Pansexualism
Thuyết Phiếm Tính Dục - Quan niệm rằng tất cả mọi sự trong đời sống nhân loại, cả cá nhân lẫn xã hội, phải được giải thích theo các quyến rũ tính dục và ham muốn. Thông thường được coi như tương đương với thuyết của Freude.
Pantheism
Thuyết Bán Phiếm Thần - Bất cứ quan điểm nào cho rằng tất cả mọi sự đều thiêng liêng, hay Thiên Chúa và Vũ Trụ thực sự giống nhau, hay cuối cùng thì không có sự phân biệt gì giữa Thiên Chúa và thế giới là điều mà tín hữu tin theo thuyết sáng tạo.
Pantheon
Đa Thần - Tất cả các thần thánh của một dân thờ đa thần. Cũng là một đền thờ tất cả mọi thần thánh, hay ít ra là các thần chính của một quốc gia. Đền Pantheon được Agrippa xây năm 27 trước T.C., được xây dựng lại bởi Hadrian vào thế kỷ thứ Hai, và năm 609 được cải biến thành một thánh đường Thiên Chúa giáo. Điện Panthéon tại Paris, nguyên là nhà thờ thánh Geneviève bị chiếm giữ trong cuộc Cách Mạng Pháp để làm một đền vô thần; sau khi đổi chủ nhiều lần, cuối cùng bây giờ trở thành một Đài Kỷ Niệm Quốc Gia và là nơi chôn cất các nhân vật Pháp nổi danh.
Pantokrator
Đấng Toàn năng - Danh hiệu của người Hy Lạp dành cho “Đấng Toàn Năng”. Cũng là một hình ảnh quen thuộc của Chúa Kitô, đấng cai trị từ Thiên Đàng.
Papabile
Khả Cử Viên Giáo Hoàng - Một từ ngữ tiếng Ý chỉ một giáo sĩ cao cấp, khi có sự vắng mặt của Giáo Hoàng, hay khi dự trù có sự vắng mặt, được mọi người coi như có thể được bầu làm Giáo Hoàng kế vị.
Papal Choir
Ca Đoàn Giáo Hoàng - Đi trở ngược lại thời xưa, ca đoàn giáo hoàng được Đức Giáo Hoàng Lêo Cả thành lập. Ca đoàn này gồm có các ca viên được lựa chọn kỹ càng và được điều khiển bởi một ca trưởng cũng là một nhạc sĩ sáng tác.
Papal Cross
Thánh Giá Giáo Hoàng - Một biểu hiệu được gọi là thánh giá của Tổng Giám Mục, được dùng nhiều trong nghệ thuật hơn là trong thực hành. Các thánh giá của Giáo Hoàng và Tổng Giám Mục là những thánh giá được gắn trên các ây gậy.
Papal Election
Bầu Giáo Hoàng
Papal Flag
Cờ Hiệu của Giáo Hoàng
Papal Letter
Thư Giáo Hoàng - Một tài liệu hay một thông tư do chính Giáo Hoàng ban hành hay do một nhân vật được chính thức chỉ định bởi ngài. Thông thường các vần đề liên quan đến đức tin và luân lý là đề tài của các lá thư này, được chỉ định là decreta. Các thư khác có tính cách học thuyết thường được gọi là
Papal Secretary Of State
Bộ Trưởng Bộ Ngoại Giao Tòa Thánh - Vị phụ tá thân cận nhất của giáo hoàng. Văn phòng này được thành lập dưới triều Đức Giáo Hoàng Innocente XII năm 1692 và được duyệt lại hoàn toàn dưới triều Giáo Hoàng Phaolô VI năm 1967. Vai trò của bộ trưởng là phát triển tất cả mọi nhiệm vụ được Đức Giáo Hoàng trao phó, để coi sóc các cộng đoàn và uỷ ban của Tòa Thánh, với sự chú ý đặc biệt đến Uỷ Ban Truyền Thông Xã Hội, và nói chung là giúp đỡ Đức Giáo Hoàng trong việc chăm sóc Giáo Hội hoàn vũ.
