Lá thư Canada: XIN MỪNG ÁNH SÁNG
Canada đã vào đông. Toronto rước ông già Santa Claus vào thành phố ngay từ cuối tháng 11. Đây là một lễ hội truyền thống đã có hơn 100 năm lịch sử, đoàn rước dài hơn 3 cây số, là ngày vui cho cả gia đình. Một nét rất đặc biệt mà năm nay tôi mới để ý là không chỉ ông già Noel mới đội mũ đỏ, mà cả gia đình có thể đội. Cái mũ đỏ viền trắng này ai đội cũng được và cũng đẹp hết, các cụ cứ để ý mà coi, cụ già nào đội cũng đẹp và cụ con nít nào đội cũng đẹp hết, lạ vậy đó.
Cụ Santa Claus vào thành phố một cái là các cửa hiệu bùng lên quảng cáo việc bán hàng Giáng Sinh hạ giá, chữ Xmas xuất hiện khắp nơi. Cụ bà B.95 hỏi anh John: Lão biết chữ này chỉ lễ Giáng Sinh, nhưng nghĩa gốc của nó là gì ? Anh John này lây cái máu tếu của bọn tôi nên vừa cười vừa nói: Đó là chữ viết tắt của câu tiếng Việt, XMAS = Xin Mừng Ánh Sáng. Cách đây hơn 2.000 năm, thế gian sống trong tối tăm lầm lạc, Chúa Cứu Thế giáng trần đem ánh sáng chân lý đến cho mọi người, ai cũng mừng vì có ánh sáng.
Giữa lúc mọi người đang nô nức đi chợ Giáng Sinh thì có tin cụ già Fidel Castro chết... Báo chí tràn ngập các tin về ông già râu xồm này. Ngày xưa thập niên 1960 trong lúc Cuba và Mỹ vô cùng căng thẳng thì thủ tướng Canada lúc đó là Pierre Trudeau đã đi xuống Cuba nhiều lần để hoà giải. Castro hằng nhớ ơn này nên khi Cụ Trudeau nằm xuống năm 2000, Castro đã đến Canada viếng xác và đã tham dự việc khiêng xác. Hiện nay thủ tướng Canada là ông Trudeau con. Vừa nghe tin Castro nằm xuống ông con này đã lên tiếng ca ngợi. Dư luận bất bình về việc này vì đa số dân Canada không ưa Castro. Báo chí vẫn lên án Castro là một nhà độc tài vô nhân đạo. Castro đánh đổ vua độc tài Batista, lên cầm quyền gần nửa thế kỷ Castro còn độc tài hơn Batista nhiều lần, và làm cho đất nưóc Cuba nghèo nàn và chậm tiến hơn trước. Việc cai trị đất nước của Castro cũng giống y như việc cai trị VN của đảng CSVN hiện nay. Vì cả hai giống nhau nên họ rất thân với nhau. Castro vừa nằm xuống thì CSVN ra lệnh làm lễ quốc tang cho Castro và cử phái đoàn chóp bu sang viếng xác. Ngay ở trong nước đã có nhiều bất bình. Ông thủ tướng Justin Trudeau bị dư luận phản đối nên không đi Cuba dự tang lễ mà để ông Toàn quyền David Johnston đi thay.
Anh John kể chuyện: cái ông Castro này được nhiều người khen là có tài hùng biện đấy nha, hay nói dai và nói dài. Sử còn ghi là ông râu xồm đã nóí ở diễn đàn Liên Hiệp Quốc năm 1960 một bài dài chửi Mỹ 4 giờ rưỡi, và tại diễn đàn Havana năm 1998 dài 7 giờ rưỡi !
Cụ bà B.95 lên tiếng xin thôi chuyện về ông già Castro rậm râu này vì nhức đầu qúa. Ông ODP giơ tay nói: Trước khi chấm dứt thì xin cho tôi nói câu chót về một nét đặc biệt của ông già 90 tuổi này: Trên thế giới hiện nay thì chỉ có ông Castro là người ngồi ngai vua lâu nhất, gần 50 năm, và trực diện với 10 đời tổng thống Hoa Kỳ. Ông có số sống thọ. Ông đã thoát chết qua hơn 600 cuộc mưu sát. Điều đặc biệt khác là ông để râu xồm, còn các lãnh tụ khác trên thế giới thì cằm đều nhẵn thin, không ai để râu cả! Chính vì thế mà vừa đây có tờ báo kể một chuyện tiếu lâm về ông già này. Rằng xưa nay Hoa Kỳ và Cuba vẫn coi nhau là thù địch. Có một ông lão sinh đẻ ở Mỹ nhưng cha mẹ là di dân Cuba. Ông lão này thuộc phe cực tả mê chính sách CS ở Cuba của Castro. Ông lão này sống trong nhà dưỡng lão và sắp chết. Bà y tá già mới hỏi ông là trước khi nhắm mắt ông còn ước muốn gì nữa không. Ông lão bèn thú thật là ông hằng nhớ đất nước Cuba và hiện nay chỉ ao ước được hôn quốc kỳ Cuba lần chót. Bà y tá già nhin trước sau không thấy ai bèn nói: Tôi đây cũng là dân Cuba và hằng yêu nước Cuba như ông nên tôi đã xâm lá cờ Cuba vào da bụng để hằng ngày khi tắm tôi được chiêm ngưỡng. Vậy ông có muốn nhìn lá cờ Cuba ở bụng tôi không? Ông lão mắt sáng lên liền gật đầu ngay. Nhìn thấy quốc kỳ Cuba xong, ông lão còn xin cho ông được hôn quốc kỳ. Bà y tá cũng chiều bèn tiến lên cho ông hôn quốc kỳ. Ông lão hôn xong, bà y tá hỏi tiếp: Ông đã thỏa mãn chưa? Ông già mắt lại sáng lên và xin một ân hệ cuối cùng nữa: Xưa nay tôi vẫn mê Cụ Castro, vậy xin bà tiến lại đây cho tôi hôn cụ một cái. Được hôn quốc kỳ và cụ Castro xong là tôi mãn nguyện hoàn toàn và sẵn sàng ra đi !
Dân làng nghe xong chuyện này thì cười rũ rượi. Ông ODP xin hết chuyện Castro.
Sau tin Castro, báo chí lại tiếp tục trở về đề tài Cụ Donald Trump bên Mỹ. Từ ngày cụ thắng cử, báo chí càng có nhiều chuyện nói về cụ. Rằng trong cuộc bầu cử vừa qua báo chí ghi rõ 2 cái ‘hố’ về việc đoán sai. Cái thứ nhất là tuần báo nổi tiếng quốc tế Newsweek số đề ngày 10 November 2016 đã đăng tin Bà Hillary Clinton thắng và đã in hình nữ tổng thống Clinton rất lớn trên bià báo cùng những lời chúc mừng, báo chuẩn bị phát hành thì ngựa về ngược, bà Clinton thất cử ! Toà báo vội thu hồi ngay 125.000 ấn bản ! Uy tín của Newsweek xuống dốc to về việc này. Cái hố thứ hai là lời của một ông VN ở California tự xưng là nhà đại tiên tri xưa nay chưa hề nói sai bao giờ, đó là ông Trần Dần. Ông đã đăng trên nhật báo Viễn Đông số ra ngày 9 November 2016 lời chúc mừng tân nữ tổng thống Hillary Clinton. Báo đã phát hành và ai cũng thấy ông tiên tri bị hố nặng !
Chị Ba Biên Hoà lên tiếng: Hãy khoan lên án. Ta phải đợi kết quả cuộc tái kiểm phiếu hiện đang tiến hành do Đảng Xanh tổ chức, biết đâu bà Clinton sẽ thắng. Anh John thấy vợ vẫn còn muốn bà Clinton thắng nên gạt đi bằng cách kể chuyện một lời tiên tri khác vừa được báo chí nói tới. Đó là lời của GS Allan Lichtman vừa công bố. Ông đã tiên tri trúng về 4 vị tổng thống Mỹ vừa qua. Ông nói Trump sẽ lên ngôi nhưng sẽ bị quốc hội truất phế về tội xâm phạm tình dục của 12 nữ nạn nhân. Năm xưa Vua Bill Clinton chỉ vì một em Monica mà xém mất ngôi, nay Vua Trump bị những 12 em Monica khác kiện thì thoát nạn sao nổi. Tiên tri Lichtman đã tiên tri Trump thắng cử và cũng tiên đoán Trump sẽ bị nạn...
