đã được sửa đổi trong các cuộc đàm phán tiếp theo mà Hoa Kỳ tổ chức riêng với Ukraine và Nga, Tổng thống Zelenskiy nói với Bloomberg rằng “các vấn đề nhạy cảm”, chẳng hạn như bảo đảm an ninh và tình trạng của các khu vực miền đông Ukraine, vẫn cần được thống nhất.
“Có những quan điểm khác nhau giữa Hoa Kỳ, Nga và Ukraine — và chúng tôi không có quan điểm thống nhất về Donbass”, Tổng thống Zelenskiy nói với Bloomberg trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại. Tổng thống cho biết ông muốn đạt được các thỏa thuận riêng về bảo đảm an ninh với các đối tác phương Tây, cụ thể là Washington.
Trong các cuộc đàm phán tại Phố Downing, Starmer nhận xét rằng các cuộc đàm phán đang ở “giai đoạn quan trọng của nỗ lực thúc đẩy hòa bình”.
“Những điều rất quan trọng hiện nay là... sự thống nhất giữa Âu Châu, Ukraine và Hoa Kỳ”, Tổng thống Zelenskiy lưu ý.
Ngược lại, Merz cho biết ông “hoài nghi về một số chi tiết trong các tài liệu đến từ Hoa Kỳ”, đồng thời nói thêm rằng “đây có thể là thời điểm quyết định đối với tất cả chúng ta... vận mệnh của đất nước này (Ukraine) chính là vận mệnh của Âu Châu”.
Tuần trước, Thư ký Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia Rustem Umerov đã đến thăm Hoa Kỳ để tiếp tục thảo luận về kế hoạch hòa bình với phía Mỹ.
Các đặc phái viên của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, Steve Witkoff và Jared Kushner, cũng đã gặp Putin tại Mạc Tư Khoa vào ngày 2 tháng 12, mặc dù cuộc gặp không tạo ra đột phá.
Nga đã nhiều lần từ chối thỏa hiệp về các yêu cầu chính của mình, bao gồm lệnh cấm Ukraine gia nhập NATO và yêu cầu Ukraine rút quân hoàn toàn khỏi Tỉnh Donetsk đang bị tạm chiếm một phần ở phía đông — những điều kiện mà Kyiv bác bỏ.
Tổng thống Zelenskiy cho biết Umerov và Tổng tham mưu trưởng Andrii Hnatov đang tới Âu Châu để báo cáo với ông về kết quả của các cuộc đàm phán mới nhất.
“Tôi mong đợi thông tin chi tiết từ họ về mọi thứ đã được nói với các phái viên Mỹ tại Mạc Tư Khoa, và về những sắc thái mà người Mỹ sẵn sàng thay đổi trong các cuộc đàm phán với chúng tôi và với người Nga”, Tổng thống Zelenskiy cho biết trên mạng xã hội của mình vào ngày 7 tháng 12.
Keith Kellogg, đặc phái viên của Tổng thống Trump về Ukraine, tuyên bố một thỏa thuận hòa bình dường như sắp hoàn tất, nêu rõ tình trạng của các khu vực phía đông và nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia bị Nga tạm chiếm là những vấn đề còn tồn đọng cuối cùng.
Tuy nhiên, Tổng thống Trump ngụ ý rằng Tổng thống Zelenskiy đang cản trở nỗ lực hòa bình, tuyên bố rằng tổng thống Ukraine “vẫn chưa đọc” đề xuất hòa bình.
“Nga đồng ý với điều đó. Bạn biết đấy, Nga thà có cả đất nước còn hơn”, Tổng thống Trump phát biểu với các phóng viên tại Trung tâm Kennedy ở Washington, D.C., vào ngày 7 tháng 12.
Riêng Tổng thống Zelenskiy cho biết Umerov và Hnatov sẽ cung cấp một báo cáo toàn diện về các cuộc đàm phán hòa bình khi họ trở về Âu Châu, vì “một số vấn đề chỉ có thể được thảo luận trực tiếp”.
