4. Trong năm thứ sáu triều Giáo Hoàng của tôi, triều giáo hoàng mà từ đầu tôi đã đặt dưới ngọn cờ tình yêu thương xót của Thiên Chúa, giờ đây, tôi thân mời mọi người Công Giáo Trung Quốc làm việc theo hướng hòa giải. Ước mong mọi người, với sự nhiệt thành tông đồ mới, lưu ý các lời lẽ của Thánh Phaolô: “Thiên Chúa… đã hòa giải chúng ta với chính Người qua Chúa Kitô, và ban cho chúng ta thừa tác vụ hòa giải” (2 Cor 5:18).
Thật vậy, như tôi đã viết khi kết thúc Năm Thánh Đặc Biệt về Lòng Thương Xót, “không luật pháp hay giới luật nào ngăn cản Thiên Chúa một lần nữa ôm lấy đứa con trai trở về với Người mà thừa nhận rằng nó đã làm sai nhưng có ý định bắt đầu lại cuộc sống của mình một lần nữa. Chỉ dừng lại ở bình diện luật pháp là ngăn cản đức tin và lòng Chúa thương xót... Ngay trong các trường hợp phức tạp nhất, trong đó, người ta bị cám dỗ muốn áp dụng thứ công lý bắt nguồn từ luật lệ mà thôi, chúng ta cũng phải tin vào sức mạnh tuôn ra từ ơn thánh Thiên Chúa ”(Tông Thư Misericordia và Misera, ngày 20 tháng 11 năm 2016, 11).
Trong tinh thần đó, và phù hợp với các quyết định đã được đưa ra, chúng ta có thể khởi diễn một diễn trình chưa từng có mà chúng ta hy vọng sẽ giúp chữa lành các vết thương của quá khứ, khôi phục lại sự hiệp thông trọn vẹn giữa mọi người Công Giáo Trung Quốc, và dẫn đến một giai đoạn hợp tác huynh đệ lớn hơn, ngõ hầu canh tân cam kết của chúng ta đối với sứ mệnh công bố Tin Mừng. Vì Giáo Hội hiện hữu vì lợi ích của việc làm chứng cho Chúa Giêsu Kytô và cho tình yêu tha thứ và cứu rỗi của Chúa Cha.
5. Thỏa thuận tạm thời được ký với chính quyền Trung Quốc, dù giới hạn ở một số khía cạnh nhất định của đời sống Giáo hội và nhất thiết có khả năng cải thiện, vẫn có thể đóng góp – về phần nó - vào việc viết lên chương mới này của Giáo Hội Công Giáo ở Trung Quốc. Lần đầu tiên, Thỏa Thuận ấn định các yếu tố ổn định để hợp tác giữa các thẩm quyền nhà nước và Tông Tòa, với hy vọng cung cấp cho cộng đồng Công Giáo các mục tử tốt lành.
Trong bối cảnh trên, Toà Thánh dự định đóng trọn vai trò riêng của mình. Tuy nhiên, một phần quan trọng cũng thuộc về anh chị em, các giám mục, linh mục, những người nam nữ tận hiến, và tín hữu giáo dân: tham gia vào việc tìm kiếm các ứng viên tốt lành có khả năng lãnh nhận thừa tác vụ giám mục đầy đòi hỏi và quan trọng trong Giáo Hội. Đây không phải là vấn đề bổ nhiệm các công chức để xử lý các vấn đề tôn giáo, nhưng tìm kiếm các mục tử chân chính theo lòng Chúa Giêsu, những người đàn ông cam kết làm việc một cách đại lượng để phục vụ dân Chúa, đặc biệt là những người nghèo và những người dễ bị tổn thương nhất. Những người đàn ông coi trọng lời lẽ của Chúa: “Ai muốn trở nên lớn giữa các các con, phải là đầy tớ của các con, và ai muốn là người đầu giữa các con phải là nô lệ của mọi người” (Mc 10: 43-44).
Về phương diện này, điều xem ra rõ ràng là một Thỏa Thuận chỉ đơn thuần là một dụng cụ, chứ tự nó, nó không có khả năng giải quyết mọi vấn đề hiện có. Thật vậy, nó sẽ không hữu hiệu và không ích lợi gì, trừ khi được đi kèm với một cam kết sâu sắc muốn đổi mới các thái độ bản thân và các hình thức ứng xử của giáo hội.