Nhưng thôi, không nói chuyện Cụ Castro và Cụ Trump nữa, nhức đầu quá. Xin nói chuyện tiền. Chuyện đang xảy ra là đồng tiền Canada đầu mùa Giáng Sinh này xuống giá. Ngày xưa có lúc tiền Canada mang mệnh giá lớn hơn tiền Mỹ. Một đồng đô la Canada có lúc bằng 1.15 đô la Mỹ. Thế mà hiện nay mệnh giá chỉ còn 0.70 mỹ kim ! Việc này làm dân Canada bớt sang Mỹ du lịch và mua sắm. Các cụ bên Mỹ nhớ sang du lịch Canada nha, tiền Mỹ của các cụ có giá lắm đấy.
À, nhân nói tới việc từ Mỹ sang Canada tôi nhớ tới buổi chiếu phim VIETNAMERICA, phim cũng từ Mỹ đưa qua chiếu tại Toronto đầu tháng 12 này. Các cụ đã xem cuốn phim nổi tiếng này chưa ? Đây là công trình tim óc của Hội Bảo Tồn Lịch Sử Văn Hóa người Mỹ Gốc Việt (WAHF) thực hiện trong 10 năm với hơn 3 năm làm phim. Các thiện nguyện viên của Hội đã thực hiện hơn 700 cuộc phỏng vấn các thuyền nhân và bộ nhân tỵ nạn. Hội này do Chị Nancy Bùi, tức ký giả Triều Giang làm chủ tịch. Cuốn phim được quay ở 6 quốc gia có liên hệ tới tỵ nạn VN. Cuốn phim dài 1 giờ 30 phút, nói tới các thảm cảnh ở VN từ Hiệp Định Paris 1973, và các nhân chứng. Đây là một đoạn sử sống mà CSVN cố lờ đi. Các cụ nhớ kỹ nha, VC cố lờ đi nhiều biến cố lịch sử hiện đại, như biến cố Tết Mậu Thân, như biến cố 30.4.1975, như biến cố 2 triệu người bỏ nước trốn chạy CS. Cuốn phim này là một cuốn sử sống động. Hy vọng rồi đây cuốn phim sẽ xuất hiện dưới dạng DVD để phổ biến rộng rãi tới mọi ngươì, hải ngoại cũng như trong nước. Con cháu chúng ta xem phim này xong sẽ hiểu tại sao cha ông đã liều mạng vượt núi vượt biển ra đi, và biết CSVN gian dối và gian ác đến cỡ nào
Cuốn phim trên đây đã ra mắt bà con ở Toronto ngày Chúa Nhật 4.12.2016 vừa qua. Trong số các quan khách danh dự có Cựu Thủ Tướng Bob Ray, có cựu bộ trưởng Di Trú, có GS Howard Adelman của Tổ Chức Operation Lifeline cứu trợ thuyền nhân VN, và nhiều yếu nhân trong cộng đồng. Buổi ra mắt đã thành công rực rỡ, đây là công của Ông Đỗ Kỳ Anh - Voice, của Ông Nguyễn Đạt - Thời Báo Media, của Cô Celine Thúy Ngô - VieTV, của Ông James Nguyễn và Cô Thanh Tâm... Xin bái phục các vị có đại tâm này.
Cả làng An Lạc của chúng tôi đã đi xem cuốn phim trên, và trong bữa ăn ngay sau đó làng tôi đã nói bao nhiêu chuyện. Có một điều khá lạ lùng đang xảy ra trong cái bếp làng tôi là việc nấu nướng thường là trách nhiệm của phe các bà. Lâu nay các bà bị ảnh hưởng sách báo nên đang quyết định rằng từ nay làng tôi không ăn thịt heo và thịt bò, tức là những thứ thịt đỏ, là những thứ nuôi bệnh ung thư và cao máu. Làng sẽ chỉ ăn thịt gà và cá, loại thịt trắng, là những thực phẩm an toàn. Phe liền ông chúng tôi chưa dám nói gì. Anh John vừa cười vừa bảo: chúng ta sắp bước qua năm mới là năm gà, nên tập ăn gà là vừa, bà con ơi.
Trong bữa ăn Cụ B.95 lại bắt anh John kể chuyện vui khi học tiếng Việt. Anh bảo cái khó nhất trong tiếng Việt không phải là dấu huyền dấu sắc mà là cách xưng hô. Tiếng Anh tiếng Pháp thì việc này dễ ợt, ai cũng là You là Vous cả, còn trong tiếng Việt thì ôi thôi khó ngàn trùng. Vì cái gốc trăm trứng của tổ tiên, ai cũng là đồng bào, là anh em với nhau hết, và từ đó ai cũng có họ với nhau hết. Nhưng ai là vai trên ai là vai dưới đây ? Không thể gọi một người già bậc ông bà là Anh và xưng Tôi được, không thể kêu một đứa trẻ lên ba tuổi là Anh là Chị được. Vì nó khó như vậy nên tôi thường thấy nhiều người rất khôn ngoan, khi gặp một người lạ thì hỏi ngay: Xin cho tôi biết tôi phải xưng hô thế nào cho đúng phép... Câu hỏi này quả là đúng nhất và hay nhất.
Cái khó và cái hay thứ hai trong tiếng Việt là các câu đối. Ôi các câu đối, trong tiếng Việt sao mà nó nhiều và hay đến thế ! Hôm qua xem lại sách báo cũ, tôi gặp câu này mà hình như chưa thấy ai đối lại được. Nó liên hệ tới thập niện sau 1975, miền Nam có vụ chống Tàu, đuổi người Tàu về nước, do vậy có tờ báo đã ra câu thách đối như sau: ‘ Tàu của người Tàu đến Vũng Tàu chở người Tàu về Tàu ‘
Cụ độc giả nào đối được xin cho tôi biết ngay nha.
Trước đây tôi có câu thách đối này: Gái Củ Chi chỉ cu hỏi củ chi ? Có độc giả quý danh là BS Phong gửi câu đối lại là: Trai Hóc Môn vừa hôn vừa móc và Gái Gò Công vừa gồng vừa co. Tôi đã không trả lời vì 2 câu này ý thì được nhưng lại sai luật bằng trắc, vì Hóc Môn và Gò Công đều vần bằng không thể đối với Củ Chi cũng vần bằng !
Mỗi lần nói tới các câu đối, tôi lại nhớ tới tài của ngài Nguyễn Xuyên ở bên Bỉ. Những ai ở Bruxelles thì chắc phải biết đến vị tên tuổi này. Nguyễn Xuyên là một linh mục đã trọng tuổi, là cha chính xứ một họ đạo VN ở thủ đô Bruxelles. Ngài cũng là một trưởng của ngành Hướng Đạo VN, một nhà văn đầy chữ nghĩa. Tôi gặp ngài trong kỳ đại hội ngành Hướng Đạo VN Hải Ngoại tại Toronto đầu thập niên 1980, và vẫn còn giữ được liên lạc. Ngài thấy tôi thích các câu đối nên đã gửi cho tôi trước sau 3 cặp này:
1. Ra: Thày Sinh Vật vật cô Sinh Vật, vật đúng chỗ sinh mà sinh đúng chỗ vật
Đối: Anh Tiểu Thương thương chị Tiểu Thương, thương đúng chỗ tiểu mà tiểu đúng chỗ thương
2. Ra: Anh Cà Phê cà chị Cà Phê, cà đúng chỗ phê mà phê đúng chỗ cà
Đối: Con bọ cạp cạp con con bọ cạp, cạp đúng chỗ bò mà bò đúng chỗ cạp.
3 Ra: Ngài là Là, là cũng là là, là cũng là là, là nào là là ?
Đối: Ngài là Đá, đá cũng là đá, đá cũng là đá, đá nào là đá ?
Câu thứ 3 này là lối chơi chữ, xin hiểu chữ Là và chữ Đá có nghĩa như sau:
LÀ: tên riêng /first name, là = to be, là = ủi quần áo / to iron
ĐÁ: tên riêng / first name, đá=cục đá / rock, đá=tấn công bằng chân/ to kick
Các cụ đã thấy các loại câu thách-đối và câu đối-lại hay chưa?
