1. Đức Giáo Hoàng Lêô XIV phê chuẩn sắc lệnh cho 11 vị tử đạo bị Đức Quốc xã và Cộng sản sát hại

Hôm thứ Sáu, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã phê chuẩn sắc lệnh công nhận 11 vị tử đạo mới cũng như bốn vị đáng kính mới được Giáo hội tôn vinh.

Với tuyên bố này, Đức Giáo Hoàng đã mở đường cho việc tuyên phong “chân phước” cho họ, nhưng ngày tuyên phong chân phước vẫn chưa được ấn định.

Trong buổi tiếp kiến ngày 24 tháng 10 với Đức Hồng Y Marcello Semeraro, Tổng trưởng Bộ Phong thánh, Đức Thánh Cha đã phê chuẩn việc phong chân phước cho các vị tử đạo Âu Châu thế kỷ 20 bị giết “vì lòng căm thù đức tin” dưới chế độ Đức Quốc xã và cộng sản.

Những Tôi Tớ Chúa người Ba Lan Jan Świerc, Ignacy Antonowicz, Ignacy Dobiasz, Karol Golda, Franciszek Harazim, Ludwik Mroczek, Włodzmierz Szembek, Kazimierz Wojciechowski và Franciszek Miśka đã bị giết trong các trại tập trung ở Auschwitz, Ba Lan, và Dachau, Đức, từ năm 1941 đến năm 1942.

Là nạn nhân của chế độ Đức Quốc xã sau khi Đức xâm lược Ba Lan năm 1939, chín linh mục - thuộc Dòng Salêdiêng Thánh Gioan Bosco - đã bị tra tấn và hành quyết vì là giáo sĩ Công Giáo.

Những vị tử đạo khác được Đức Giáo Hoàng Lêô chuẩn nhận là Tôi tớ Chúa Jan Bula và Václav Drbola, hai linh mục giáo phận đến từ Tiệp Khắc cũ, bị hành quyết từ năm 1951 đến 1952 sau khi cộng sản xâm lược đất nước này vào năm 1948.

Hôm thứ Sáu, Đức Thánh Cha cũng đã phê chuẩn sắc lệnh tuyên phong bốn Tôi tớ Chúa là “Đấng đáng kính” của Giáo hội, ghi nhận “những nhân đức anh hùng” của họ. Trong số các vị đáng kính mới, có ba vị là tu sĩ đến từ Âu Châu.

Tôi tớ Chúa người Tây Ban Nha José Merino Andrés, Dòng Đa Minh, sinh năm 1905 tại Madrid, nổi tiếng với lòng nhiệt thành truyền giáo, mục vụ và lòng trung thành với đặc sủng Đa Minh. Ngài đã đào tạo khoảng 700 linh mục tại Palencia, Tây Ban Nha, với tư cách là giám tập cho Dòng Anh Em Giảng Thuyết trước khi qua đời vào ngày 6 tháng 12 năm 1968.

Trước khi gia nhập Dòng Cát Minh Nhặt Phép, Tôi tớ Chúa Gioacchino della Regina della Pace, OCD, là người trông coi Đền Thánh Nữ Vương Hòa Bình ở Liguria, Ý. Ngài là tu sĩ Dòng Ba Cát Minh trong 10 năm trước khi tuyên khấn trọng thể vào năm 1967. Ngài qua đời ở tuổi 95 vào ngày 25 tháng 8 năm 1985.

Tôi tớ Chúa Maria Evangelista Quintero Malfaz, OCist, đã gia nhập dòng Xitô với tư cách là một nữ tu tại Tây Ban Nha vào đầu thế kỷ 17, nổi tiếng là một nhà thần bí. Qua đời sống tu trì và cầu nguyện liên lỉ, ngài đã dành cuộc sống mình để hoán cải tội nhân và được các nữ tu của ngài kính trọng, những người đã tìm đến ngài để xin lời khuyên. Ngài qua đời tại Tây Ban Nha vào năm 1648.

Là người sáng lập Dòng Truyền giáo Trái Tim Vô Nhiễm Đức Mẹ Maria, Tôi tớ Chúa Angelo Angioni là linh mục giáo phận duy nhất trong số bốn vị đáng kính được Đức Giáo Hoàng Lêô chuẩn nhận vào thứ Sáu.

Sinh ngày 14 Tháng Giêng năm 1915 tại Ý, Angioni được thụ phong linh mục tại Giáo phận Ozieri năm 1938. Ngài đã dành nhiều năm hỗ trợ giáo dân, chủng sinh và các linh mục khác trong giáo phận trước khi được cử làm linh mục “fidei donum” (hồng ân đức tin) để phục vụ Giáo phận São José do Rio Preto, Brazil, vào năm 1951.