Phát biểu với các nhà báo sau đó vào ngày 8 tháng 12, Tổng thống Zelenskiy nhắc lại rằng Ukraine không có quyền, “theo Hiến pháp của mình, hoặc luật pháp quốc tế và đạo đức”, từ bỏ lãnh thổ của mình, mặc dù Hoa Kỳ đang tìm cách thỏa hiệp giữa Kyiv và Mạc Tư Khoa.
Tổng thống cũng cho biết Tổng thống Trump có “tầm nhìn riêng” về giải quyết chiến tranh, khác với quan điểm của Ukraine. Ông lưu ý rằng kế hoạch hòa bình ban đầu gồm 28 điểm đã được rút gọn xuống còn 20 điểm, với những điểm “công khai chống Ukraine” đã bị loại bỏ.
Ông lưu ý rằng Ukraine và các đối tác Âu Châu dự kiến sẽ hoàn thiện đề xuất hòa bình của họ vào ngày 9 tháng 12 và chuyển tới Hoa Kỳ.
Sau chuyến đi tới Luân Đôn, Tổng thống Zelenskiy dự kiến sẽ tới Brussels vào cuối ngày 8 tháng 12 để gặp Tổng thư ký NATO Mark Rutte và Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen.
Theo tổng thống Ukraine, các cuộc đàm phán với các đối tác Âu Châu cũng sẽ liên quan đến hỗ trợ phòng không và hỗ trợ tài chính dài hạn, khi đất nước bị chiến tranh tàn phá này chuẩn bị cho một mùa đông đầy thách thức.
Nga đã tăng cường các cuộc tấn công vào lưới điện Ukraine trong những tháng gần đây, khiến cả nước phải ngừng hoạt động khẩn cấp khi nhiệt độ giảm xuống.
Kyiv cũng phải đối mặt với khoản thâm hụt ngân sách khổng lồ vào năm tới, mà Liên Hiệp Âu Châu đang tìm cách thu hẹp thông qua “khoản vay bồi thường”, trị giá gần 200 tỷ đô la và được bảo đảm bằng tài sản bị đóng băng của Nga.
Bỉ, nơi nắm giữ phần lớn tài sản, đã kiên quyết phản đối kế hoạch này. Merz và von der Leyen cho biết họ đã có các cuộc đàm phán “mang tính xây dựng” về vấn đề này với Thủ tướng Bỉ Bart De Wever vào ngày 5 tháng 12, mặc dù vẫn chưa rõ liệu họ có thể thay đổi được lập trường của Bỉ hay không.
[Kyiv Independent: Ukraine has no right to renounce territory — Zelensky comments on US-led peace efforts after talks with European leaders]
8. Phái đoàn của Tổng thống Trump gặp gỡ các quan chức Ukraine trong ngày thứ ba khi Putin tuyên bố sẽ chiếm Donbas “bằng vũ lực”
Các phái viên của Ông Donald Trump và các quan chức Ukraine đã tổ chức ngày đàm phán thứ ba tại Florida vào ngày 6 tháng 12, viện dẫn “tiến triển thực sự” về khuôn khổ an ninh hậu chiến ngay cả khi Putin tái khẳng định tối hậu thư của mình là chiếm khu vực Donbas phía đông Ukraine bằng vũ lực.
Sự tương phản rõ rệt giữa sự lạc quan ngoại giao ở Hallandale Beach và lập trường tối đa của Mạc Tư Khoa cho thấy sự bế tắc cơ bản đe dọa bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào do Hoa Kỳ làm trung gian: Trong khi Washington nói về động lực đột phá, Điện Cẩm Linh không có dấu hiệu nào sẽ thỏa hiệp về các yêu cầu lãnh thổ của mình.
Đặc phái viên Hoa Kỳ Steve Witkoff và con rể của Tổng thống Trump, Jared Kushner, đã ra tuyên bố chung với nhà đàm phán chính của Ukraine, Rustem Umerov vào ngày 5 tháng 12, khẳng định rằng “tiến triển thực sự” phụ thuộc vào việc Nga thể hiện “cam kết nghiêm chỉnh đối với hòa bình lâu dài, bao gồm các bước hướng tới giảm leo thang và chấm dứt giết chóc”.