Nhưng thôi, xin ngưng chuyện câu đối vì bắt các cụ phải suy nghĩ nhức cái đầu. Nhân trên đây có nói tới chữ đồng bào, mẹ Âu Cơ đẻ ra một bọc 100 trứng, Chị Ba Biên Hoà mới lên tiếng hỏi bồ chữ ODP tại sao người mà lại đẻ ra trứng. Ông bồ chữ cười hà hà rồi trả lời ngon ơ:
- A, đây là chuyện dài, tổ tiên ta rất có lý khi viết về việc này. Chồng bà
Âu Cơ là Lạc Long Quân. Lạc Long quân thuộc họ nhà rồng, Người với Rồng giao nhau nên mới đẻ ra trứng là thế, và trứng này mới nở ra người Việt nguyên thủy là thế. Mà rồng thì ở biển nên Lạc Long Quân mới dẫn 50 con xuống biển. Xưa nay các dịp lễ lạc ông cha ta đã múa rồng vì mình thuộc họ nhà rồng mà. Về sau, để cho sinh động cha ông ta đã thêm ông Thọ vào múa với rồng. Thọ chỉ việc mong ước cho mọi người sống thọ. Rồi trong miền Nam, ông Thọ biến ra ông Điạ, hở bụng và miệng cười lớn. Ông Địa là biểu tượng của hạnh phúc. Ngày tết mà có Rồng và ông Địa tới nhà thì nào có gì vui sướng hơn. Trong việc múa rồng, người ta chú ý đặc biệt tới bộ râu rồng. Râu vàng là râu vua, được coi là râu của vua Lưu Bị, râu đỏ là râu Quan Công, râu đen là râu Trương Phi.
Chị Ba biên Hòa lại xin hỏi bồ chữ ODP một câu nữa: Rằng Bác vừa nói tới Lưu Bị, Quan Công và Trương Phi, ba nhân vật này làm tôi nhớ tới bộ tiểu thuyết Tam Quốc Chí mà tôi đọc say mê từ bé. Xin hỏi Bác một câu hỏi rất cá nhân: bác có thích 3 nhân vật này không?
Ông ODP trả lời ngay: Xưa nay ai cũng mê Tam Quốc Chí chứ chẳng riêng gì Chị. Sự say mê này là do tài viết văn quá hấp dẫn của nhà văn lớn La Quán Trung, chứ thực ra trong sử Tàu có nói tới 3 nhân vật này nhưng ghi cuối đời họ chết một cách lãng xẹt, chả ra làm sao. Ong ODP vừa nói đến đây thì cả làng ồ lên một tiếng lớn: Ủa, vậy sao ? Xưa nay ai cũng coi 3 nhân vật này là thần thánh mà !
Ông ODP nhấp một ngụm trà rồi cưòi hà hà:
- Cuộc đời là thế đó các bạn ơi. Cuối đời, vua Lưu Bị vì nóng lòng phục thù cho em mà đã không nghe lời can của Khổng Minh và Triệu Vân nên đã bị tướng của Đông Ngô là Lục Tốn đánh bại. Ông Lưu Bị thua trận rồi buồn rầu chết trong tủi nhục. Ông Quan Công cũng vì hiếu thắng đã không nghe lời khuyên của Khổng Minh nên đã làm cho Kinh Châu thất thủ, và đã bị tướng của Đông Ngô là Lữ Mộng phục kích chém đầu tại trận. Còn Trương hi thì tính nóng như lửa đã đánh đập tướng sĩ nên đã bị chính tướng sĩ dưới quyền chém chết trong lúc đang ngủ và cắt đầu đem nộp cho tướng Đông Ngô là Tôn Quyền.
Ông ODP kết luận: cuộc đời của 3 nhân vật lớn này kết thúc bi đát quá
! Bài học ta có thể rút ra từ 3 cái chết này là ta chớ để tính nóng giận làm ta mất khôn.
Các cụ đã thấy ông bồ chữ của làng tôi thông thái chưa !
Cô Tôn Nữ giơ tay xin phép hỏi, lần này không phải hỏi bồ chữ ODP mà hỏi anh John: Lúc nãy vì nói tới màu bộ râu con rồng nên ta mới nói tới ba ông Lưu Bị, QuanCông và Trương Phi. Xin tạm quên 3 ông này. Tôi xin hỏi anh John là thế giới nói tiếng Anh có quý trọng con rồng như văn hóa VN không ?
Anh John suy nghĩ một chút, rồi như e ngaị rụt rè không dám nói. Chị Ba Biên Hoà phải dục chồng nói. Mãi rồi Anh John mới thưa thực rằng trong văn hoá tiếng Anh, nhất là người Anh, họ không coi trọng con rồng là thần linh đáng kính mà coi rất thường, coi con rồng thuộc loại ác quỷ. Trong tiếng lóng, câu nói ‘to chase the dragon’ có nghĩa là hút bạch phiến. Khi hút á phiện thì khói bay lên ngoằn nghèo như con rồng đang bay. Còn câu tiếng lóng này mới kỳ: ‘to drain the dragon’ nghĩa là tháo nước con rồng, nghĩa là đi đái. Tiếng con rồng /the dragon đây chỉ khẩu súng của liền ông. Xin các cụ chú ý nha, liền ông đi đái thì gọi là tháo nước con rồng, còn liền bà đi đái thì không phải là tháo nước con rồng, thì là tháo cái gì đây ? Chắc các nhà ngữ họ của thế giới tiếng Anh đã nghĩ lung lắm về việc này. Sau cùng thì các nhà ngữ học mới tìm ra một chữ. Các cụ có biết là chữ gì không ? Thưa của đàn ông thì là con rồng, còn của liền bà là con hải ly, the beaver. Các nhà ngữ học Canada nghe tới việc chọn lựa này thì nổi giận. Xưa nay con Beaver là con vật biểu trưng quốc gia Canada, như con chim phượng hoàng biểu trưng nước Hoa Kỳ, con gà biểu trưng nước Pháp. Sao quý ngài dám chọn con vật biểu trưng nước Canada để chỉ rừng núi phụ nữ vậy ? Nghe nói bây giờ con vật biểu trưng nước Canada đã được thay thế bằng Con Gấu Bắc Cực / The Polar Bear ! Tôi viết ‘ nghe nói’ vì tôi chưa chắc chắn. Tôi sẽ tìm hiểu và sẽ trình các cụ sau về việc này nha.
Xin được trở lại bữa cơm do phe các bà nấu sau khi làng đi xem phim VIETNAMERICA về. Đầu bữa các bà tuyên bố nhân năm mới con Gà sắp tới, từ nay làng sẽ từ bỏ ăn thịt đỏ trong đó có thịt bò thịt heo thịt dê mà chỉ ăn thịt trắng như thịt gà, thịt cá... Ông ODP cười hề hề. Như vậy là các bà cấm làng ăn phở sao ? Không được ! Phở là món quốc hồn quốc túy, không ăn phở không nấu phở, không phải là người VN. Mà phở thì phải là phở thịt bò. Phở bò mới là phở, còn phở gà là cái thứ mà Cụ Nguyễn Tuân đã bảo không phải là phở. Ngày xưa phở thì phải là phở bò, về sau không kiếm ra thịt bò người ta mới lấy thịt gà thay thế.
Các nhà quân tử trong làng nghe ông niên trưởng bồ chữ nói thế thì ai cũng gật gù đồng ý. Nhân nói tới phở bò, ông ODP và Cụ Chánh đã dẫn cả làng về Saigon sống lại những ngày huy hòang của phở. Đầu thập niên 1960, Saigon nở rộ các hàng phở. Nào Phở Cao Vân đường Mạc Đĩnh Chi, Phở Hòa đường Pasteur, Phở 79 đường Võ Tánh Saigon. Phở Quyền ngã tư Võ Tánh Phú Nhuận, Phở Tàu Bay đường Lý Thái Tổ. Nói đến đây rồi Ông ODP ngưng nóí về phở mà nói về cái tên ‘Tàu Bay’. Sao lại tên Tàu Bay? Bộ do lính không quân nấu ư? Theo ông thì ông chủ tiệm này đã có nghề nấu phở ngon ở ngoài Bắc. Năm 1954 di cư vào Nam ông liền mở tiệm phở. Do một người bạn thân tặng cho cái mũ cũ của phi công, ông chủ này thích cái mũ nên luôn đội nó khi nấu phở. Lúc đó tiệm phở chưa có tên chính thức, khách ăn thấy chủ nhân hay đội mũ lính tầu bay bèn đặt tên cho quán của ông là quán phở Tàu Bay. Ai cũng thấy cái tên này ngộ nên giữ luôn.
Ra hải ngoại, các tiệm phở VN một số vẫn giữ tên cũ như ở VN, nhưng một số mang tên mới, nghe cũng buồn cười. Chẳng hạn ta thấy các hiệu phở mang tên Quang Trung, Nguyễn Huệ, Pasteur Hiền Vương, Thăng Long, Dakao, Tàu Bay, Bến Thành, Phở Quyền, Phở Bờm. Lại còn những hiệu chỉ mang tên con số, như phở 86, Phở 54, Phở 79, phở 45, Phở Số 1, Phở Số 9, Phở 88, Phở 99...