Được biết đến với tình yêu thương dành cho người nghèo và Phúc Âm, danh tiếng của Cha Angioni về sự thánh thiện khiêm nhường và thanh thản đã lan rộng khắp Brazil và Ý trước khi ngài qua đời vào ngày 15 tháng 9 năm 2008.

Source:Catholic News Agency

2. Giáo phận Cleveland mở rộng Thánh lễ bằng tiếng La-tinh

Giáo phận Cleveland đã xác nhận rằng Vatican đã cấp phép cử hành Thánh lễ La tinh truyền thống, gọi tắt là TLM tại hai nhà thờ giáo phận trong thời gian thêm hai năm.

Việc gia hạn này áp dụng cho Nhà thờ St. Mary ở Akron và Nhà thờ St. Stephen ở Cleveland. Theo tờ Catholic Herald, cả hai nhà thờ này trước đó đều đã được cấp phép hạn chế để tiếp tục cử hành nghi lễ Rôma đặc biệt này.

Tại cả hai giáo xứ, các linh mục giáo phận cử hành Thánh lễ, thay vì các linh mục từ Hội Linh mục Thánh Phêrô hoặc Viện Linh mục Chúa Kitô Vua, như đôi khi vẫn xảy ra ở các giáo phận khác.

Trong email gửi cho CNA, Nancy Fishburn, giám đốc điều hành truyền thông của Giáo phận Cleveland, cho biết: “Tòa thánh đã gia hạn thêm hai năm cho phép tổ chức hai buổi lễ Thánh lễ Latinh trong Giáo phận Cleveland.”

Tự sắc năm 2021 của Đức Giáo Hoàng Phanxicô, Traditionis Custodes, đã hạn chế việc sử dụng Thánh lễ tiền Công đồng Vatican II bằng cách yêu cầu Vatican phê duyệt việc cử hành tại các nhà thờ giáo xứ, đặt sự giám sát trực tiếp dưới quyền Tòa Thánh. Các giám mục hiện phải xin phép Vatican để cho phép hình thức cũ của nghi lễ Rôma trong giáo phận của mình.

Hiện chưa rõ Đức Giám Mục Edward C. Malesic của Cleveland đã yêu cầu gia hạn khi nào. Fishburn nói với CNA rằng bà không có thêm thông tin nào.

Việc gia hạn TLM ở Cleveland diễn ra ngay cả khi nhiều giáo phận khác đang chứng kiến việc hủy bỏ nó.

Tuần trước, tại Giáo phận Knoxville, Giám mục Mark Beckman đã thông báo cho cộng đồng TLM trong một lá thư ngày 14 tháng 10 rằng “đến ngày 1 Tháng Giêng năm 2026, mọi Thánh lễ Latinh trong giáo phận sẽ được cử hành bằng Sách lễ Rôma năm 2002, bảo đảm tính nhất quán với các sách phụng vụ được Giáo hội phê duyệt, đồng thời vẫn giữ được vẻ đẹp và sự tôn kính mà các bạn trân trọng”.

Đức Cha Beckman viết rằng ngài đã tham khảo ý kiến của ba cha xứ trong giáo phận hiện đang cử hành TLM, bảo đảm với giáo dân rằng quá trình chuyển đổi khỏi hình thức đặc biệt này đang “được giải quyết với sự nhạy cảm và cẩn trọng mục vụ cao nhất, tôn vinh cả lòng sùng kính của quý vị đối với phụng vụ thánh và truyền thống sống động của Giáo hội.”

Trong khi đó, tại Giáo phận Charlotte, Bắc Carolina, Giám mục Michael Martin cho biết vào tháng 9 rằng TLM sẽ chấm dứt tại bốn giáo xứ và chỉ được phép tổ chức tại một nhà nguyện bắt đầu từ ngày 2 tháng 10.

Brian Williams, một nhà lãnh đạo cộng đồng TLM tại Charlotte, đã nói chuyện với CNA vào tháng 9.

“Tại sao việc tham dự Thánh lễ La-tinh lại là điều không tốt? Nó chẳng khác gì nghi lễ của của Byzantine, hay bất kỳ nghi lễ nào khác. Tất cả vẫn là Công Giáo,” onói.