Papal States
Lãnh Địa của Giáo Hoàng - Miền đất được trao cho các giáo hoàng tạm thời cai trị từ 754 đến 756 bởi Pepin, vua của người Franks, cho Đức Giáo Hoàng Stephen II, tại điạ phận của công tước Rôma, của thống đốc Ravenna, và của miền Ancona. Lãnh điạ này sau đó được bành trướng thêm bởi hoàng đế Chalemagne năm 787 và Nữ Bá Tước Matilda miền Tuscany năm 1115. Cho đến cuộc Cách Mạng Pháp, lãnh địa của Giáo Hoàng vẫn y nguyên như dưới thời vua Charlemagne. Vào thế kỷ 19 phong trào quốc gia kết hợp các tiểu quốc thành một nước Ý đã thành công. Ngày 20 tháng 9, 1870, quân lính Ý chiếm Rôma. Tuy nhiên phải chờ tới Hiệp Ước Lateranô năm 1929, quyền sở hữu chính thức của các lãnh điạ của giáo hoàng mới được Đức Giáo Hoàng công nhận.
Papist
Người thuộc Giáo Hoàng - Một từ ngữ khinh mạn được dung tại các nước nói tiếng Anh để chỉ người Công Giáo. Nguồn gốc của từ này có từ cuộc Cái Cách Tin Lành, khi Martin Luther (1483-1546) và John Calvin (1509-64) viết các bài chỉ trích Tòa Thánh.
Parachurch
Nhóm Ngoài Giáo Hội - Một tổ hợp tôn giáo bất thường, thường chỉ có một nhóm nhỏ những người bất mãn với bất cứ giáo hội chính thức nào khác.
Paraclete
Đấng Bảo Trợ - Một tước hiệu của Chúa Thánh Thần. Chúa Kitô đã là và vẫn là đấng bảo trợ đầu tiên. Khi Người rời thế gian dưới dạng hữu hình, Người đã hứa cho “một đấng Bảo Trợ khác” để cho những ai đi theo Người không bị mồ côi. Đấng Bảo Trợ này đến vào ngày Lễ Hiện Xuống. Ngài là đấng bảo trợ Nhiệm Thể, cầu xin với Thiên Chúa cho những nhu cầu của nhân loại, giữ gìn Giáo Hội khỏi sai lầm, thánh hiến các linh hồn qua việc giảng dậy Lời Chúa và qua các phép Bí Tích. Chúa Thánh Thần, có phận sự dậy dỗ, làm nhân chứng và “khẳng định với thế gian tội lỗi” là tình yêu Thiên Chúa tạo nên ảnh hưởng thiêng liêng trên thế gian, và thích hợp với Ngôi Ba của Thiên Chúa Ba Ngôi.
Paradigm
Khuôn Mẫu - Khuôn mẫu hay mẫu mực toàn hảo, trinh bầy tất cả các đường lối khác nhau để một cái gì có thể được bắt chước hay hoàn thanh. Theo nghĩa này, Chúa Kitô là khuôn mẫu của sự thánh thiện Công Giáo.
Paradise
Thiên Đàng - Đồng nghĩa với Nước Trời. Chúa Giêsu nói về Thiên Đàng khi Người hứa với tên trộm lành trên thập giá (Luca 23:43). Trong hai đoạn Thánh Kinh khác cũng được dùng khi nói đến “cây sự sống trồng trong Thiên Đàng của Chúa (Khải Huyền 2:7). Thánh Phaolô viết về một người trong Chúa Kitô “đã được nhắc lên tận thiên đàng” ( 2 Cor. 12:4).
Paradox
Nghịch Lý - Một sự mâu thuẫn hiển nhiên và có thật. Thiên Chúa Giáo là một tôn giáo nghịch lý: Vì Thiên Chúa đã là người, đời sống đến từ cõi chết, sự thanh tự đến qua thất bại, điên rồ là khôn Ngoan, hạnh phúc là phải thankhóc, muốn tìm kiếm thì phải mất đi, và kẻ cao trọng nhất là kẻ bé mọn nhất. Những gì nghịch lý về các mầu nhiệm đức tin là lý lẽ con người không thể nào hiểu thấu ý nghĩa, khiến cho những gì có vẻ mâu thuẫn đối với lý lẽ con người, lại hoàn toàn chân thực đối với đức tin.