6. Trên bình diện mục vụ, cộng đồng Công Giáo ở Trung Quốc được kêu gọi hợp nhất, để vượt qua các chia rẽ của quá khứ từng gây ra, và tiếp tục gây ra đau khổ lớn lao trong lòng của nhiều mục tử và tín hữu. Mọi Kitô hữu, không trừ ai, giờ đây phải đưa ra các cử chỉ hòa giải và hiệp thông. Về phương diện này, chúng ta hãy ghi nhớ lời khuyên của Thánh Gioan Thánh Giá: “Vào buổi xế chiều của cuộc đời, chúng ta sẽ bị phán xét về tình yêu” (Dichos, 64).
Trên bình diện dân sự và chính trị, người Công Giáo Trung Quốc phải là các công dân tốt, yêu quê hương của họ và phục vụ đất nước của họ một cách cần mẫn và trung thực, hết khả năng của họ. Trên bình diện đạo đức, họ nên biết rằng nhiều đồng công dân của họ mong đợi ở họ một cam kết lớn lao hơn đối với việc phục vụ ích chung và sự tăng trưởng hài hòa của xã hội nói chung. Đặc biệt, người Công Giáo nên thực hiện một đóng góp tiên tri và xây dựng phát sinh từ đức tin của họ vào vương quốc Thiên Chúa. Đôi khi, điều này cũng có thể đòi hỏi nơi họ nỗ lực phải đưa ra lời chỉ trích, không phải vì đối lập vô bổ, mà vì lợi ích xây dựng một xã hội công bình, nhân đạo và biết tôn trọng nhân phẩm của mỗi người hơn.
7. Bây giờ tôi xin hướng về các hiền huynh, các giám mục anh em, các linh mục và những người thánh hiến của tôi, những người "phục vụ Chúa một cách hân hoan" (Tv 100: 2). Chúng ta hãy nhìn nhận nhau như các môn đệ của Chúa Kitô trong việc phục vụ dân Chúa. Chúng ta hãy biến lòng bác ái mục vụ thành la bàn cho thừa tác vụ của chúng ta. Chúng ta hãy để lại đằng sau các xung đột trong quá khứ và các mưu toan theo đuổi lợi ích riêng của chúng ta, và chăm sóc các tín hữu, biến các niềm vui và đau khổ của họ thành của chính chúng ta. Chúng ta hãy làm việc một cách khiêm nhường cho hòa giải và hợp nhất. Với năng lực và hứng khởi, chúng ta hãy đi theo con đường truyền giáo được Công đồng Vatican thứ hai chỉ ra.
Với mọi người, tôi xin nói một lần nữa với tình âu yếm lớn lao: “Chúng ta hãy được thúc đẩy để hành động theo gương của mọi linh mục, tu sĩ và giáo dân đã cống hiến đời mình cho việc công bố và phục vụ người khác một cách trung thành tuyệt vời, thường là với nguy cơ đe dọa đến mạng sống và chắc chắn với việc mất đi cảnh êm ái của họ. Chứng từ của họ nhắc chúng ta nhớ rằng, thay vì các viên chức và quan chức, Giáo Hội cần các nhà truyền giáo nhiệt thành, hăng hái chia sẻ đời sống thật. Các thánh làm chúng ta ngạc nhiên; các ngài làm chúng ta bối rối, bởi vì qua cuộc sống của mình, các ngài thúc giục chúng ta từ bỏ sự tầm thường buồn nản và ảm đạm ”( Tông Huấn Gaudete et Exsultate, 19 tháng 3 năm 2018, 138).
Tôi hết lòng yêu cầu anh chị em nài xin ơn thánh để đừng ngần ngại khi Chúa Thánh Thần kêu gọi chúng ta tiến lên phía trước: “Chúng ta hãy xin lòng can đảm tông đồ để chia sẻ Tin Mừng với người khác và ngưng việc mưu toan biến đời sống Kitô hữu của chúng ta thành một bảo tàng hoài niệm. Trong mọi tình huống, xin Chúa Thánh Thần giúp chúng ta chiêm ngắm lịch sử dưới ánh sáng của Chúa Giêsu Phục Sinh. Bằng cách này, Giáo Hội sẽ không đứng yên, nhưng không ngừng đón nhận các bất ngờ của Chúa ”(sđd., 139).