Các cuộc đàm phán, được tổ chức tại khu nghỉ dưỡng golf Shell Bay Club ở Witkoff, tập trung vào các bảo đảm an ninh cho Ukraine thời hậu chiến, tài trợ tái thiết và các sáng kiến kinh tế chung giữa Mỹ và Ukraine. Cả hai bên đã đồng ý tiếp tục thảo luận vào ngày 6 tháng 12 sau những cuộc đối thoại được các quan chức mô tả là mang tính xây dựng.
Tuy nhiên, chỉ vài giờ sau cuộc họp ở Florida, Putin đã đưa ra một thông điệp hoàn toàn khác trên kênh truyền hình India Today, tuyên bố rằng Nga sẽ chiếm các vùng lãnh thổ Donbas “bằng vũ lực, hoặc quân đội Ukraine sẽ rời khỏi các vùng lãnh thổ này”. Tổng thống Nga đã lợi dụng nền tảng truyền thông Ấn Độ của mình để lặp lại những luận cứ lịch sử đã bị bác bỏ, khẳng định rằng “Kyiv là mẹ của tất cả các thành phố Nga” khi ông mô tả cuộc xâm lược của Nga là cần thiết.
Cố vấn đối ngoại Điện Cẩm Linh, Yuri Ushakov, phát biểu với truyền thông nhà nước Nga rằng “nếu bất kỳ kế hoạch nào dẫn đến một giải pháp được đưa ra trên giấy tờ, thì chính ngòi bút của ông Kushner sẽ là người dẫn đường”. Những bình luận tâng bốc này được đưa ra sau khi Putin công khai bác bỏ một số nội dung trong đề xuất hòa bình của Tổng thống Trump sau cuộc hội đàm kéo dài năm giờ với các đặc phái viên Hoa Kỳ tại Điện Cẩm Linh vào ngày 2 tháng 12.
Putin bác bỏ một số phần trong kế hoạch hòa bình sửa đổi của Hoa Kỳ, tuyên bố rằng người Mỹ “chỉ chia 28 thành bốn, đề xuất thảo luận bốn gói này với chúng tôi” và gọi các cuộc đàm phán là “công việc phức tạp”, theo Euromaidan Press đưa tin. Tổng thống Trump mô tả các cuộc thảo luận tại Mạc Tư Khoa là “khá tốt” nhưng thừa nhận rằng con đường dẫn đến hòa bình vẫn còn chưa chắc chắn, nhấn mạnh rằng sự hợp tác là cần thiết từ cả hai phía, theo Bloomberg.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cáo buộc Putin bịa ra “những cái cớ để kéo dài chiến tranh và gây áp lực lên Ukraine”, lưu ý rằng phái đoàn của ông muốn tìm hiểu những gì đã diễn ra trong các cuộc họp tại Điện Cẩm Linh, theo trang web chính thức của tổng thống. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, phát biểu sau cuộc hội đàm với nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình, nhấn mạnh rằng “sự thống nhất giữa Mỹ và Âu Châu về vấn đề Ukraine là điều cần thiết” và nhấn mạnh Ukraine cần được bảo đảm trước các hành động xâm lược của Nga trong tương lai, theo AP News đưa tin.
Khi các cuộc đàm phán tiếp tục, mâu thuẫn cơ bản vẫn chưa được giải quyết: Nhóm của Tổng thống Trump tuyên bố động lực hướng tới hòa bình trong khi Putin công khai cam kết chiếm lãnh thổ Ukraine bằng vũ lực, bộc lộ sự khác biệt giữa lời lẽ ngoại giao và thực tế chiến trường.
[Europe Maidan: Trump envoys meet Ukraine officials for third day as Putin vows to seize Donbas “by force”]
9. Chiến lược mới của Tổng thống Trump đánh dấu sự tan rã của liên minh phương Tây
Viện Nghiên Cứu Chiến Tranh Hoa Kỳ, gọi tắt là ISW, vừa có bài nhận định sau về chiến lược an ninh mới của Tổng thống Trump.
“Chính sách của Hoa Kỳ phải là hỗ trợ những người dân tự do đang chống lại nỗ lực khuất phục của các nhóm thiểu số có vũ trang hoặc áp lực từ bên ngoài”. Học thuyết Truman, khi đường lối này được biết đến, coi việc bảo vệ nền dân chủ ở nước ngoài là lợi ích sống còn đối với Hoa Kỳ — nhưng đó không phải là quan điểm được Tổng thống Trump và những người ủng hộ ông chia sẻ.