Paraenesis
Lời Khuyên Nhủ - Nguyên thủy từ này có nghĩa là lời khuyên, lời cố vấn. Dưới hình thức của một bài trong Phúc Âm, đây là một bài giảng hay lời khuyên nhủ bình dân, thí dụ, thư của thánh Giacôbê. Lời khuyên được biểu hiệu trong các đoạn nói về luân lý trong Cựu Ước, và được thấy trong các tông phụ như Clement I và Người Chăn Cừu thành Hermas. Ngoài Giacôbê, thánh Phaolô cũng hay dùng, thí dụ: các thư gửi cho người Galát và Êphêsô.
Paralipomenon
Sách Sử Biên Niên - Tên dùng trong ấn bản phổ thông của hai sách Sử Biên Niên. Thánh Giêrôminô mượn các thành ngữ này từ Bản Bẩy Mươi dịch Kinh Thánh từ tiếng Hy Lạp, có nghĩa là “những gì bị bỏ quên”, ngầm chỉ rằng các sách này bổ túc cho Sách Các Vua quyển thứ nhất và thứ hai. Mục đích của tác giả là khuyên khích người đồng hương trung thành với luật lệ, nhất là về việc thờ phượng trong Đền Thánh Giêrusalem.
Paraliturgical
Á Phụng Vụ - Một hình thức thờ phượng công cộng được người Công Giáo thực hành không theo các nghi thức phụng vụ chính thức, hay cố tình loại bỏ hay thay đổi các lời nói hay cử chỉ luật giáo hội đòi hỏi.
Parallelism
Đối Cách - Đối chiếu một câu với một câu khác. Đây là hình thức cá biệt của thơ phú Do Thái. Khi câu thứ hai lập lại ý tưởng của câu thứ nhất, đối cách này được gọi là đồng nghĩa (Thánh Vịnh 50:4). Khi câu hai đối nghĩa với câu thứ nhất thì được gọi là đối nghĩa (Thánh Vịnh 1:6). Khi câu thứ hai phụ diễn câu thứ nhất thì gọi là tổng hợp song hành (Thánh Vịnh 7:2). Nếu sự bành trướng tiếp tục trong nhiều câu sau đó từng bước một, thì được gọi là leo thang hay lên tột đỉnh.
Parareligious
Bán Tôn Giáo - Từ ngữ này chỉ các nhóm có một vài mục đích tôn giáo nhưng chú ý chính đến các mục tieu khác như chính trị, y tế, hay cải tỏ xã hộ.Xin đánh lời dịch Việt Ngữ vào đây
Paray Le Monial
Paray Le Monial - Một thành phố miền Trung nước Pháp, nơi Đức Mẹ hiện ra với Margaret Mary Alacoque, một nữ tu dòng Đức Mẹ Thăm Viếng, ngày 27 tháng 12, 1763, trong khi bà đang cầu nguyện trước Thánh Thể. Bà đã thấy ở trên Thánh Tâm có một thập giá bao quanh bởi vòng gai. Nhiều lần khác nữa Thánh Tâm cũng hiện ra. Giáo Hội chấp thuận việc Rước Lễ Thứ Sáu đầu tháng, Giờ Thánh, và một ngày lễ đặc biệt dành để kính Thánh Tâm Chúa, do sự yêu cầu của Chúa Kitô với Margaret Mary. Năm 1873 khi các cuộc hành hương được tái lập, người công giáo Anh kéo đến Paray le Monial, nơi nhà nguyện của dòng tu trở nên trung tâm được chú ý. Vương Cung Thánh Đường Thánh Tâm, trước đây là đan viện của Dòng các tu sĩ Cluny và bây giờ là nhà thờ của giáo xứ, cũng được khách hành hương chiếu cố cùng với Viện Bảo Tàng Thánh Thể, tại đây có nhiều sách vở, và vật dụng nghệ thuật liên quan đến Thánh Thể. Đức Giáo Hoàng Lêo XIII gọi Paray le Monial là “thành phố yêu quý của Thiên Đàng.”