Tại hải ngoại, ta có đủ mọi thứ, từ thịt tới gia vị, nên tô phở nào cũng ngon. Cái khác biệt là ngon nhiều hay ngon ít mà thôi. Mời các cụ nghe ký giả Ngọc Lan và Thiên An báo Người Việt ở Cali tả nhà hàng ‘Phở 86’ làm một tô phở:
- Điểm đặc biệt của Phở 86 là không gian bếp ‘mở’ để khách có thể theo dõi cách đầu bếp làm phở, từ lúc cho phở vào vợt, trụng vào nồi nước sôi, tay kia cầm lấy tô, nhúng luôn tô vào trụng. Tô phở nóng nghi ngút từ gắp đũa đầu tiên đến muỗng nước cuối cùng chính là từ tuyệt chiêu này. Rồi tay người thợ thoăn thoắ sắp thịt vào tô. Này tái, này gàu, này nạm, vè giòn, gân sách, cả bò viên vừa đưọc vớt từ nồi nước trụng. Rồi thì hành tây, hành lá, ngò rí. Và một vá nước lèo thật to từ chiếc nồi đang sôi lăn tăn được rưới lên tô bánh phở với đầy đủ thịt thà. Ui chao là thơm. Nghe bụng sôi ùng ục. Lại nhìn bên cạnh chiếc đĩa trắng trên có vài nhánh húng quế, dăm ngọn ngò gai, ít lát ớt xanh đỏ, nhúm giá trắng. Không thể cầm lòng được !
Bà chủ quán bật mí cho cô phóng viên: Muốn nấu ngon, phải có đủ xương thịt. Tô phở muốn nước trong, xương phải rửa sạch. Hầm nồi xương bảy tám tiếng, nước sôi phải lo vớt bọt. Khi mua xương hay thịt, cũng phải chọn loại ngon. Xương chân khác xương ống. Thịt cũng khác, đặt mua loại tốt, nồi phở sẽ vừa trong vừa ngon.
Các cụ thấy chưa, muốn có một tô phở bò ngon, không thể ăn gian và ăn bớt được. Phở bò nha, không phải phở gà.
Anh H.O. thêm ý kiến: Nếu bỏ thịt bò thịt heo thì ngoài phở ra ta phải bỏ bánh mì jambon và paté thơm ngậy sao ? Không được. Tôi không chịu.
Anh John liền lên tiếng ngay: Anh chớ lo việc này. Con gà vẫn chiếm một địa vị cao sang trong bữa ăn. Anh không thấy các nhà hàng bán món gà KFC nổi tiếng mọi nơi sao. Gốc nó từ Kentucky Hoa Kỳ đã lan sang Canada, xuống tới Mexico, rồi sang bên Âu Châu và Á Châu, nghe nói hiện nay có tới 700 hiệu ở 80 quốc gia trên khắp thế giới. Bây giờ ai muốn mở một tiệm KFC thì vốn phải có hơn 2 triệu mỹ kim nha. Bà Cụ B.95 lần đầu tiên nghe sự lạ này liền hỏi anh John: Ai là người lập ra cái hệ thống Nhà hàng gà KFC vậy ? Anh John nói một hơi như chữ đã có sẵn trong bụng.
Ông tổ của KFC là Cụ Harland David Landers ( 1890-1980 ). Chuyện ông cụ này ly kỳ lắm, con người ta làm ăn quả là có số. Nửa đời ban đầu của ông coi như vất đi. Vì bố chết sớm khi ông mới 5 tuổi nên mẹ ông tái giá. Vì không thể sống được với dượng ghẻ này nên ông đã đi hoang. 16 tuổi bỏ học, rồi bụi đời. 17 tuổi đã làm 4 jobs. Vào lính được đúng 4 tháng rồi xin thôi. Rồi đi làm cho một nhà hàng nhỏ, vừa nấu bếp vừa rửa chén. Năm 65 tuổi thì nghỉ hưu. Chuyện kể rằng năm 65 tuổi khi cầm tấm chi phiếu tiền già đầu tiên ghi $105, ông giật mình. Ông muốn tự tử. Ông ngồi dưới gốc cây viết di chúc. Và tự nhiên ông giật mình, ông như vừa tỉnh cơn mê. Ông nhìn lại đời mình. Ông thấy mình đáng lẽ đã có thể làm nhiều chuyện tốt hơn nhiều. Như có Ơn Trên phù hộ, ông lấy ra $85, mua gà rồi chiên, rồi bán cho hàng xóm. Thấy ai cũng khen ngon, ông mua nhiều gà hơn, chiên nhiều hơn và bán nhiều hơn. Cứ thế ông tiến lên. Năm 65 tuổi ông trắng tay và toan tự tử, năm 70 tay ông tiền tỷ, tên tuổi ông lẫy lừng khắp thế giới. Bài học từ cuộc đời và sự nghiệp của Cụ Sanders tổ phụ KFC là ‘Không bao giờ trễ để bắt đầu lại !’
Cả làng đã vỗ tay rất lâu khen câu chuyện anh John vừa kể hay thấm thía. Rôi ông bồ chữ ODP xin góp ý: Tôi cũng có đọc về cụ già Sanders và cái bếp của các nhà hàng KFC. Món gà KFC ngon ở cái chỗ là da gà rất dòn và thịt gà rất mềm rất thơm. Đây là bí quyết của KFC. Bao nhiêu người tò mò muốn biết về nghệ thuật nêm và ướp gà. Chỉ biết là tất cả gồm 11 gia vị mà không ai tìm ra chính xác các gia vị này tên là gì và cân lượng ra sao. Nhật báo Metro ở Toronto, sau khi nghiên cứu cả một núi tài liệu về ẩm thực, số ra ngay 21-9-2016 vừa qua đã phải kết luận: đây là một huyền bí. Bài báo viết nguyên văn: The 11 herbs and spices KFC uses in its fried chicken remain something of a deep-fried secret.
Ngoài thiên tài về chiên gà trên đây, đời tư của cụ tổ Sanders có một nét rất độc đáo là năm 1947 cụ ly dị vợ và cưới cô thư ký, cả 2 người đã dắt nhau sang Canada sống một thời gian, sống ở miền Misissauga ở gần Toronto, và đã lập ra 2 cơ quan từ thiện. Cuối đời hai cụ mới trở về Louisville, Kentucky và quy tiên ở dây.
Ông ODP phát biểu xong thì hỏi cả làng: Các bạn có nghĩ rằng cụ tổ của món gà FKC hạnh phúc không ? Ai cũng nói là hạnh phúc. Chị Ba quay vào Cụ Chánh tiên chỉ làng xin Cụ cho thêm ý kiến. Cụ Chánh cười rất nhân hậu rồi từ tốn đáp. Lời cụ như một bài giảng cho mùa Giáng Sinh:
- Lâu nay lão thường đọc những bài bàn về hạnh phúc cho các vị cao niên và thấy những ý sau đây, bữa nay xin chia sẻ với cả làng mà đa số cũng là cao niên cả rồi. Rằng người cao niên đừng tìm vui thú trong việc tích trữ của cải, mà hãy tìm niềm vui với bạn bè và bà con. Hãy tiêu xài hết tiền bạc mà bạn đã để dành, bạn xứng đáng tiêu những đồng tiền này. Bạn không phải lo việc phải để của cho con. Để của lại thì chưa chắc chúng đã vui vẻ mà nhiều khi là cớ để chúng gấu ó nhau. Đừng sống vì quá khứ hay tương lai bởi vì hôm qua và ngày mai không thuộc về bạn. Hãy vui về những gì mà bạn có thể làm được. Hãy vui sống với người phối ngẫu và bạn bè. Hãy tha thứ cho mình và cho người. Khi có cơ hội thì hãy họp mặt với các bạn già. Họp mặt không phải chỉ để ăn uống nhưng vì quỹ thời gian không còn nhiều. Đời là thế. Một phóng viên đã phỏng vấn nhà tỷ phú Warren Buffett, tỷ phú thứ 2 sau Bill Gates về đề tài làm sao có hạnh phúc ? Ông đáp liền: Không hận thù, không lo lắng, sống đơn giản, mở tay cho nhiều, và kỳ vọng ít hơn. Lão xin chúc cả làng được như vậy.
Năm mới 2017 đang tới, tôi cũng xin hợp ý với Cụ Chánh kính chúc các cụ như vậy./
TRÀ LŨ
LTS: Mua qùa ? Bộ ‘ Chuyện Cười Trà Lũ Toàn Tập’ là món quà trang nhã và ý nghĩa nhất, cho mình và cho thân nhân. Bộ này gồm 4 cuốn sách, chép hơn 1800 chuyện cười đông tây kim cổ. Cha ông ta thường nói: 1 tiếng cười bằng 10 thang thuốc bổ. Nguyệt san Reader’s Digest nổi tiếng quốc tế bắt chước VN cũng nói: Laughter is the best medicine. Một bộ giá $85 mỹ kim gồm tiền sách và bưu phí. Xin liên lạc trực tiếp với tác giả: petertralu@gmail.com
Canada đã vào đông. Toronto rước ông già Santa Claus vào thành phố ngay từ cuối tháng 11. Đây là một lễ hội truyền thống đã có hơn 100 năm lịch sử, đoàn rước dài hơn 3 cây số, là ngày vui cho cả gia đình. Một nét rất đặc biệt mà năm nay tôi mới để ý là không chỉ ông già Noel mới đội mũ đỏ, mà cả gia đình có thể đội. Cái mũ đỏ viền trắng này ai đội cũng được và cũng đẹp hết, các cụ cứ để ý mà coi, cụ già nào đội cũng đẹp và cụ con nít nào đội cũng đẹp hết, lạ vậy đó.