Williams cho biết ông và các thành viên khác của cộng đồng TLM vẫn hy vọng rằng triều Giáo Hoàng Lêô sẽ chào đón TLM nhiều hơn và mọi thứ có thể thay đổi, trích dẫn một bài đăng trên X vào ngày 29 tháng 9 cho thấy một linh mục tại nhà nguyện St. Michael ở Đền Thờ Thánh Phêrô cử hành Thánh lễ theo hình thức đặc biệt, cũng như việc gần đây đã cấp miễn trừ đối với các hạn chế do Traditionis Custodes áp đặt tại Giáo phận San Angelo ở Texas, miễn trừ đầu tiên được cấp dưới triều Giáo Hoàng Lêô XIV.

Source:Catholic News Agency

3. Chết vì lòng trắc ẩn

Tiến sĩ George Weigel là thành viên cao cấp của Trung tâm Đạo đức và Chính sách Công cộng Washington, và là người viết tiểu sử Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II. Ông vừa có bài viết nhan đề “Dying from Compassion”, nghĩa là “Chết vì lòng trắc ẩn”.

Nguyên bản tiếng Anh có thể xem tại đây. Dưới đây là bản dịch toàn văn sang Việt Ngữ.



“Nghị viện Mẹ”—tức là Nghị viện ở Luân Đôn—đã vướng vào cuộc tranh luận kéo dài nhiều tháng về “cái chết được hỗ trợ”, một hình thức được gọi một cách hoa mỹ ở những nơi khác dưới những biệt danh kiểu Orwell khác: “Hỗ trợ Y tế khi Chết”, “Tự tử có sự hỗ trợ của Bác sĩ”, “Cái chết được hỗ trợ của Bác sĩ”, vân vân. Dự luật hợp pháp hóa hành vi đáng ghét này đã được Hạ viện thông qua với tỷ lệ sít sao vào ngày 20 tháng 6 và sau đó được tranh luận tại Thượng viện. Các thủ tục tiếp theo của Quốc hội có thể trì hoãn quyết định cuối cùng cho đến tháng Tư hoặc tháng Năm năm sau; thậm chí thời gian của Quốc hội đối với dự luật này có thể hết, và điều đó sẽ tốt cho tất cả.

Có lẽ sự can thiệp kỳ quặc nhất trong cuộc tranh luận của Viện Quý tộc đến từ cựu Tổng Giám Mục Canterbury, George Carey, người đã thông báo với các đồng nghiệp cao quý của mình rằng “Đức tin Kitô giáo hầu như không nói trực tiếp về an tử” và cảnh báo các giám mục đồng nghiệp của mình tại Viện Quý tộc không nên “mạo hiểm tính chính danh của chúng ta bằng cách tuyên bố rằng chúng ta hiểu biết hơn công chúng và Hạ viện”. Điều này khiến tôi nhớ đến năm phút hài hước trong bộ phim châm biếm tuyệt vời của BBC, Vâng, Thủ tướng, khi thủ tướng Jim Hacker, người thường xuyên gặp xui xẻo, bối rối trước một ứng cử viên giám mục do Giáo hội đề xuất, người mà ông thấy kỳ lạ về chủ nghĩa bất khả tri và chính trị cánh tả, được thư ký nội các, Sir Humphrey Appleby, người có giọng điệu mỉa mai nhẹ nhàng, hướng dẫn về tình trạng của Giáo hội Anh: “Giáo hội Anh chủ yếu là một tổ chức xã hội, không phải là một tổ chức tôn giáo... một phần của cấu trúc xã hội phong phú của đất nước này. Vì vậy, các giám mục cần phải là kiểu người nói năng đúng mực và biết sử dụng dao và nĩa nào. “

Ngài Humphrey có thể đã nói thêm rằng, “nhưng không cần phải thể hiện bất kỳ sự quen thuộc nào với Điều răn thứ năm.”

May mắn thay, có nhiều tiếng nói sắc bén và có đạo đức hơn được nêu ra trong và xung quanh cuộc tranh luận của các Lãnh chúa.

Viết trên tờ Spectator, nhà báo Douglas Murray đã ghi nhận một cách chính xác rằng “không có quốc gia nào mà chính sách an tử được đưa ra mà xu hướng từ lĩnh vực chăm sóc giảm nhẹ lại không chuyển sang giết người bệnh tâm thần, người trẻ tuổi và những người cảm thấy họ trở thành gánh nặng cho gia đình hoặc nhà nước”.