Pardon
Ân Xá - Một hành động khoan dung đối với một tội nhân. Có thể là tha thứ một phần hay tất cả hình phạt, hay rõ hơn là tha thứ sự xác phạm thay cho người bị xúc phạm. Trong luật dân sự và giáo hộ, một ân xá cũng là một văn kiện tuyên bố việc giải trừ các án phạt cho một tội lỗi. Và ngày nay một “ân xá” cũng đồng nghĩa với “ơn tiểu xá hay toàn xá”
Pardoners
Người Ban Ân Xá - Một người có quyền thuyết giảng và thu nhận các tiền đóng góp. Trong thời Trung Cổ, đây là tên dành cho các vị thuyết giảng ân xá đi thu tiền đóng góp để xây nhà thờ hay để yểm trợ các cuộc Thánh Chiến. Có qua nhiều sự lạm dụng xẩy ra cho nên công Đồng Trentinô cấm không cho ban ân xá khi điều kiện là phải đóng góp tiền nong hay của cải.
Parental Obedience
Vâng Lời Cha Mẹ - Bổn phận của con cái là vâng phục cha mẹ, theo Lời Răn thứ tư trong Mười Điều Răn ấn định: “Ngươi hãy thờ cha kính mẹ, để được sống lâu trên đất mà Ðức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, ban cho ngươi. “
Parents, Duties Of
Bổn Phận của Cha mẹ - Cha mẹ phải cung cấp cho sự an vui về thể lý và trí tuệ của con cái, nhưng họ đặc biệt bị rang buộc bỏi luật thiêng liêng là dậy dỗ con cái cho Chúa và cho sự cưú rỗi đời đời. Theo Công Đồng Vatican II, “Bổn phận của cha mẹ là phải tạo dựng một bầu khí gia đình yêu thương và tôn sùng Thiên Chúa, và lo lắng cho tha nhan, để nuôi dưỡng một nền giáo dục hòa nhập, cá nhân và xã hội cho con cái.” (Tuyên Ngôn về Giáo Dục Kitô, 3)
Parish
Giáo xứ - Thông thường trong một giáo phận, một vùng đất đai được ấn định cho một nhà thờ, một nhóm nhất định các tín hữu, và một cha xứ được bổ nhiệm để coi sóc các linh hồn. Các giáo xứ thể nhân cũng được thành lập để đáp ứng nhu cầu của những người thuộc một sắc dân hay chủng tộc, không phân biệt nơi cư ngụ. Đôi khi các phần đất được chia cắt từ các phụ tỉnh và hạt phủ doãn tông tòa được gọi là á giáo xứ.
Parish Council
Hội Đồng Mục Vụ - Phỏng theo mẫu của Hội Đồng Giáo Phận, một nhóm giáo dân được tổ chức để hợp tác với cha xứ trong công việc mục vụ của một giáo xứ. Sau khi mô tả nhiệm vụ của Hội Đồng Giáo Phận, Công Đồng Vatican xác định “Các hội đồng đó cũng có thể được thấy tại mức độ giáo xứ, liên giáo xứ và liên giáo phận, và cả trên mức độ quốc gia và quốc tế nữa.”(Sắc lệnh Apostolicam Actuositatem, 26). Theo như Giáo Hội trù liệu, hội đồng mục vụ chỉ có tính cách tham vấn cho cha xứ và phải trợ giúp ngài. Khác với các hội đồng mục vụ bên Tin Lành, một hội đồng mục vụ không họat động theo thể chế ủy ban qủn trị. Hội đồng này không thay thế quyền hạn của cha xứ hay buộc cha xứ phải tùy thuộc vào quyết định của họ.