Nếu có ai còn nghi ngờ về điều này — hoặc còn nuôi hy vọng rằng Phó Tổng thống JD Vance đã phát biểu không đúng lúc khi ông đưa ra lời chỉ trích gay gắt nhắm vào Âu Châu tại Hội nghị An ninh Munich hồi đầu năm nay — thì Chiến lược An ninh Quốc gia, gọi tắt là NSS mới của Washington sẽ giải quyết vấn đề này.
Mọi tổng thống Mỹ đều công bố một chiến lược như vậy ngay từ đầu nhiệm kỳ để phác thảo tư duy và ưu tiên chính sách đối ngoại của mình, từ đó định hình cách phân bổ ngân sách của Ngũ Giác Đài. Và với tất cả 33 trang của NSS này, các nhà độc tài trên thế giới có rất nhiều điều để ăn mừng, trong khi những người theo đảng Dân chủ có rất nhiều điều để lo lắng - đặc biệt là ở Âu Châu.
Làm rõ hơn ý nghĩa của chính quyền Tổng thống Trump khi nói đến “Nước Mỹ trên hết”, chiến lược an ninh mới thể hiện sự đoạn tuyệt rõ rệt với Truman và trật tự hậu 1945 do các đời tổng thống Mỹ kế tiếp định hình. Chiến lược này hướng đến việc giành lợi thế theo chủ nghĩa trọng thương, với nguyên tắc chỉ đạo là sức mạnh là đúng.
Tiến về phía trước, chính sách đối ngoại của Tổng thống Trump sẽ không “dựa trên ý thức hệ chính trị truyền thống” mà được hướng dẫn bởi “những gì hiệu quả với nước Mỹ”. Và rõ ràng, những gì hiệu quả với nước Mỹ là dễ dãi với những nhà độc tài, dù là thần quyền hay thế tục, và quay lưng lại với các đồng minh truyền thống trong một sự phản bội gia đình đáng kinh ngạc.
Tất nhiên, thái độ thù địch mà NSS này thể hiện đối với Âu Châu không phải là điều đáng ngạc nhiên - các trợ lý hàng đầu của Tổng thống Trump hầu như không che giấu sự khinh thường của họ đối với Liên Hiệp Âu Châu, trong khi tổng thống đã nói rằng ông tin rằng khối này được thành lập để “làm hại” Hoa Kỳ. Nhưng điều đó không làm giảm bớt sự cay đắng.
Cuối tuần qua, Cao ủy Chính sách Đối ngoại Liên Hiệp Âu Châu Kaja Kallas đã cố gắng tỏ ra can đảm bất chấp những lời lẽ gay gắt mà Hội đồng An ninh Quốc gia dành cho các đồng minh Âu Châu, khi phát biểu với các nhà lãnh đạo quốc tế tại Diễn đàn Doha: “Chúng ta không phải lúc nào cũng có cùng quan điểm về các vấn đề khác nhau. Nhưng nguyên tắc chung vẫn còn đó: Chúng ta là những đồng minh lớn nhất, và chúng ta nên đoàn kết với nhau.”
Nhưng những chuyên gia Âu Châu lão luyện khác thừa nhận rằng NSS này đánh dấu một bước ngoặt đáng kể so với những gì đã diễn ra trước đây. “Khu vực duy nhất trên thế giới mà chiến lược an ninh mới này dường như lại là Âu Châu. Thật kỳ lạ”, cựu Thủ tướng Thụy Điển và đồng chủ tịch Hội đồng Quan hệ Đối ngoại Âu Châu Carl Bildt nhận định.
Ông ấy nói đúng. Như Bildt đã lưu ý, NSS không hề đề cập, chứ đừng nói đến việc chỉ trích, hành vi độc đoán của “trục chuyên chế” — Trung Quốc, Nga, Iran và Bắc Hàn. Nó cũng bác bỏ các đường lối can thiệp vào các chế độ chuyên chế hoặc xúi giục họ áp dụng “những thay đổi dân chủ hoặc xã hội khác biệt lớn so với truyền thống và lịch sử của họ”.