Cụ Santa Claus vào thành phố một cái là các cửa hiệu bùng lên quảng cáo việc bán hàng Giáng Sinh hạ giá, chữ Xmas xuất hiện khắp nơi. Cụ bà B.95 hỏi anh John: Lão biết chữ này chỉ lễ Giáng Sinh, nhưng nghĩa gốc của nó là gì ? Anh John này lây cái máu tếu của bọn tôi nên vừa cười vừa nói: Đó là chữ viết tắt của câu tiếng Việt, XMAS = Xin Mừng Ánh Sáng. Cách đây hơn 2.000 năm, thế gian sống trong tối tăm lầm lạc, Chúa Cứu Thế giáng trần đem ánh sáng chân lý đến cho mọi người, ai cũng mừng vì có ánh sáng.
Giữa lúc mọi người đang nô nức đi chợ Giáng Sinh thì có tin cụ già Fidel Castro chết... Báo chí tràn ngập các tin về ông già râu xồm này. Ngày xưa thập niên 1960 trong lúc Cuba và Mỹ vô cùng căng thẳng thì thủ tướng Canada lúc đó là Pierre Trudeau đã đi xuống Cuba nhiều lần để hoà giải. Castro hằng nhớ ơn này nên khi Cụ Trudeau nằm xuống năm 2000, Castro đã đến Canada viếng xác và đã tham dự việc khiêng xác. Hiện nay thủ tướng Canada là ông Trudeau con. Vừa nghe tin Castro nằm xuống ông con này đã lên tiếng ca ngợi. Dư luận bất bình về việc này vì đa số dân Canada không ưa Castro. Báo chí vẫn lên án Castro là một nhà độc tài vô nhân đạo. Castro đánh đổ vua độc tài Batista, lên cầm quyền gần nửa thế kỷ Castro còn độc tài hơn Batista nhiều lần, và làm cho đất nưóc Cuba nghèo nàn và chậm tiến hơn trước. Việc cai trị đất nước của Castro cũng giống y như việc cai trị VN của đảng CSVN hiện nay. Vì cả hai giống nhau nên họ rất thân với nhau. Castro vừa nằm xuống thì CSVN ra lệnh làm lễ quốc tang cho Castro và cử phái đoàn chóp bu sang viếng xác. Ngay ở trong nước đã có nhiều bất bình. Ông thủ tướng Justin Trudeau bị dư luận phản đối nên không đi Cuba dự tang lễ mà để ông Toàn quyền David Johnston đi thay.
Anh John kể chuyện: cái ông Castro này được nhiều người khen là có tài hùng biện đấy nha, hay nói dai và nói dài. Sử còn ghi là ông râu xồm đã nóí ở diễn đàn Liên Hiệp Quốc năm 1960 một bài dài chửi Mỹ 4 giờ rưỡi, và tại diễn đàn Havana năm 1998 dài 7 giờ rưỡi !
Cụ bà B.95 lên tiếng xin thôi chuyện về ông già Castro rậm râu này vì nhức đầu qúa. Ông ODP giơ tay nói: Trước khi chấm dứt thì xin cho tôi nói câu chót về một nét đặc biệt của ông già 90 tuổi này: Trên thế giới hiện nay thì chỉ có ông Castro là người ngồi ngai vua lâu nhất, gần 50 năm, và trực diện với 10 đời tổng thống Hoa Kỳ. Ông có số sống thọ. Ông đã thoát chết qua hơn 600 cuộc mưu sát. Điều đặc biệt khác là ông để râu xồm, còn các lãnh tụ khác trên thế giới thì cằm đều nhẵn thin, không ai để râu cả! Chính vì thế mà vừa đây có tờ báo kể một chuyện tiếu lâm về ông già này. Rằng xưa nay Hoa Kỳ và Cuba vẫn coi nhau là thù địch. Có một ông lão sinh đẻ ở Mỹ nhưng cha mẹ là di dân Cuba. Ông lão này thuộc phe cực tả mê chính sách CS ở Cuba của Castro. Ông lão này sống trong nhà dưỡng lão và sắp chết. Bà y tá già mới hỏi ông là trước khi nhắm mắt ông còn ước muốn gì nữa không. Ông lão bèn thú thật là ông hằng nhớ đất nước Cuba và hiện nay chỉ ao ước được hôn quốc kỳ Cuba lần chót. Bà y tá già nhin trước sau không thấy ai bèn nói: Tôi đây cũng là dân Cuba và hằng yêu nước Cuba như ông nên tôi đã xâm lá cờ Cuba vào da bụng để hằng ngày khi tắm tôi được chiêm ngưỡng. Vậy ông có muốn nhìn lá cờ Cuba ở bụng tôi không? Ông lão mắt sáng lên liền gật đầu ngay. Nhìn thấy quốc kỳ Cuba xong, ông lão còn xin cho ông được hôn quốc kỳ. Bà y tá cũng chiều bèn tiến lên cho ông hôn quốc kỳ. Ông lão hôn xong, bà y tá hỏi tiếp: Ông đã thỏa mãn chưa? Ông già mắt lại sáng lên và xin một ân hệ cuối cùng nữa: Xưa nay tôi vẫn mê Cụ Castro, vậy xin bà tiến lại đây cho tôi hôn cụ một cái. Được hôn quốc kỳ và cụ Castro xong là tôi mãn nguyện hoàn toàn và sẵn sàng ra đi !
Dân làng nghe xong chuyện này thì cười rũ rượi. Ông ODP xin hết chuyện Castro.
Sau tin Castro, báo chí lại tiếp tục trở về đề tài Cụ Donald Trump bên Mỹ. Từ ngày cụ thắng cử, báo chí càng có nhiều chuyện nói về cụ. Rằng trong cuộc bầu cử vừa qua báo chí ghi rõ 2 cái ‘hố’ về việc đoán sai. Cái thứ nhất là tuần báo nổi tiếng quốc tế Newsweek số đề ngày 10 November 2016 đã đăng tin Bà Hillary Clinton thắng và đã in hình nữ tổng thống Clinton rất lớn trên bià báo cùng những lời chúc mừng, báo chuẩn bị phát hành thì ngựa về ngược, bà Clinton thất cử ! Toà báo vội thu hồi ngay 125.000 ấn bản ! Uy tín của Newsweek xuống dốc to về việc này. Cái hố thứ hai là lời của một ông VN ở California tự xưng là nhà đại tiên tri xưa nay chưa hề nói sai bao giờ, đó là ông Trần Dần. Ông đã đăng trên nhật báo Viễn Đông số ra ngày 9 November 2016 lời chúc mừng tân nữ tổng thống Hillary Clinton. Báo đã phát hành và ai cũng thấy ông tiên tri bị hố nặng !
Chị Ba Biên Hoà lên tiếng: Hãy khoan lên án. Ta phải đợi kết quả cuộc tái kiểm phiếu hiện đang tiến hành do Đảng Xanh tổ chức, biết đâu bà Clinton sẽ thắng. Anh John thấy vợ vẫn còn muốn bà Clinton thắng nên gạt đi bằng cách kể chuyện một lời tiên tri khác vừa được báo chí nói tới. Đó là lời của GS Allan Lichtman vừa công bố. Ông đã tiên tri trúng về 4 vị tổng thống Mỹ vừa qua. Ông nói Trump sẽ lên ngôi nhưng sẽ bị quốc hội truất phế về tội xâm phạm tình dục của 12 nữ nạn nhân. Năm xưa Vua Bill Clinton chỉ vì một em Monica mà xém mất ngôi, nay Vua Trump bị những 12 em Monica khác kiện thì thoát nạn sao nổi. Tiên tri Lichtman đã tiên tri Trump thắng cử và cũng tiên đoán Trump sẽ bị nạn...