Parishioner
Giáo Dân - Các tín hữu thuộc vào một giáo xứ nào đó, như được ghi nhận trong số danh bộ của giáo xứ, bởi sự tham gia đều đặn vào các sinh họat của giáo xứ, nhất là phụng vụ Thánh Thể, và tùy khả năng, trợ giúp cho các cơ sở của giáo xứ.
Parochial Mass
Thánh Lễ Giáo Xứ - Thánh Lễ được dâng mỗi chủ nhật và các ngày lễ buộc cho tòan thể giáo dân của mỗi giáo xứ. Nếu một cha xứ không thể cử hành thánh lễ, cần mời một linh mục khác thay thế, đây là một bổn phận quan trọng.
Parousia
Ngày Trở Lại - Lần thứ hai Chúa Kitô trở lại trái đất (I Cor 15:23). Trong Tân Ước có nhiều lần việc này được nhắc đến, khi tác giả mô tả vinh thắng cuối cùng của Chúa Giêsu và sự thiết lập Vương Quốc của Người. (I Thes 4:15-17; Mat 24:3-14; II Pr 1:16).
Parsimony, Law Of
Luật Tiết Kiệm - Nguyên tắc tiết kiệm tư tưởng hay nỗ lực khi dùng các phương tiện cho một mục đích. Như William thành Occam, mệnh danh là “Dao cạo của Occam”, “Con người không nên gia tăng qúa mức cần thiết”. Trong bất cứ doanh nghiệp nào, dù là tâm trí hay thể lực, chỉ nên sử dụng một số thành phần nào đó (thời gian, tư tưởng được diễn tả, hay năng lương được dùng tới.
Parson
Mục Sư - Trong thời Tiền Cải Cách là “Người của Giáo Hội” hay linh mục quản nhiệm một giáo xứ. Bây giờ từ ngữ này được dùng cho các mục sư của Giáo Hội Anh, nhất là những người có bổng lộc.
Parthenos
Trinh Nữ - Từ ngữ trong Thánh Kinh chỉ “trinh nữ”, được dùng trong bản dịch Tiền-Kitô từ tiếng Hy Lạp của Cựu Ước, để chỉ sự thụ thai đồng trinh của Đấng Thiên Sai (Isaiah 7:14). Cũng là từ ngữ được các Thánh Sử dùng khi nói đến Đức Nữ Đồng Trinh (Mát thêu 1:18-25; Luca 1:26-27).
Partial Indulgence
Tiểu Xá - Một ân xá chỉ giải trừ một phần các phạt vạ sau khi tội lỗi đã được tha. Tất cả những chi tiết về ngày, tháng, hay năm bây giờ đã bị bỏ hết khi nói đến tiểu xá. Tiêu chuẩn mới dựa vào thiện chí của người được ân xá và tính cách người nhận ân xá thi hành việc làm để được ân xá.
Particle
Miếng Bánh - Một bánh Thánh đã làm phép để phân phát khi cho chịu lễ, hay một mảnh vụn của Mình Thánh. Đức tin Công Giáo dậy và định nghĩa rằng “trong bí tích cực trọng của Thánh Thể, tất cả Chúa Kitô chứa đựng trong mỗi mình Thánh và trong bất cứ thành phần nào của Mình Thánh được tách rời hay bẻ ra” (Denzinger 1653).
Particular Judgment
Phán Xét Riêng - Việc phán xét riêng mỗi cá nhân sau khi chết
Part, Ind
Tiểu Xá
Parvitas Materiae
Lỗi lầm nhẹ, đặc biệt về các tội lỗi đức trong sạch. Theo giáo huấn của giáo hội, “trong các thú vui xác thịt, không có gì có thể coi là lỗi lầm nhẹ” (Alexander VII, Đáp lời của Tòa Thánh, 1661). Điều này có nghĩa là các tội về tính dục theo bản chất đều là nặng, ngay cả khi có sự ưng thuận, dù không đạt tới sự thỏa mãn hoàn toàn. Tuy nhiên, trong việc mục vụ, khi một người tự xét mình về tội tự kích thích, giả dụ là chưa có sự thoả mãn hoàn toàn ngay từ lúc đầu, thì là tội nhẹ.