Ví dụ, NSS năm 2017 đã định hình Trung Quốc như một đối thủ toàn cầu mang tính hệ thống với những thuật ngữ rất thù địch. “Một cuộc cạnh tranh địa chính trị giữa những tầm nhìn tự do và áp bức về trật tự thế giới đang diễn ra ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương”, tài liệu đó nhận định. Tuy nhiên, phiên bản mới nhất lại không có những ngôn từ như vậy giữa những dấu hiệu rõ ràng cho thấy Tổng thống Trump muốn giảm căng thẳng; mục tiêu tối quan trọng mới là bảo đảm một “mối quan hệ kinh tế cùng có lợi”.
Mọi chuyện sẽ ổn thỏa miễn là Trung Quốc tránh xa Tây Bán Cầu, vốn là lãnh địa của Hoa Kỳ — mặc dù họ cũng phải từ bỏ mọi ý định xâm lược Đài Loan. “Ngăn chặn xung đột liên quan đến Đài Loan, lý tưởng nhất là bằng cách duy trì thế áp đảo về quân sự, là ưu tiên hàng đầu”, NSS viết.
Tương tự, điều khiến Mạc Tư Khoa rõ ràng hài lòng là văn kiện này thậm chí còn không coi Nga là đối thủ - hoàn toàn trái ngược với chiến lược năm 2017, vốn mô tả Nga là đối thủ địa chính trị hàng đầu. Không có gì ngạc nhiên khi phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov hoan nghênh NSS là một “bước đi tích cực” và “phần lớn phù hợp” với tầm nhìn của Nga. “Nhìn chung, những thông điệp này chắc chắn trái ngược với đường lối của các chính quyền trước”, ông nói.
Trong khi Bắc Kinh và Mạc Tư Khoa tỏ ra hài lòng với NSS, văn bản này lại dành những lời lẽ gay gắt và chỉ trích mạnh mẽ nhất cho các đồng minh truyền thống của Mỹ ở Âu Châu.
“Theo NSS, vấn đề cốt lõi của lục địa Âu Châu là sự lãng quên các giá trị ‘phương Tây’ (được hiểu là các giá trị bảo thủ dân tộc chủ nghĩa) và ‘mất bản sắc dân tộc’ do nhập cư và ‘tỷ lệ sinh giảm mạnh’”, Liana Fix thuộc Hội đồng Quan hệ Đối ngoại nhận định. “Kết quả được tường trình sự trì trệ kinh tế, sự yếu kém về quân sự và sự xóa sổ nền văn minh.”
Chiến lược mới cũng chỉ trích gay gắt các đồng minh Âu Châu của Mỹ vì những hành vi bị cáo buộc là “phản dân chủ”, cáo buộc họ kiểm duyệt và đàn áp phe đối lập chính trị, tương tự như lời chỉ trích của Vance về Munich. Đáng ngại thay, NSS lại đề cập đến việc nuôi dưỡng sự phản kháng trong nội bộ các quốc gia Âu Châu bằng cách ủng hộ các đảng phái “yêu nước” - một mối đe dọa từng gây ra nhiều hoang mang khi Vance đưa ra, nhưng giờ đây đã được coi là chính sách chính thức của chính quyền.
Việc thay đổi chế độ ở Âu Châu nhưng không phải ở các chế độ độc tài đang gây ra sự lo ngại lớn. Vậy Âu Châu sẽ phản ứng thế nào?
Tôn vinh Tổng thống Trump như “cha đẻ” vậy, giống như Tổng thư ký NATO Mark Rutte đã làm hồi tháng 6? Giả vờ như chính quyền Mỹ không nghiêm chỉnh, rồi loay hoay giải quyết mà bỏ qua những thiếu sót? Chấp nhận trừng phạt và giữ thái độ bình tĩnh như họ đã làm với việc tăng thuế quan? Hay cứng rắn hơn, và nghiêm chỉnh hơn về quyền tự chủ chiến lược?