Nhưng thôi, không nói chuyện Cụ Castro và Cụ Trump nữa, nhức đầu quá. Xin nói chuyện tiền. Chuyện đang xảy ra là đồng tiền Canada đầu mùa Giáng Sinh này xuống giá. Ngày xưa có lúc tiền Canada mang mệnh giá lớn hơn tiền Mỹ. Một đồng đô la Canada có lúc bằng 1.15 đô la Mỹ. Thế mà hiện nay mệnh giá chỉ còn 0.70 mỹ kim ! Việc này làm dân Canada bớt sang Mỹ du lịch và mua sắm. Các cụ bên Mỹ nhớ sang du lịch Canada nha, tiền Mỹ của các cụ có giá lắm đấy.
À, nhân nói tới việc từ Mỹ sang Canada tôi nhớ tới buổi chiếu phim VIETNAMERICA, phim cũng từ Mỹ đưa qua chiếu tại Toronto đầu tháng 12 này. Các cụ đã xem cuốn phim nổi tiếng này chưa ? Đây là công trình tim óc của Hội Bảo Tồn Lịch Sử Văn Hóa người Mỹ Gốc Việt (WAHF) thực hiện trong 10 năm với hơn 3 năm làm phim. Các thiện nguyện viên của Hội đã thực hiện hơn 700 cuộc phỏng vấn các thuyền nhân và bộ nhân tỵ nạn. Hội này do Chị Nancy Bùi, tức ký giả Triều Giang làm chủ tịch. Cuốn phim được quay ở 6 quốc gia có liên hệ tới tỵ nạn VN. Cuốn phim dài 1 giờ 30 phút, nói tới các thảm cảnh ở VN từ Hiệp Định Paris 1973, và các nhân chứng. Đây là một đoạn sử sống mà CSVN cố lờ đi. Các cụ nhớ kỹ nha, VC cố lờ đi nhiều biến cố lịch sử hiện đại, như biến cố Tết Mậu Thân, như biến cố 30.4.1975, như biến cố 2 triệu người bỏ nước trốn chạy CS. Cuốn phim này là một cuốn sử sống động. Hy vọng rồi đây cuốn phim sẽ xuất hiện dưới dạng DVD để phổ biến rộng rãi tới mọi ngươì, hải ngoại cũng như trong nước. Con cháu chúng ta xem phim này xong sẽ hiểu tại sao cha ông đã liều mạng vượt núi vượt biển ra đi, và biết CSVN gian dối và gian ác đến cỡ nào
Cuốn phim trên đây đã ra mắt bà con ở Toronto ngày Chúa Nhật 4.12.2016 vừa qua. Trong số các quan khách danh dự có Cựu Thủ Tướng Bob Ray, có cựu bộ trưởng Di Trú, có GS Howard Adelman của Tổ Chức Operation Lifeline cứu trợ thuyền nhân VN, và nhiều yếu nhân trong cộng đồng. Buổi ra mắt đã thành công rực rỡ, đây là công của Ông Đỗ Kỳ Anh - Voice, của Ông Nguyễn Đạt - Thời Báo Media, của Cô Celine Thúy Ngô - VieTV, của Ông James Nguyễn và Cô Thanh Tâm... Xin bái phục các vị có đại tâm này.
Cả làng An Lạc của chúng tôi đã đi xem cuốn phim trên, và trong bữa ăn ngay sau đó làng tôi đã nói bao nhiêu chuyện. Có một điều khá lạ lùng đang xảy ra trong cái bếp làng tôi là việc nấu nướng thường là trách nhiệm của phe các bà. Lâu nay các bà bị ảnh hưởng sách báo nên đang quyết định rằng từ nay làng tôi không ăn thịt heo và thịt bò, tức là những thứ thịt đỏ, là những thứ nuôi bệnh ung thư và cao máu. Làng sẽ chỉ ăn thịt gà và cá, loại thịt trắng, là những thực phẩm an toàn. Phe liền ông chúng tôi chưa dám nói gì. Anh John vừa cười vừa bảo: chúng ta sắp bước qua năm mới là năm gà, nên tập ăn gà là vừa, bà con ơi.
Trong bữa ăn Cụ B.95 lại bắt anh John kể chuyện vui khi học tiếng Việt. Anh bảo cái khó nhất trong tiếng Việt không phải là dấu huyền dấu sắc mà là cách xưng hô. Tiếng Anh tiếng Pháp thì việc này dễ ợt, ai cũng là You là Vous cả, còn trong tiếng Việt thì ôi thôi khó ngàn trùng. Vì cái gốc trăm trứng của tổ tiên, ai cũng là đồng bào, là anh em với nhau hết, và từ đó ai cũng có họ với nhau hết. Nhưng ai là vai trên ai là vai dưới đây ? Không thể gọi một người già bậc ông bà là Anh và xưng Tôi được, không thể kêu một đứa trẻ lên ba tuổi là Anh là Chị được. Vì nó khó như vậy nên tôi thường thấy nhiều người rất khôn ngoan, khi gặp một người lạ thì hỏi ngay: Xin cho tôi biết tôi phải xưng hô thế nào cho đúng phép... Câu hỏi này quả là đúng nhất và hay nhất.
Cái khó và cái hay thứ hai trong tiếng Việt là các câu đối. Ôi các câu đối, trong tiếng Việt sao mà nó nhiều và hay đến thế ! Hôm qua xem lại sách báo cũ, tôi gặp câu này mà hình như chưa thấy ai đối lại được. Nó liên hệ tới thập niện sau 1975, miền Nam có vụ chống Tàu, đuổi người Tàu về nước, do vậy có tờ báo đã ra câu thách đối như sau: ‘ Tàu của người Tàu đến Vũng Tàu chở người Tàu về Tàu ‘
Cụ độc giả nào đối được xin cho tôi biết ngay nha.
Trước đây tôi có câu thách đối này: Gái Củ Chi chỉ cu hỏi củ chi ? Có độc giả quý danh là BS Phong gửi câu đối lại là: Trai Hóc Môn vừa hôn vừa móc và Gái Gò Công vừa gồng vừa co. Tôi đã không trả lời vì 2 câu này ý thì được nhưng lại sai luật bằng trắc, vì Hóc Môn và Gò Công đều vần bằng không thể đối với Củ Chi cũng vần bằng !
Mỗi lần nói tới các câu đối, tôi lại nhớ tới tài của ngài Nguyễn Xuyên ở bên Bỉ. Những ai ở Bruxelles thì chắc phải biết đến vị tên tuổi này. Nguyễn Xuyên là một linh mục đã trọng tuổi, là cha chính xứ một họ đạo VN ở thủ đô Bruxelles. Ngài cũng là một trưởng của ngành Hướng Đạo VN, một nhà văn đầy chữ nghĩa. Tôi gặp ngài trong kỳ đại hội ngành Hướng Đạo VN Hải Ngoại tại Toronto đầu thập niên 1980, và vẫn còn giữ được liên lạc. Ngài thấy tôi thích các câu đối nên đã gửi cho tôi trước sau 3 cặp này:
1. Ra: Thày Sinh Vật vật cô Sinh Vật, vật đúng chỗ sinh mà sinh đúng chỗ vật
Đối: Anh Tiểu Thương thương chị Tiểu Thương, thương đúng chỗ tiểu mà tiểu đúng chỗ thương
2. Ra: Anh Cà Phê cà chị Cà Phê, cà đúng chỗ phê mà phê đúng chỗ cà
Đối: Con bọ cạp cạp con con bọ cạp, cạp đúng chỗ bò mà bò đúng chỗ cạp.
3 Ra: Ngài là Là, là cũng là là, là cũng là là, là nào là là ?
Đối: Ngài là Đá, đá cũng là đá, đá cũng là đá, đá nào là đá ?
Câu thứ 3 này là lối chơi chữ, xin hiểu chữ Là và chữ Đá có nghĩa như sau:
LÀ: tên riêng /first name, là = to be, là = ủi quần áo / to iron
ĐÁ: tên riêng / first name, đá=cục đá / rock, đá=tấn công bằng chân/ to kick
Các cụ đã thấy các loại câu thách-đối và câu đối-lại hay chưa?
Nhưng thôi, xin ngưng chuyện câu đối vì bắt các cụ phải suy nghĩ nhức cái đầu. Nhân trên đây có nói tới chữ đồng bào, mẹ Âu Cơ đẻ ra một bọc 100 trứng, Chị Ba Biên Hoà mới lên tiếng hỏi bồ chữ ODP tại sao người mà lại đẻ ra trứng. Ông bồ chữ cười hà hà rồi trả lời ngon ơ:
- A, đây là chuyện dài, tổ tiên ta rất có lý khi viết về việc này. Chồng bà
Âu Cơ là Lạc Long Quân. Lạc Long quân thuộc họ nhà rồng, Người với Rồng giao nhau nên mới đẻ ra trứng là thế, và trứng này mới nở ra người Việt nguyên thủy là thế. Mà rồng thì ở biển nên Lạc Long Quân mới dẫn 50 con xuống biển. Xưa nay các dịp lễ lạc ông cha ta đã múa rồng vì mình thuộc họ nhà rồng mà. Về sau, để cho sinh động cha ông ta đã thêm ông Thọ vào múa với rồng. Thọ chỉ việc mong ước cho mọi người sống thọ. Rồi trong miền Nam, ông Thọ biến ra ông Điạ, hở bụng và miệng cười lớn. Ông Địa là biểu tượng của hạnh phúc. Ngày tết mà có Rồng và ông Địa tới nhà thì nào có gì vui sướng hơn. Trong việc múa rồng, người ta chú ý đặc biệt tới bộ râu rồng. Râu vàng là râu vua, được coi là râu của vua Lưu Bị, râu đỏ là râu Quan Công, râu đen là râu Trương Phi.