Pascendi
Tông thư Đức Giáo Hoàng Piô X lên án chủ nghiã Tân Tiến. Tiêu đề của Tông thư này là Pascendi Diminici Gregis, ban hành này 8 tháng 9, 1907.
Pasch
Pascha-Phục Sinh
Paschal Candle
Nến Phục Sinh - Một cây nến lớn trên đó năm hạt trầm hương được gắn vào như biểu tượng của các vết thương của Chúa Kitô. Cây nến này được làm phép vào ngày Thứ Bẩy Tuần Thánh trong một nghi thức đặc biệt và biểu tượng cho việc Đấng Cứu Chuộc Sống Lại là Ánh Sáng của Thế Gian. Sau đó cây nến này được dùng trong việc làm phép nước giếng rửa tội và được để trong cung thánh trong suốt Mùa Phục Sinh, và được thắp lên trong các nghi thức.
Paschal Lamb
Chiên Phục Sinh - Con chiên bị ăn thịt vào ngày Lễ Vượt Qua của người Do Thái. Theo luật Môisen, các con chiên trước hết phải được hiến tế vào buổi chiều ngày thứ mười bốn của tháng Nisan (tháng thứ 7 năm có 12 tháng, hay tháng thứ 8 của năm nhuận), rồi được mang về nhà để đêm hôm đó bị người ta ăn thịt. (Xuất Hành 12). Chúa Kitô Đấng Xức Dầu “đã chịu hiến tế làm chiên lễ Vượt Qua của chúng ta” (I Corintô 5:7), và như thế trở nên, “Đấng xóa bỏ tội trần gian “ (Gioan 1:29).
Paschal Meal
Bữa Ăn Vượt Qua - Nguyên thủy là Lễ Vượt Qua, như được cử hành bởi người Do Thái. Từ ngữ này đôi khi được dùng để chỉ Bí Tích Thánh Thể là việc rước Mình Thánh Chúa.
Paschal Mystery
Mầu Nhiệm Vượt Qua - Tên của một văn kiện, Pascalis Mysterii, do Đức Giáo Hoàng Phaolô VI ban hành ngày 9 tháng 5, 1969. Trong tài liệu này ngài chấp thuận việc tổ chức lại năm và niên lịch phụng vụ cho Nghi Thức Rôma. Mục đích “giúp tín hữu hiệp thông một cách sâu đậm hơn qua đức tin, niềm hy vọng và tình yêu, trong toàn thể mầu nhiệm của Chúa Kitô, được diễn ra trong chu kỳ của một năm.” Mầu nhiệm Phục Sinh là một từ ngữ dùng chung để diễn tả cộng cuộc cứu chuộc của Chúa Kitô, nhất là các biến cố của Bữa Tiệc Ly, cuộc Khổ Nạn, và đạt tới cao điểm vào Chúa Nhật Phục Sinh.
Paschal Time
Mùa Phục Sinh - Năm mươi sáu ngày từ Thứ Bẩy Tuần Thánh tới chiều ngày Thứ Bẩy sau Lễ Hiện Xuống. Thời gian này trùng với thời gian mừng Chúa Phục Sinh sống lại với các môn đệ trên thế gian và chín ngày Người bảo họ phải chờ ngày Chúa Thánh Thần hiện xuống. Theo phụng vụ, đây là một thời kỳ vui mừng: các phẩm phục mầu trắng được sử dụng, kinh Vinh Danh được đọc trong Thánh Lễ vào các ngày lễ, bài thánh ca Te Deum được hát hàng ngày, kinh Vidi Aquam thay thế cho kinh Asperges (Vẩy Nước Thánh), và kinh Regina Coeli (Nữ Vương Thiên Đàng) thay thế cho kinh Angelus (Truyền Tin). Tất cả mọi người Công Giáo phải rước Mình Thánh trong thời gian này.