Âu Châu một lần nữa bị đặt vào thế khó, buộc phải đưa ra những lựa chọn cơ bản — và nhanh chóng. Nhưng làm bất cứ điều gì một cách nhanh chóng không phải là thế mạnh của Âu Châu. Phải thừa nhận rằng, đó không phải là nhiệm vụ dễ dàng đối với một khối đưa ra quyết định dựa trên sự đồng thuận trong một quy trình được thiết kế chậm chạp đến mức đau đớn. Con đường này cũng sẽ không dễ dàng ở cấp độ quốc gia, khi cả 27 quốc gia đều đang phải đối mặt với những thách thức kinh tế nghiêm trọng và những chia rẽ chính trị sâu sắc mà Washington đang tìm cách khơi dậy. Với sự hỗ trợ của những người đồng chí hướng về tư tưởng của Tổng thống Trump như Viktor Orbán của Hung Gia Lợi và Robert Fico của Slovakia, tình trạng bế tắc sẽ chỉ càng trầm trọng hơn trong những tháng tới.
Tổng thống Trump phiên bản 2.0 rõ ràng là một bước thay đổi đáng ngạc nhiên so với nhiệm kỳ đầu của tổng thống — tự tin hơn, đắc thắng hơn và theo chủ nghĩa duy thương mại không khoan nhượng; quyết tâm hơn trong việc phớt lờ các rào cản; và mang tính cách mạng hơn trong cách thực hiện chương trình nghị sự “Nước Mỹ trên hết”. NSS chỉ làm rõ điều này, và những tiếng la ó phản đối từ các nhà phê bình sẽ chỉ càng làm cho chính quyền coi biểu tình là bằng chứng cho thấy họ đang đi đúng hướng.
Các nhà lãnh đạo Âu Châu đã nhận được rất nhiều cảnh báo, nhưng ngoài những cái lắc đầu ngán ngẩm, những lời than vãn và những suy nghĩ viển vông, họ vẫn không thể thống nhất được một kế hoạch. Tuy nhiên, cố gắng vượt qua khó khăn lần này sẽ không hiệu quả — và những nỗ lực áp đặt một thỏa thuận “hòa bình” cực kỳ bất lợi cho Ukraine cuối cùng có thể châm ngòi cho sự tan rã của liên minh phương Tây.
Chắc chắn là khối này có rất nhiều lựa chọn. Dù nhượng bộ hay phản kháng, Âu Châu đều sẽ phải trả giá, bằng cách này hay cách khác.
[Politico: Trump’s new strategy marks the unraveling of the Western alliance]
10. Liên Hiệp Âu Châu phê duyệt chương trình quốc phòng mới, mở đường cho sự hội nhập công nghiệp của Ukraine
Hội đồng Liên Hiệp Âu Châu vào ngày 8 tháng 12 đã thông qua Chương trình Công nghiệp Quốc phòng Âu Châu, gọi tắt là EDIP, một sáng kiến mới bao gồm 300 triệu euro (350 triệu đô la) cho ngành công nghiệp quốc phòng Ukraine.
Việc phê duyệt đánh dấu bước lập pháp cuối cùng và mở đường cho việc điều động chương trình được thiết kế nhằm tăng cường khả năng sẵn sàng phòng thủ của Liên Hiệp Âu Châu và thúc đẩy sự hội nhập của ngành quốc phòng Ukraine vào khuôn khổ công nghiệp đang mở rộng của khối.
Sáng kiến này ra đời khi Âu Châu tìm cách xây dựng lại năng lực sản xuất quốc phòng sau gần bốn năm hỗ trợ nỗ lực chiến tranh của Ukraine.
EDIP phân bổ 1,5 tỷ euro (1,7 tỷ đô la) tiền tài trợ trong giai đoạn 2025-2027 để củng cố cơ sở công nghiệp công nghệ quốc phòng Âu Châu bằng cách tăng sản lượng và cho phép mua sắm chung nhanh hơn.
Trong gói này, số tiền 300 triệu euro sẽ tài trợ cho một Công cụ hỗ trợ chuyên dụng của Ukraine, tập trung vào việc hiện đại hóa ngành công nghiệp quốc phòng của Ukraine và tích hợp ngành này vào mạng lưới sản xuất quốc phòng rộng lớn hơn của Liên Hiệp Âu Châu.
[Kyiv Independent: EU approves new defense program, opens path for Ukraine's industry integration]