Chị Ba biên Hòa lại xin hỏi bồ chữ ODP một câu nữa: Rằng Bác vừa nói tới Lưu Bị, Quan Công và Trương Phi, ba nhân vật này làm tôi nhớ tới bộ tiểu thuyết Tam Quốc Chí mà tôi đọc say mê từ bé. Xin hỏi Bác một câu hỏi rất cá nhân: bác có thích 3 nhân vật này không?
Ông ODP trả lời ngay: Xưa nay ai cũng mê Tam Quốc Chí chứ chẳng riêng gì Chị. Sự say mê này là do tài viết văn quá hấp dẫn của nhà văn lớn La Quán Trung, chứ thực ra trong sử Tàu có nói tới 3 nhân vật này nhưng ghi cuối đời họ chết một cách lãng xẹt, chả ra làm sao. Ong ODP vừa nói đến đây thì cả làng ồ lên một tiếng lớn: Ủa, vậy sao ? Xưa nay ai cũng coi 3 nhân vật này là thần thánh mà !
Ông ODP nhấp một ngụm trà rồi cưòi hà hà:
- Cuộc đời là thế đó các bạn ơi. Cuối đời, vua Lưu Bị vì nóng lòng phục thù cho em mà đã không nghe lời can của Khổng Minh và Triệu Vân nên đã bị tướng của Đông Ngô là Lục Tốn đánh bại. Ông Lưu Bị thua trận rồi buồn rầu chết trong tủi nhục. Ông Quan Công cũng vì hiếu thắng đã không nghe lời khuyên của Khổng Minh nên đã làm cho Kinh Châu thất thủ, và đã bị tướng của Đông Ngô là Lữ Mộng phục kích chém đầu tại trận. Còn Trương hi thì tính nóng như lửa đã đánh đập tướng sĩ nên đã bị chính tướng sĩ dưới quyền chém chết trong lúc đang ngủ và cắt đầu đem nộp cho tướng Đông Ngô là Tôn Quyền.
Ông ODP kết luận: cuộc đời của 3 nhân vật lớn này kết thúc bi đát quá
! Bài học ta có thể rút ra từ 3 cái chết này là ta chớ để tính nóng giận làm ta mất khôn.
Các cụ đã thấy ông bồ chữ của làng tôi thông thái chưa !
Cô Tôn Nữ giơ tay xin phép hỏi, lần này không phải hỏi bồ chữ ODP mà hỏi anh John: Lúc nãy vì nói tới màu bộ râu con rồng nên ta mới nói tới ba ông Lưu Bị, QuanCông và Trương Phi. Xin tạm quên 3 ông này. Tôi xin hỏi anh John là thế giới nói tiếng Anh có quý trọng con rồng như văn hóa VN không ?
Anh John suy nghĩ một chút, rồi như e ngaị rụt rè không dám nói. Chị Ba Biên Hoà phải dục chồng nói. Mãi rồi Anh John mới thưa thực rằng trong văn hoá tiếng Anh, nhất là người Anh, họ không coi trọng con rồng là thần linh đáng kính mà coi rất thường, coi con rồng thuộc loại ác quỷ. Trong tiếng lóng, câu nói ‘to chase the dragon’ có nghĩa là hút bạch phiến. Khi hút á phiện thì khói bay lên ngoằn nghèo như con rồng đang bay. Còn câu tiếng lóng này mới kỳ: ‘to drain the dragon’ nghĩa là tháo nước con rồng, nghĩa là đi đái. Tiếng con rồng /the dragon đây chỉ khẩu súng của liền ông. Xin các cụ chú ý nha, liền ông đi đái thì gọi là tháo nước con rồng, còn liền bà đi đái thì không phải là tháo nước con rồng, thì là tháo cái gì đây ? Chắc các nhà ngữ họ của thế giới tiếng Anh đã nghĩ lung lắm về việc này. Sau cùng thì các nhà ngữ học mới tìm ra một chữ. Các cụ có biết là chữ gì không ? Thưa của đàn ông thì là con rồng, còn của liền bà là con hải ly, the beaver. Các nhà ngữ học Canada nghe tới việc chọn lựa này thì nổi giận. Xưa nay con Beaver là con vật biểu trưng quốc gia Canada, như con chim phượng hoàng biểu trưng nước Hoa Kỳ, con gà biểu trưng nước Pháp. Sao quý ngài dám chọn con vật biểu trưng nước Canada để chỉ rừng núi phụ nữ vậy ? Nghe nói bây giờ con vật biểu trưng nước Canada đã được thay thế bằng Con Gấu Bắc Cực / The Polar Bear ! Tôi viết ‘ nghe nói’ vì tôi chưa chắc chắn. Tôi sẽ tìm hiểu và sẽ trình các cụ sau về việc này nha.
Xin được trở lại bữa cơm do phe các bà nấu sau khi làng đi xem phim VIETNAMERICA về. Đầu bữa các bà tuyên bố nhân năm mới con Gà sắp tới, từ nay làng sẽ từ bỏ ăn thịt đỏ trong đó có thịt bò thịt heo thịt dê mà chỉ ăn thịt trắng như thịt gà, thịt cá... Ông ODP cười hề hề. Như vậy là các bà cấm làng ăn phở sao ? Không được ! Phở là món quốc hồn quốc túy, không ăn phở không nấu phở, không phải là người VN. Mà phở thì phải là phở thịt bò. Phở bò mới là phở, còn phở gà là cái thứ mà Cụ Nguyễn Tuân đã bảo không phải là phở. Ngày xưa phở thì phải là phở bò, về sau không kiếm ra thịt bò người ta mới lấy thịt gà thay thế.
Các nhà quân tử trong làng nghe ông niên trưởng bồ chữ nói thế thì ai cũng gật gù đồng ý. Nhân nói tới phở bò, ông ODP và Cụ Chánh đã dẫn cả làng về Saigon sống lại những ngày huy hòang của phở. Đầu thập niên 1960, Saigon nở rộ các hàng phở. Nào Phở Cao Vân đường Mạc Đĩnh Chi, Phở Hòa đường Pasteur, Phở 79 đường Võ Tánh Saigon. Phở Quyền ngã tư Võ Tánh Phú Nhuận, Phở Tàu Bay đường Lý Thái Tổ. Nói đến đây rồi Ông ODP ngưng nóí về phở mà nói về cái tên ‘Tàu Bay’. Sao lại tên Tàu Bay? Bộ do lính không quân nấu ư? Theo ông thì ông chủ tiệm này đã có nghề nấu phở ngon ở ngoài Bắc. Năm 1954 di cư vào Nam ông liền mở tiệm phở. Do một người bạn thân tặng cho cái mũ cũ của phi công, ông chủ này thích cái mũ nên luôn đội nó khi nấu phở. Lúc đó tiệm phở chưa có tên chính thức, khách ăn thấy chủ nhân hay đội mũ lính tầu bay bèn đặt tên cho quán của ông là quán phở Tàu Bay. Ai cũng thấy cái tên này ngộ nên giữ luôn.
Ra hải ngoại, các tiệm phở VN một số vẫn giữ tên cũ như ở VN, nhưng một số mang tên mới, nghe cũng buồn cười. Chẳng hạn ta thấy các hiệu phở mang tên Quang Trung, Nguyễn Huệ, Pasteur Hiền Vương, Thăng Long, Dakao, Tàu Bay, Bến Thành, Phở Quyền, Phở Bờm. Lại còn những hiệu chỉ mang tên con số, như phở 86, Phở 54, Phở 79, phở 45, Phở Số 1, Phở Số 9, Phở 88, Phở 99...