Tại Viện Quý tộc vào ngày 19 tháng 9, Ngài Moore xứ Etchingham đã có bài phát biểu đầy cảm động về Đội Tuyên úy Beachy Head, đơn vị cung cấp dịch vụ tư vấn cho những người sắp nhảy từ vách đá tuyệt đẹp tại Beachy Head ở Sussex—”điểm tự tử số một thế giới”, nơi mà “các diễn đàn tự tử trực tuyến” cung cấp hướng dẫn và chỉ dẫn về cách mọi người có thể “nhảy xuống vực tự tử”, một hành động được thực hiện ít nhất một lần mỗi ngày. Đội tuyên úy đã giúp đỡ những tâm hồn bất an này trong suốt chín phút đi bộ từ bãi đậu xe gần đó đến mép vực. Ngài Moore lưu ý, “Với sự kết hợp đúng đắn giữa tính chuyên nghiệp [trong tư vấn] và lòng tốt của con người, mọi người đã thay đổi suy nghĩ. Trong số 271 người được đội tuyên úy can thiệp trong năm nay, chỉ có 57 người chạm đến được vách đá... và chỉ có bốn người thực sự nhảy xuống.”

Ngài Alton xứ Liverpool, một nhà lãnh đạo kỳ cựu ủng hộ sự sống, đã nhắc nhở các đồng nghiệp của mình trong một tuyên bố bằng văn bản rằng “việc an tử cho người yếu đuối đã được thực hiện trong thế giới cổ đại nhưng đã bị bác bỏ khi chúng ta trở nên văn minh hơn và công nhận giá trị bình đẳng và cố hữu của mỗi người, bất kể khả năng hay khuyết tật, tuổi tác hay năng lực.” Chẳng phải dự luật “trợ tử” là một sự thụt lùi so với tiến bộ văn minh đó sao? Chẳng phải sẽ văn minh và nhân đạo hơn nếu mang đến cho những người bệnh nan y hy vọng về một cái chết thanh thản thông qua việc đầu tư sâu hơn vào chăm sóc giảm nhẹ hay sao?

Ngài Moore và Ngài Alton, cả hai người mà tôi tự hào gọi là bạn bè, đều hiểu sự thật trong những gì Douglas Murray đã viết: rằng “lập luận và lý lẽ” cho “cái chết được hỗ trợ” đã được rút gọn thành “lòng trắc ẩn”. “Mọi thứ đều xoay quanh việc 'thấu hiểu', 'lắng nghe', 'lên tiếng' và 'xoa dịu' nỗi đau khổ của người khác... mọi phán đoán và lý lẽ khác đều bị gạt sang một bên.”

Sự sa sút về cảm xúc và tình cảm này gây ra những hậu quả sâu sắc cho cả xã hội lẫn cá nhân. Như Ngài Moore đã kết luận trong bài phát biểu trước Thượng viện, “Dự luật không ủng hộ quyền tự do kết liễu đời mình: điều đó, chúng ta đã có. Nó trao quyền tự tử với sự hỗ trợ tích cực của nhà nước và bác sĩ, và bằng chi phí công... Theo luật này, các chuyên gia y tế, theo định nghĩa, sẽ là những người muốn thực hiện mong muốn được chết của một người. Sẽ không có ai có mặt để ủng hộ sự lựa chọn cuộc sống.”

Lòng trắc ẩn hoàn toàn đáng ngưỡng mộ. Nhưng bị hiểu sai và bóp méo vì xa rời lý trí và đạo đức Kinh Thánh, nó trở thành tác nhân của cái mà Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã khéo léo gọi là “văn hóa sự chết”, một thứ đe dọa nền tảng đạo đức của nền văn minh phương Tây.

Source:First Things

4. Tổng thống Venezuela cáo buộc Hồng Y âm mưu chống lại việc phong thánh

Nicolás Maduro, tổng thống Venezuela, cáo buộc Đức Hồng Y Baltazar Porras âm mưu ngăn cản việc phong thánh cho vị thánh nam đầu tiên của Venezuela, José Gregorio Hernández.

Maduro phát biểu trên chương trình truyền hình ngày 20 tháng 10 rằng: “Có rất nhiều người từ vị trí cao cấp nhất của Giáo triều đã âm mưu chống lại José Gregorio”.

“Một số linh mục, như Baltazar Porras, đã dành cả cuộc đời để âm mưu chống lại José Gregorio Hernández. Tôi xin nói rõ điều này: Baltazar Porras đã dành cả cuộc đời mình để bảo đảm José Gregorio sẽ không được phong thánh, nhưng Baltazar Porras đã bị Chúa, bị nhân dân đánh bại, và hôm nay José Gregorio đã được phong thánh bất chấp ngài Porras và nhóm của ngài,” vị tổng thống, người không tham dự lễ phong thánh tại Vatican, phát biểu.