8. Trong năm nay, khi toàn thể Giáo Hội cử hành Thượng Hội Đồng về Người Trẻ, cha muốn nói một lời đặc biệt với các con, những người Công Giáo trẻ Trung Quốc, những người bước vào cổng nhà Chúa để “tạ ơn [và] bằng những bài ca ngợi khen ”(Tv 100: 4). Cha yêu cầu các con hợp tác trong việc xây dựng tương lai của đất nước các con với các tài năng và thiên phú mà các con đã nhận được, và với sự trẻ trung của đức tin các con. Cha khuyến khích các con, bằng sự nhiệt tình của mình, đem niềm vui Tin Mừng đến mọi người các con gặp gỡ.
Các con hãy sẵn sàng chấp nhận sự hướng dẫn chắc chắn của Chúa Thánh Thần, Đấng chỉ cho thế giới ngày nay con đường hòa giải và hòa bình. Các con hãy để bản thân các con ngạc nhiên bởi quyền năng đổi mới của ơn thánh, ngay cả khi dường như Chúa đòi hỏi nơi các con nhiều hơn các con nghĩ các con có thể cho đi. Các con đừng sợ lắng nghe tiếng nói của Người khi Người kêu gọi các con bước vào tình huynh đệ, gặp gỡ, khả năng đối thoại và tha thứ, cùng tinh thần phục vụ, bất chấp các kinh nghiệm đau đớn của quá khứ gần đây và các vết thương chưa lành.
Các con hãy mở lòng và tâm trí các con ra để biện phân kế hoạch thương xót của Thiên Chúa, Đấng yêu cầu chúng ta vượt lên trên các định kiến cá nhân và các xung đột nhóm hội và cộng đồng, hầu lãnh nhận cuộc hành trình huynh đệ đầy dũng cảm dưới ánh sáng nền văn hóa gặp gỡ đích thực.
Ngày nay không thiếu các cơn cám dỗ: kiêu căng phát sinh từ thành công thế gian, óc hẹp hòi và mê man trong những sự vật vật chất, như thể Thiên Chúa không hiện hữu. Các con hãy đi ngược dòng và đứng vững trong Chúa: “vì Người tốt lành; tình yêu thương xót của Người kéo dài muôn thuở; Người trung tín từ đời này qua đời nọ ”(Tv 100: 5).
9. Anh chị em thân mến của Giáo Hội hoàn vũ, tất cả chúng ta được kêu gọi nhận ra mọi điều đang xảy ra hôm nay trong đời sống của Giáo Hội tại Trung Quốc như một trong những dấu chỉ của thời đại chúng ta. Chúng ta có một nhiệm vụ quan trọng: đồng hành với các anh chị em của chúng ta ở Trung Quốc bằng việc cầu nguyện sốt sắng và tình bạn huynh đệ. Thật vậy, họ cần cảm thấy rằng trong cuộc hành trình hiện nay ở phía trước, họ không đơn độc. Họ cần được chấp nhận và nâng đỡ như một phần quan trọng của Giáo Hội. “tốt đẹp và thỏa lòng xiết bao, khi anh em sống với nhau trong hợp nhất!” (Tv 133: 1).
Mỗi cộng đồng Công Giáo địa phương ở mọi nơi trên thế giới nên nỗ lực đánh giá và tích hợp các kho tàng thiêng liêng và văn hóa riêng của người Công Giáo Trung Quốc. Đã đến lúc cùng nhau thưởng ngoạn các hoa trái chân chính của Tin Mừng được gieo trồng tại “Trung Vương Quốc” xưa và dâng lên Chúa Giêsu Kytô một bài thánh ca đức tin và cảm tạ, được các nốt nhạc Trung Quốc chính hiệu làm cho phong phú.
10. Giờ đây, tôi tôn trọng hướng về các nhà lãnh đạo của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và lặp lại lời tôi kêu mời tiếp tục cuộc đối thoại đã bắt đầu một thời gian trước đây với lòng tin, can đảm và tầm nhìn xa. Tôi muốn bảo đảm với họ rằng Tòa Thánh sẽ tiếp tục làm việc chân thành cho sự phát triển tình bạn chân thực với nhân dân Trung Quốc.