Tại hải ngoại, ta có đủ mọi thứ, từ thịt tới gia vị, nên tô phở nào cũng ngon. Cái khác biệt là ngon nhiều hay ngon ít mà thôi. Mời các cụ nghe ký giả Ngọc Lan và Thiên An báo Người Việt ở Cali tả nhà hàng ‘Phở 86’ làm một tô phở:
- Điểm đặc biệt của Phở 86 là không gian bếp ‘mở’ để khách có thể theo dõi cách đầu bếp làm phở, từ lúc cho phở vào vợt, trụng vào nồi nước sôi, tay kia cầm lấy tô, nhúng luôn tô vào trụng. Tô phở nóng nghi ngút từ gắp đũa đầu tiên đến muỗng nước cuối cùng chính là từ tuyệt chiêu này. Rồi tay người thợ thoăn thoắ sắp thịt vào tô. Này tái, này gàu, này nạm, vè giòn, gân sách, cả bò viên vừa đưọc vớt từ nồi nước trụng. Rồi thì hành tây, hành lá, ngò rí. Và một vá nước lèo thật to từ chiếc nồi đang sôi lăn tăn được rưới lên tô bánh phở với đầy đủ thịt thà. Ui chao là thơm. Nghe bụng sôi ùng ục. Lại nhìn bên cạnh chiếc đĩa trắng trên có vài nhánh húng quế, dăm ngọn ngò gai, ít lát ớt xanh đỏ, nhúm giá trắng. Không thể cầm lòng được !
Bà chủ quán bật mí cho cô phóng viên: Muốn nấu ngon, phải có đủ xương thịt. Tô phở muốn nước trong, xương phải rửa sạch. Hầm nồi xương bảy tám tiếng, nước sôi phải lo vớt bọt. Khi mua xương hay thịt, cũng phải chọn loại ngon. Xương chân khác xương ống. Thịt cũng khác, đặt mua loại tốt, nồi phở sẽ vừa trong vừa ngon.
Các cụ thấy chưa, muốn có một tô phở bò ngon, không thể ăn gian và ăn bớt được. Phở bò nha, không phải phở gà.
Anh H.O. thêm ý kiến: Nếu bỏ thịt bò thịt heo thì ngoài phở ra ta phải bỏ bánh mì jambon và paté thơm ngậy sao ? Không được. Tôi không chịu.
Anh John liền lên tiếng ngay: Anh chớ lo việc này. Con gà vẫn chiếm một địa vị cao sang trong bữa ăn. Anh không thấy các nhà hàng bán món gà KFC nổi tiếng mọi nơi sao. Gốc nó từ Kentucky Hoa Kỳ đã lan sang Canada, xuống tới Mexico, rồi sang bên Âu Châu và Á Châu, nghe nói hiện nay có tới 700 hiệu ở 80 quốc gia trên khắp thế giới. Bây giờ ai muốn mở một tiệm KFC thì vốn phải có hơn 2 triệu mỹ kim nha. Bà Cụ B.95 lần đầu tiên nghe sự lạ này liền hỏi anh John: Ai là người lập ra cái hệ thống Nhà hàng gà KFC vậy ? Anh John nói một hơi như chữ đã có sẵn trong bụng.
Ông tổ của KFC là Cụ Harland David Landers ( 1890-1980 ). Chuyện ông cụ này ly kỳ lắm, con người ta làm ăn quả là có số. Nửa đời ban đầu của ông coi như vất đi. Vì bố chết sớm khi ông mới 5 tuổi nên mẹ ông tái giá. Vì không thể sống được với dượng ghẻ này nên ông đã đi hoang. 16 tuổi bỏ học, rồi bụi đời. 17 tuổi đã làm 4 jobs. Vào lính được đúng 4 tháng rồi xin thôi. Rồi đi làm cho một nhà hàng nhỏ, vừa nấu bếp vừa rửa chén. Năm 65 tuổi thì nghỉ hưu. Chuyện kể rằng năm 65 tuổi khi cầm tấm chi phiếu tiền già đầu tiên ghi $105, ông giật mình. Ông muốn tự tử. Ông ngồi dưới gốc cây viết di chúc. Và tự nhiên ông giật mình, ông như vừa tỉnh cơn mê. Ông nhìn lại đời mình. Ông thấy mình đáng lẽ đã có thể làm nhiều chuyện tốt hơn nhiều. Như có Ơn Trên phù hộ, ông lấy ra $85, mua gà rồi chiên, rồi bán cho hàng xóm. Thấy ai cũng khen ngon, ông mua nhiều gà hơn, chiên nhiều hơn và bán nhiều hơn. Cứ thế ông tiến lên. Năm 65 tuổi ông trắng tay và toan tự tử, năm 70 tay ông tiền tỷ, tên tuổi ông lẫy lừng khắp thế giới. Bài học từ cuộc đời và sự nghiệp của Cụ Sanders tổ phụ KFC là ‘Không bao giờ trễ để bắt đầu lại !’
Cả làng đã vỗ tay rất lâu khen câu chuyện anh John vừa kể hay thấm thía. Rôi ông bồ chữ ODP xin góp ý: Tôi cũng có đọc về cụ già Sanders và cái bếp của các nhà hàng KFC. Món gà KFC ngon ở cái chỗ là da gà rất dòn và thịt gà rất mềm rất thơm. Đây là bí quyết của KFC. Bao nhiêu người tò mò muốn biết về nghệ thuật nêm và ướp gà. Chỉ biết là tất cả gồm 11 gia vị mà không ai tìm ra chính xác các gia vị này tên là gì và cân lượng ra sao. Nhật báo Metro ở Toronto, sau khi nghiên cứu cả một núi tài liệu về ẩm thực, số ra ngay 21-9-2016 vừa qua đã phải kết luận: đây là một huyền bí. Bài báo viết nguyên văn: The 11 herbs and spices KFC uses in its fried chicken remain something of a deep-fried secret.
Ngoài thiên tài về chiên gà trên đây, đời tư của cụ tổ Sanders có một nét rất độc đáo là năm 1947 cụ ly dị vợ và cưới cô thư ký, cả 2 người đã dắt nhau sang Canada sống một thời gian, sống ở miền Misissauga ở gần Toronto, và đã lập ra 2 cơ quan từ thiện. Cuối đời hai cụ mới trở về Louisville, Kentucky và quy tiên ở dây.
Ông ODP phát biểu xong thì hỏi cả làng: Các bạn có nghĩ rằng cụ tổ của món gà FKC hạnh phúc không ? Ai cũng nói là hạnh phúc. Chị Ba quay vào Cụ Chánh tiên chỉ làng xin Cụ cho thêm ý kiến. Cụ Chánh cười rất nhân hậu rồi từ tốn đáp. Lời cụ như một bài giảng cho mùa Giáng Sinh:
- Lâu nay lão thường đọc những bài bàn về hạnh phúc cho các vị cao niên và thấy những ý sau đây, bữa nay xin chia sẻ với cả làng mà đa số cũng là cao niên cả rồi. Rằng người cao niên đừng tìm vui thú trong việc tích trữ của cải, mà hãy tìm niềm vui với bạn bè và bà con. Hãy tiêu xài hết tiền bạc mà bạn đã để dành, bạn xứng đáng tiêu những đồng tiền này. Bạn không phải lo việc phải để của cho con. Để của lại thì chưa chắc chúng đã vui vẻ mà nhiều khi là cớ để chúng gấu ó nhau. Đừng sống vì quá khứ hay tương lai bởi vì hôm qua và ngày mai không thuộc về bạn. Hãy vui về những gì mà bạn có thể làm được. Hãy vui sống với người phối ngẫu và bạn bè. Hãy tha thứ cho mình và cho người. Khi có cơ hội thì hãy họp mặt với các bạn già. Họp mặt không phải chỉ để ăn uống nhưng vì quỹ thời gian không còn nhiều. Đời là thế. Một phóng viên đã phỏng vấn nhà tỷ phú Warren Buffett, tỷ phú thứ 2 sau Bill Gates về đề tài làm sao có hạnh phúc ? Ông đáp liền: Không hận thù, không lo lắng, sống đơn giản, mở tay cho nhiều, và kỳ vọng ít hơn. Lão xin chúc cả làng được như vậy.
Năm mới 2017 đang tới, tôi cũng xin hợp ý với Cụ Chánh kính chúc các cụ như vậy./
TRÀ LŨ
LTS: Mua qùa ? Bộ ‘ Chuyện Cười Trà Lũ Toàn Tập’ là món quà trang nhã và ý nghĩa nhất, cho mình và cho thân nhân. Bộ này gồm 4 cuốn sách, chép hơn 1800 chuyện cười đông tây kim cổ. Cha ông ta thường nói: 1 tiếng cười bằng 10 thang thuốc bổ. Nguyệt san Reader’s Digest nổi tiếng quốc tế bắt chước VN cũng nói: Laughter is the best medicine. Một bộ giá $85 mỹ kim gồm tiền sách và bưu phí. Xin liên lạc trực tiếp với tác giả: petertralu@gmail.com