Vào ngày 19 tháng 10, cùng với nữ tu người Venezuela Carmen Rendiles và năm người khác, Hernández, được mệnh danh là “bác sĩ của người nghèo”, đã được Đức Giáo Hoàng Lêô XIV phong thánh.

Những người thân cận với Đức Hồng Y Porras nói với ACI Prensa, đối tác tin tức tiếng Tây Ban Nha của CNA, rằng vị Hồng Y sẽ không trả lời những cáo buộc của Maduro.

Maduro nắm quyền lãnh đạo chính phủ Venezuela nhưng bị cáo buộc, cả trong nước và quốc tế, gian lận trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2024, trong đó ông được tường trình đã tái đắc cử nhiệm kỳ thứ ba kéo dài sáu năm.

Nhà lãnh đạo gây tranh cãi của Venezuela đang phải đối mặt với cáo buộc buôn bán ma túy và khủng bố từ chính phủ Hoa Kỳ, cáo buộc ông đứng đầu một tổ chức tội phạm có tên là Cartel de los Soles.

Ngoài ra, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã treo thưởng 50 triệu đô la “cho thông tin dẫn đến việc bắt giữ hoặc kết án” nhà lãnh đạo xã hội chủ nghĩa. Đây là phần thưởng lớn nhất được trao cho việc bắt giữ một tên tội phạm trong lịch sử Hoa Kỳ.

Cuộc tấn công bằng lời nói của Maduro vào Đức Tổng Giám Mục danh dự của Caracas là một phần trong lịch sử lâu dài về các hành vi lạm dụng và đe dọa của chính quyền xã hội chủ nghĩa đối với Giáo Hội Công Giáo ở Venezuela, một hành vi dường như đang gia tăng với việc phong thánh cho hai vị thánh đầu tiên của đất nước này.

Phản ứng của nhà lãnh đạo xã hội chủ nghĩa được đưa ra sau khi Đức Hồng Y Porras kêu gọi trả tự do cho tất cả các tù nhân chính trị ở Venezuela vào tuần trước, hiện có hơn 800 người, theo tổ chức Foro Penal.

“Chúng ta đang sống trong một tình huống không thể chấp nhận được về mặt đạo đức; sự suy giảm trong việc thực hiện các quyền tự do dân sự, sự gia tăng của nghèo đói, quân sự hóa như một hình thức chính phủ kích động bạo lực và đưa nó vào cuộc sống hàng ngày, tham nhũng và thiếu quyền tự chủ của các tổ chức công, và sự thiếu tôn trọng ý chí của người dân tạo ra một bức tranh toàn cảnh không góp phần vào sự chung sống hòa bình hoặc khắc phục những thiếu sót về mặt cấu trúc của xã hội”, Đức Hồng Y Porras phát biểu tại một sự kiện được tổ chức tại Đại học Giáo hoàng Latêranô ở Rôma.

Cũng tại sự kiện này, nhà báo Vatican người Venezuela Edgar Beltrán đã bị doanh nhân Ricardo Cisneros, một thành viên của phái đoàn chính phủ Venezuela, tấn công.

Trong sự kiện này, cuộc phỏng vấn của Beltrán với Phụ tá Quốc vụ khanh Tòa thánh, Đức Tổng Giám Mục Edgar Robinson Peña Parra, đã bị Cisneros ngắt lời sau khi vị giám mục được hỏi về “hành động chính trị hóa rõ ràng” của chính quyền Maduro đối với các vụ phong thánh, theo hãng tin Công Giáo The Pillar.

Quốc vụ khanh Tòa thánh, Đức Hồng Y Pietro Parolin, đã cử hành Thánh lễ tạ ơn vào ngày 20 tháng 10 để tôn phong thánh cho hai vị thánh đầu tiên của Venezuela, trong đó ngài cũng lên án tình trạng “giam cầm bất công” và “sự áp bức” ở đất nước này.

Ngay trước Thánh lễ phong thánh vào ngày 19 tháng 10, Đức Hồng Y Porras đã bày tỏ “niềm vui sâu sắc” và mô tả sự kiện này là “thời khắc lịch sử” đối với toàn thể người dân Venezuela.

“Tôi cảm ơn Chúa vì đã cho phép tôi chia sẻ điều này với tất cả các bạn”, vị Tổng Giám Mục danh dự đã phát biểu vào thời điểm đó.

Source:Catholic News Agency