Các tiếp xúc hiện nay giữa Tòa Thánh và chính phủ Trung Quốc đang chứng tỏ là hữu ích cho việc vượt qua các dị biệt trong quá khứ, ngay cả những dị biệt trong quá khứ gần đây hơn, và cho việc mở ra một chương mới về hợp tác thực tế và thanh thản hơn, trong xác tín chung là “sự không hiểu nhau không [phục vụ] lợi ích của cả người dân Trung Quốc lẫn Giáo Hội Công Giáo ở Trung Quốc ”(Bênêđíctô XVI, Thư gửi người Công Giáo Trung Quốc, ngày 27 tháng 5 năm 2007, 4).
Bằng cách đó, Trung Quốc và Tông Tòa, được lịch sử kêu gọi đảm nhiệm một nhiệm vụ khó khăn nhưng thú vị, sẽ có thể hành động tích cực hơn cho sự phát triển có trật tự và hài hòa của cộng đồng Công Giáo ở Trung Quốc. Họ sẽ nỗ lực thúc đẩy sự phát triển toàn diện xã hội bằng cách bảo đảm việc tôn trọng lớn hơn cho con người, cả trong lĩnh vực tôn giáo, và sẽ làm việc cụ thể để bảo vệ môi trường trong đó chúng ta đang sống và xây dựng một tương lai hòa bình và huynh đệ giữa các dân tộc.
Ở Trung Quốc, điều quan trọng là, cả trên bình diện địa phương, các liên hệ giữa các nhà lãnh đạo của cộng đồng giáo hội và chính quyền dân sự trở nên hiệu quả hơn qua đối thoại thẳng thắn và lắng nghe khách quan, để vượt qua đối kháng ở cả hai bên. Một phong cách mới trong việc hợp tác thẳng thắn hàng ngày cần được khai triển giữa các nhà cầm quyền địa phương và thẩm quyền giáo hội - giám mục, linh mục và người lớn tuổi trong cộng đồng - để đảm bảo rằng các hoạt động mục vụ diễn ra một cách có trật tự, hòa hợp với kỳ vọng hợp pháp của tín hữu và quyết định của các cơ quan có thẩm quyền.
Điều trên sẽ giúp làm sáng tỏ sự kiện này: Giáo hội ở Trung Quốc không quên lịch sử Trung Quốc, cũng không tìm bất cứ đặc quyền nào. Mục tiêu của Giáo Hội này trong cuộc đối thoại với các nhà cầm quyền dân sự là “xây dựng một mối liên hệ dựa trên sự tôn trọng nhau và hiểu biết nhau sâu sắc hơn” (sđd.).
11. Nhân danh toàn thể Giáo Hội, tôi xin Chúa ban hồng ân hòa bình, và tôi mời mọi người tham gia với tôi trong việc khẩn nài sự che chở của Nữ Trinh Maria:
Lạy Mẹ Thiên Đàng, xin nghe lời kêu van của con cái Mẹ khi chúng con khiêm nhường kêu danh Mẹ!
Lạy Nữ Trinh Hy Vọng, chúng con phó thác cho Mẹ cuộc hành trình của các tín hữu trong lãnh thổ cao quý Trung Quốc. Chúng con xin Mẹ dâng lên Chúa lịch sử các thử thách và thống khổ, các lời cầu xin và các niềm hy vọng của tất cả những ai cầu xin với Mẹ, Lạy Nữ Vương thiên đàng!
Lạy Mẹ Giáo Hội, chúng con dâng hiến cho Mẹ hiện tại và tương lai các gia đình và các cộng đồng của chúng con. Mẹ hãy che chở và nâng đỡ họ trong hòa giải huynh đệ và trong việc phục vụ người nghèo, là những người ca tụng danh Mẹ, lạy Nữ Vương Thiên đàng!
Lạy đấng an ủi người đau khổ, chúng con hướng về Mẹ, vì Mẹ là nơi trú ẩn của mọi người khóc than giữa các thử thách của họ. Mẹ hãy bảo vệ các con trai con gái của Mẹ, những người ca khen danh Mẹ; Mẹ hãy làm cho họ nên một trong việc công bố Tin Mừng. Mẹ hãy đồng hành với các nỗ lực của họ trong việc xây dựng một thế giới huynh đệ hơn. Xin ban ơn để họ có thể mang niềm vui tha thứ đến tất cả những người mà họ gặp, lạy Nữ Vương Thiên Đàng!
Lạy Mẹ Maria, Đấng phù trợ các Kitô hữu, chúng con khẩn cầu Mẹ ban những ngày chúc phúc và hòa bình cho Trung Quốc. Amen!
Từ Điện Vatican, ngày 26 tháng 9 năm 2018